Krzysztof Niemirowicz Szczytt (zm. 1720): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m poprawa literówek, replaced: DEFAULTSORT → SORTUJ, póżniej → później
lit. dodano linki, dodano kategorie
Linia 14:
|data śmierci = 1720
|miejsce śmierci =
|ojciec = [[Justynian Niemirowicz-Szczytt (zm. 1677)|Justynian Niemirowicz-Szczytt]]
|matka = Anna Tukowiczówna
|mąż =
|żona = x I v. Ludwika Chreptowiczówna<br/> ''I v. za Krzysztofem Kimbarem'' <br/>II v. Katarzyna Bennettówna<br/> ''I v. za Jerzym Konstantym Judyckim''<br/>III v. Anna Kieżgajło-Zawiszanka<br/> ''I v. za Czerniewskim''<br/> ''II v. za Piotrem Stanisławem hr. Tarnowskim''
|dzieci = ''z Katarzyną Bennettówną''<br/> Benedykt Niemirowicz-Szczytt<br/>''z Anną Kieżgajło-Zawiszanką''<br/>[[Józef Szczytt (zm. 1745)|Józef Niemirowicz-Szczytt]]<br/>x Petronella Wołodkowicz<br/>Jan Krzysztof Niemirowicz-Szczytt<br/>x Ludwika Pac<br/>Dominik Niemirowicz-Szczytt<br/>Teresa Niemirowicz-Szczytt<br/>x [[Józef Benedykt Tyszkiewicz]]
|odznaczenia =
Linia 28:
'''Krzysztof Benedykt Niemirowicz Szczytt''' '''(Szczytt Niemirowicz / Szczytt)''' herbu [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]] (zm. w [[1720]] roku) – [[Kasztelanowie smoleńscy|kasztelan smoleński]] ([[1713]]-1720), [[Cześnik wielki litewski|cześnik litewski]] ([[1702]]-1713), rotmistrz chorągwi pancernej (od 1700), chorąży połocki (od [[1697]]), konsyliarz [[województwo połockie|województwa połockiego]] w [[konfederacja sandomierska 1704|konfederacji sandomierskiej]] [[1704]] roku, stolnik połocki (od 1682), starosta klaszycki, starosta jaśwojński, poseł na sejmy
 
Jeden z sześciu synów podkomorzego połockiego [[Justynian Niemirowicz-Szczytt (zm. 1677)|Justyniana]] (zm. 1677) i Anny (Joanny) Tukowiczówny (zm. 1694), córki Bazylego i Zofii z Sieheniów.
 
== Aktywność polityczna ==
Jeszcze jako małoletni brał udział w sejmiku przedsejmowym w Połocku w 1672. W 1674 wraz z ojcem i braćmi podpisał z woj. połockiego elekcję króla [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]]. Obierany deputatem z Połocka do [[Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego|Trybunału Głównego Litewskiego]] (1677, 1682). Stolnik połocki (co najmniej od 1682). W latach 80. XVII w. związany z obozem [[Sapiehowie herbu Lis|Sapiehów]] zwalczającym [[Ogińscy herbu Oginiec|Ogińskich]].
 
Uczestniczył w [[Bitwa pod Wiedniem|wyprawie wiedeńskiej]] [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]] (1683)<ref>B. Twardowski, Spis rycerstwa polskiego walczącego z Janem III. pod Wiedniem..., Poznań 1883</ref>.
 
Poseł z woj. połockiego na sejmy zwyczajne w 1688 i 1692-1693 oraz nadzwyczajny w 1693, na którym podpisał Manifest, zarzucający królowi [[Jan III Sobieski|Janowi III]] pozostawienie państwa bez rady i obrony. Poseł z woj. połockiego na sejm 1695. Uczestniczył w konwokacji w 1696 w Warszawie, a po zerwaniu sejmu w konfederacji generalnej. Od 1697 chorąży połocki.
 
W 1697 porzucił stronnictwo sapieżynskie i przystał do republikantów, zwalczających dominację Sapiehów na Litwie. Na elekcji 1697 głosował na Fryderyka Augusta, elektora saskiego. Reprezentował woj. połockie na koronacji [[August II Mocny|Augusta II]], a później na sejmie pacyfikacynympacyfikacyjnym 1699, gdzie został wybrany do deputacji ds. spisania konstytucji i wysłanej do króla w sprawie wyprowadzenia wojsk saskich.
 
W 1700 w Wilnie podpisał akt zgody republikantów z Sapiehami (nie wszedł w życie). W tym samym roku jako rotmistrz chorągwi pancernej wraz z kasztelanem [[Michał Kazimierz Pac (kasztelan połocki)|Michałem Kazimierzem Pacem]] przeprowadził popis pospolitego ruszenia szlachty połockiej. Dowodząc chorągwią pancerną wystawioną z woj. połockiego, wziął udział w zwycięskiej [[Bitwa pod Olkienikami|bitwie pod Olkienikami]] (18.XI.1700). Z ramienia ruchu republikanckiego podpisał akt powierzenia [[August II Mocny|Augustowi II]] władzy absolutnej na Litwie (postanowienie wileńskie) z 24.IX.1700.
 
Jako deputat z woj. połockiego w 1701 uczestniczył w zjazdach republikantów w Różanej, [[Wilno|Wilnie]] i [[Grodno|Grodnie]]. Jako poseł z woj. połockiego w obradach rad konfederackich w Warszawie i Toruniu w 1702 (powołanych pod Sandomierzem t.r.) i w zjeździe republikantów w Wilnie, gdzie w 1703 zawiązano konfederację generalną W.X.Lit. w obronie [[August II Mocny|Augusta II]] (był jednym z 12 posłów wydelegowanych do przekazania królowi podjętych decyzji). Brał udział w obradach konfederackiej rady malborskiej (1703). Na sejmie lubelskim 1703 obrany deputatem do [[Trybunał Skarbowy Wielkiego Księstwa Litewskiego|trybunału skarbowego]], a na zjeżdziezjeździe generalnym pod Sandomierzem 1704 na deputata do sądów [[Konfederacja sandomierska 1704|konfederacji sandomierskiej]]. Uczestniczył w obradach rady konfederacji sandomierskiej w Grodnie (1705).
 
Związany z hetmanem polnym lit. [[Michał Serwacy Wiśniowiecki|Michałem Wiśniowieckim]], dzięki któremu pod koniec 1702 otrzymał [[Cześnik wielki litewski|cześnikowstwo lit.]], zatrzymując dożywotnio chorąstwo połockie. W 1704 uczestniczył w walkach na Żmudzi z wojskami sapieżyńsko-szwedzkimi, w tym zwycięsko w starciu pod Szkudami z dywizją [[Krzysztof Kieżgajło Zawisza|Krzysztofa Kieżgajło-Zawiszy]]. W latach 1706-1707 znajdował się w obozie hetmana Wiśniowieckiego w [[Kowno|Kownie]].
 
W 1707 podpisał akt interregnum w [[Lublin|Lublinie]]. W 1708 prowadził walki z siłami rosyjsko-litewskimi [[Grzegorz Antoni Ogiński|Grzegorza Ogińskiego]] i wraz z obozem Wiśniowieckiego zaakceptował panowanie [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]].
 
W 1709 zaaprobował powrót do władzy [[August II Mocny|Augusta II]] i porzucił obóz Wiśniowieckiego, wiążąc się z dworem i hetmanem [[Stanisław Ernest Denhoff|Stanisławem Denhoffem]]. Od 1709 do 1716 posiadał w armii lit. chorągiew petyhorską.
 
W 1710 posłował z woj. połockiego i armii lit. na [[Walna Rada Warszawska|Walną Radę Warszawską]], na której potwierdzono jego obór na deputata do trybynału[[Trybunał Skarbowy Wielkiego Księstwa Litewskiego|trybunału skarbowego lit.]] W 1713 został [[Kasztelanowie smoleńscy|kasztelanem smoleńskim]] i rozpoczął starania o woj. mścisławskie. Brał udział w [[Sejm niemy|sejmie niemym]] (1717), na którym obrano go na deputata do trybunału skarbowego lit.
 
== Dobra i fundacje ==
Zgromadził znaczny majątek, przede wszystkim w woj. połockim. Należały do niego m.in. [[Prozoroki]], Komorowszczyzna, Ososkowo, Lisno, Hlińce, Chociemicze, Uroda, [[Uszacz (obwód witebski)|Uszacz]], [[Datnów]], Jałówka, Sanniki, [[Kożangródek]], Nowy Dworzec, Bołotnica, Orzechowo, Mirowlany, Mojsiewicze, Połoczany, Swile, Klepacze, Poniewieże.
 
Druga żona zapisała mu prawo do starostwa jaśwojńskiego, które w 1717 przekazał synowi [[Józef Szczytt (zm. 1745)|Józefowi]].
 
Ok. 1700 [[Wojewodowie połoccy|wojewoda połocki]] [[Dominik Michał Słuszka|Dominik SłuszkSłuszka]]<nowiki/>a zekazałprzekazał mu wsie Klaszyce i Niszcza, które utworzyły starostwo klaszyckie.
 
Dobrodziej zakonu franciszkanów w [[Prozoroki|Prozorokach]] i karmelitów bosych w [[Kowno|Kownie]]. Współfundator wraz z żoną Anną Zawiszanką kościoła karmelitów bosych w [[Kowno|Kownie]]<ref>Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Tom V, rok 1914, s. 196-201</ref>.
Linia 65:
Pierwszą żoną była Ludwika Chreptowicz I v. za Krzysztofem Kimbarem, podstolim brasławskim, córka starosty haińskiego Jerzego Chreptowicza, a wnuczka wojewody nowogrodzkiego [[Jerzy Chreptowicz|Jerzego Chreptowicza]], siostra Zuzanny za [[Tomasz Sapieha|Tomaszem Sapiehą]], wojewodą nowogródzkim i wendeńskim.
 
Przed 1687 ożenił się ponownie z KatarzynnąKatarzyną z Bennettów (zm. 1695), wdową po staroście jaśwojńskim Jerzym Konstantym Judyckim, synu kasztelana mińskiego Aleksandra. Miał z nią syna:
* Benedykta (zm. bezpotomnie)
Trzecią żoną była Anna z Kieżgajło-Zawiszów (zm. 1736) I voto za Czerniewskim II voto za Piotrem Stanisławem hr. Tarnowskim, starostą krzepickim. Anna była córką Jana, starosty brasławskiego, i Apolonii z Kryszpin-Kirszenszteinów, a wnuczką [[Marszałek wielki litewski|marszałka wielkiego litewskiego]] [[Krzysztof Kieżgajło Zawisza|Krzysztofa Kieżgajło-Zawiszy]] i [[Podskarbi wielki litewski|podskarbiego wielkiego litewskiego]] [[Hieronim Kryszpin-Kirszensztein|Hieronima Kryszpina-Kirszenszteina]]. Z Anną miał:
* [[Józef Szczytt (zm. 1745)|Józefa]] (zm. 1745), ożenionego z Petronellą Wołodkowicz, ojca [[Krzysztof Niemirowicz-Szczytt (1726-1776)|Krzysztofa]]
* Jana Krzysztofa (zm. między 1756-1771), ożenionego z kasztelanką połocką Ludwiką Pacówną (córką [[Michał Kazimierz Pac (kasztelan połocki)|Michała Paca]]), ojca [[Józef Szczytt Niemirowicz|Józefa]] i [[Krzysztof Niemirowicz-Szczytt (zm. 1790)|Krzysztofa]]
* Dominika (zm. młodo)
* Teresę za [[Józef Benedykt Tyszkiewicz|Józefem Benedyktem Tyszkiewiczem]]<ref>T.Żychliński, ''Złota Księga Szlachty Polskiej'', Rocznik IV, Poznań 1882, s. 363-364</ref><ref>[http://www.epaveldas.lt/object/recordDescription/VUB/VUB01-000524783 A. Naramowski, ''Powitanie Jaśnie Oświeconego...,'' Wilno 1725,]</ref><ref>Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie, Tom V, rok 1914, s. 196, przypis nr 2</ref>
Anna Niemirowiczowa Szczyttowa została pochowana w kościele karmelitów bosych w Kownie.
 
Od synów KryzsztofaKrzysztofa Benedykta wywodzą się dwie linie Niemirowiczów-Szczyttów:
* juchowicka - po [[Józef Szczytt (zm. 1745)|Józefie]]
* kożangródzka - po Janie Krzysztofie.
Linia 87:
 
 
{{SORTUJ:Niemirowicz-Szczytt, Krzysztof}}
[[Kategoria:Chorążowie połoccy]]
[[Kategoria:Cześnicy wielcy litewscy]]
Linia 94:
[[Kategoria:Konsyliarze konfederacji sandomierskiej (1704)]]
[[Kategoria:Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Deputaci świeccy Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego]]
[[Kategoria:Szczyttowie herbu Jastrzębiec|Krzysztof]]
[[Kategoria:Deputaci Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego]]
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1683-1699 (strona polska)]]
[[Kategoria:Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo połockie)]]
[[Kategoria:Elektorzy władców Polski (województwo połockie)]]
[[Kategoria:Elektorzy Jana III Sobieskiego]]
[[Kategoria:Urzędnicy ziemscy I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Stolnicy połoccy]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm 1688]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm 1692/1693]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm 1695]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm konwokacyjny 1696]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm elekcyjny 1697]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm koronacyjny 1697]]
[[Kategoria:Posłowie na sejm 1699]]
[[Kategoria:Szczyttowie herbu Jastrzębiec|Krzysztof]]
[[Kategoria:Zmarli w 1720]]