Nowożytność: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr
→‎Linki zewnętrzne: i jestddddddddddddd
Linia 1:
[[Plik:Zonaro GatesofConst.jpg|thumb|180px|Upadek Konstantynopola w 1453. Wydarzenie, które według wielu historyków umownie rozpoczyna nowożytność.]]
'''Nowożytność''' – epoka w historii następująca według tradycyjnej [[periodyzacja|periodyzacji]] po [[średniowiecze|średniowieczu]] i poprzedzająca [[XIX wiek]] (jako epokę). Za jej datę początkową uznaje się najczęściej upadek Konstantynopola, a tym samym cywilizacji [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyńskiej]] ([[1453]]) lub odkrycie [[Ameryka|Ameryki]] przez [[Krzysztof Kolumb|Krzysztofa Kolumba]] ([[1492]]). Obie te daty mają wyłącznie charakter umowny – upadek Bizancjum miał bardzo ograniczony wpływ na rozwój kultury europejskiej, natomiast ekspansja europejska w kierunku zachodnim i południowym miała przynieść skutki dopiero w [[XVI wiek]]u. Realnymi wyznacznikami przejścia od epoki średniowiecznej do nowożytnej są natomiast przemiany kulturowe, polityczne, państwowe, ideologiczne i w ograniczonym stopniu techniczne<ref>''Późne średniowiecze'', red. K. Baczkowski, Warszawa 2005; J. Da Silva, ''Morskie dzieje Portugalczyków'', Gdańsk 1987; G. Ostrogorski, ''Dzieje Bizancjum'', Warszawa 2008; Z. Wójcik, ''Historia powszechna. Wiek XVI-XVII'', Warszawa 2006.</ref>. W [[Historia świata|historii świata]] za umowne zakończenie epoki najczęściej uznaje się wybuch [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]], a rzadziej [[kongres wiedeński]]<ref>Z. Wójcik, ''Historia powszechna. Wiek XVI-XVII'', Warszawa 2006; A. Chwalba, ''Historia powszechna. XIX wiek'', Warszawa 2009.</ref>.
 
Podział na [[starożytność]], średniowiecze i nowożytność znajduje zastosowanie przede wszystkim w historii Europy, choć jest wykorzystywany także w badaniach nad krajami pozaeuropejskimi, szczególnie w opracowaniach syntetycznych.
Linia 24:
 
W periodyzacji odnoszącej się do dziejów Polski za początek nowożytności uznaje się z reguły rok 1492 (śmierć króla [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]]) lub [[1506]] (śmierć [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]]). Za zakończenie powszechnie uznaje się [[III rozbiór Polski]] w [[1795]]<ref>M. Markiewicz, ''Historia Polski 1492-1795'', Kraków 2006.</ref>.
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==