Pomnik Aleksandra II w Częstochowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zmiana daty odsłonięcia na właściwą, poszerzenie bibliografii
m drobne merytoryczne
Linia 9:
|typ pomnika =
|styl architektoniczny =
|projektant = A. M. OpiekuszinOpiekuszyn<br>I. W. Majewski
|fundator =
|całkowita wysokość = 8,8
Linia 22:
'''Pomnik Aleksandra II w Częstochowie''' – zniszczony w 1917 roku [[pomnik]] [[Aleksander II Romanow|Aleksandra II Romanowa]] w [[Częstochowa|Częstochowie]], wzniesiony w 1889 roku na [[Jasna Góra (Obniżenie Górnej Warty)|Jasnej Górze]] w sąsiedztwie zespołu klasztornego [[Jasna Góra]].
 
Koncepcja wzniesienia monumentalnego pomnika Aleksandra II pojawiła się tuż po jego śmierci na skutek zamachu (1881). Nie licząc się z uczuciami religijnymi polskich katolików, jako miejsce budowy pomnika prawosławnego władcy jednego z państw zaborczych wybrano Częstochowę – miejsce stanowiące cel wielotysięcznych pielgrzymek Polaków do [[Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej|obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej]]. Monument został wzniesiony według projektu [[Aleksandr OpiekuszinOpiekuszyn|A. M. OpiekuszinaOpiekuszyna]] i I. W. Majewskiego. Figura cara została odlana w fabryce Morana w [[Petersburg]]u, zaś ozdobny postument przygotowała firma Kuźmina. Wzniesienie monumentu razem z aranżacją otoczenia kosztowało 76.817 [[Rubel|rubli]].
 
Gotowy pomnik został odsłonięty [[27 kwietnia]] [[1889]] roku, w przeddzień urodzin Aleksandra II. [[Posąg]] miał nadnaturalne rozmiary – figura władcy mierzyła 3,5 m wysokości. Car został na nim ukazany w płaszczu generalskim i w mundurze. Lewą ręką podtrzymywał swój płaszcz, zaś prawą wskazywał na wyrzeźbiony jako element [[postument]]u arkusz z datą [[Reforma uwłaszczeniowa Aleksandra II|uwłaszczenia chłopów]] – [[19 lutego]] [[1864]]. Nad arkuszem wyrzeźbiono koronę carską, jabłko i szablę. [[Cokół]] z szarego i czerwonego granitu, w którym wykuto herby guberni [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]], wznosił się na wysokość 5,3 m. Na jego przedniej ścianie znajdował się [[herb Rosji]].
Linia 28:
Na czterech ścianach pomnika rozmieszczono inskrypcje w [[język rosyjski|języku rosyjskim]] i [[język polski|polskim]]. Na przedniej pojawił się napis ''Carowi Wyzwolicielowi Aleksandrowi II'' po rosyjsku, zaś na tylnej jego tłumaczenie polskie. Ściana lewa zawierała napis rosyjski ''Dekret 19 lutego 1864 – niech ten dzień zostanie na wieczną pamięć chłopom Królestwa jako dzień ponownego ich dobrobytu'', zaś prawa jego polski odpowiednik. W dolnej części zawarto tekst ''Wybudowany w 1889 przez wiejską społeczność Królestwa Polskiego''. Cokół posągu był dodatkowo podwyższony, prowadziły do niego szerokie na 12 metrów granitowe schody. Obiekt był stale strzeżony przez stróża, dla którego wzniesiono osobne pomieszczenie za monumentem.
 
W [[1904]] została podjęta nieudana próba wysadzenia pomnika. Ostatecznie zniszczyłozdemontowano go w [[1917]], wojskookresie niemieckieokupacji niemieckiej. Część postumentu z czerwonego granitu została wykorzystana przy wykonaniu balustrad dla [[Bazylika archikatedralna Świętej Rodziny w Częstochowie|kościoła Świętej Rodziny]] w Częstochowie.
 
== Bibliografia ==