Tumult gdański 1525–1526: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m integracja szablonów do szablonu dopracować
drobne techniczne
Linia 2:
'''[[Tumult]] gdański 1525-1526''' – to wystąpienia [[luteranizm|luterańskiego]] [[pospólstwo|pospólstwa]] i [[Plebs (średniowiecze i nowożytność)|plebsu]] [[Gdańsk]]a przeciwko [[magistrat]]owi i [[Burmistrzowie Miasta Gdańska|burmistrzowi]] [[Eberhard Ferber|Eberhardowi Ferberowi]].
 
W styczniu 1525 mieszczaństwo gdańskie wystąpiło przeciwko burmistrzowi, oskarżając go o defraudację funduszy miejskich, dokonaną pod protekcją [[kanclerz wielki koronny|kanclerza wielkiego koronnego]] [[Krzysztof Szydłowiecki|Krzysztofa Szydłowieckiego]]. Pospólstwo i plebs zażądało wyjęcia miasta spod jurysdykcji duchownej [[Biskupi kujawscy|biskupa kujawskiego]] [[Maciej Drzewicki|Macieja Drzewickiego]]. Burmistrz Ferber złożył urząd, jednak magistrat nie chciał przedstawić przedstawicielom pospólstwa rachunków miejskich. Luterańskie mieszczaństwo zażądało skasowania [[post]]ów, [[msza|mszy]], śpiewu kościelnego i wprowadzenia wolnego głoszenia [[Ewangelia|Ewangelii]].

[[26 stycznia]] [[1526]] rozpoczęły się w Gdańsku rozruchy. Wzburzony tłum obalił magistrat i wprowadził [[demokracja|demokratyczny]] ustrój miejski. Skasowano wszystkie [[klasztor]]y [[katolicyzm|katolickie]], sprofanowano święte obrazy i [[sakrament]]y. Zlikwidowano posady [[proboszcz]]ów, wprowadzając w ich miejsce [[predykant]]ów. Mieszczanie wysłali delegację do [[Marcin Luter|Marcina Lutra]], z prośbą o przysłanie nauczycieli nowej wiary.
 
[[17 kwietnia]] [[1526]] miała miejsce interwencja zbrojna [[Władcy Polski|króla]] [[Zygmunt I Stary|Zygmunta Starego]], który wraz z [[książęta pomorscy|księciem pomorskim]] [[Jerzy I pomorski|Jerzym I]], na czele 8 000 wojska
uśmierzył bunt. Przywrócono stary ustrój Gdańska, a przed [[Dwór Artusa w Gdańsku|Dworem Artusa]] ścięto 14 przywódców rewolty.