Diecezja (starożytność): Różnice pomiędzy wersjami

Reorganizacja [[Imperium Rzymskie]]go nazywana "Tetrarchią" została rozpoczęta przez cesarza [[Dioklecjan]]a w latach 90-tych. III wieku. Podzielił istniejące [[Prowincje rzymskie|prowincje]] na mniejsze, spójniejsze i łatwiejsze w kontroli prowincje, oraz rozbudowano w nich biurokrację. Prowincje pogrupowano w 12 diecezji, każdą zarządzaną przez urzędnika nazywanego ''[[vicarius]]'' (wikariusz). Te stanowiły części większych jednostek – prefektur, zarządzanych przez potężnych urzędników zwanych prefektami pretoriańskimi. W systemie tetrarchii, każdy z dwóch starszych cesarzy (''[[August (tytuł)|Augustów]]'') miał prefekta pretoriańskiego. Największa diecezja, [[Diecezja Wschodu|Wschód]], zawierała 16 prowincji, a najmniejsza, [[Diecezja Brytanii|Brytania]], tylko 4.

Po ustanowieniu terytorialnych [[Prefektura (starożytność)|prefektur pretoriańskich]] przez Konstantyna ok. 326-8, diecezje funkcjonowały poziom pośredni między prowincjami a prefekturami, aczkolwiek hierarchia nie była "sztywna": zarządcy prowincji mogli odnosić się bezpośrednio do prefekta lub cesarza, i vice versa. Na Zachodzie, diecezje rozwiązano gdy osłabła zwierzchność Rzymu, ale na Wschodzie przetrwały dłużej. Po stwierdzeniu, że są nieefektywne, cesarz [[Justynian I]] rozwiązał większość diecezji w reformie administracji w latach 30-tych. VI wieku, zwiększając przy tym autorytet zarządców prowincji. Te działania zostały rozszerzone na odzyskane tereny Italii i Afryki, gdzie Justynian wolał ustanowić prefektów pretoriańskich bezpośrednio nadzorujących prowincje.

Między IV a VI stuleciem, gdy stara struktura administracyjna zaczęła się kruszyć, rola biskupów na ziemiach zachodnich Imperium pozwoliła tym ziemią i ich mieszkańcom utrzymać pozór cywilizacji, podczas gdy autorytet Rzymu ginął. [[Senat rzymski|Senatorska]] arystokracja, zwłaszcza w prowincjach, dalej służyła w wielu miejscach jako lokalne autorytety uzupełniając autorytet Kościoła. Pod koniec starożytności, polityczna siła często bywała przejmowana przez regionalnego [[biskup]]a. To przeniesienie autorytetu z urzędników świeckich na kościelnych przywódców było naturalne, z powodu bliskiej integracji świeckiego i religijnego przewodnictwa w Imperium, terytoria administracji kościelnej zawsze pokrywały się z odpowiadającym obszarami administracji cywilnej.