|
'''Selektywna eliminacja''' ([[język angielski|ang.]] ''targeted killing'') – to użycie śmiercionośnej siły przez podmiot [[prawoPrawo międzynarodowe publiczne|prawa międzynarodowego]] ([[państwo]], [[organizacja międzynarodowa|organizację międzynarodową]]) w sposób zaplanowany i rozmyślny, prowadzące do zabicia określonych osób, niepozbawionych wolności, przez podmiot przeprowadzający selektywną eliminację<ref>„[[Międzynarodowe Prawo Humanitarne (czasopismo)|"Międzynarodowe Prawo Humanitarne"]]” 2013, tom IV. ''Selektywna eliminacja i rozkaz wojskowy'', [[International Standard Serial Number|ISSN]] 2081-5182, s. 9.</ref>.
Praktyka stosowana głównie przez siły zbrojne [[Izrael]]a i [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], ale także takich państw jak [[Rosja|Federacja Rosyjska]]. Do realizacji tych zadań najczęściej używane są [[siły specjalne|wojska specjalne]], [[Bezzałogowy aparatstatek latającypowietrzny|bezzałogowe aparaty latające]], a także [[Wywiad (instytucja)|agenci wywiadu]]. PrzykłademPrzykłady selektywnej eliminacji:
* przy użyciu [[siły specjalne|sił specjalnych]] jest– zabicie [[Usama ibn Ladin|Usamy ibn Ladina]] w ramach [[Operacja TrójząbNeptune NeptunaSpear|Operacji Trójząb Neptuna]] przeprowadzona w Pakistanie [[2 maja]] [[2011]] r.<ref>M. Marcinko, ''Selektywna eliminacja Osamy bin Ladena w świetle prawa międzynarodowego'', w: [[Międzynarodowe„Międzynarodowe Prawo Humanitarne (czasopismo)|"Międzynarodowe Prawo Humanitarne"]]Humanitarne” 2013, tom IV. ''Selektywna eliminacja i rozkaz wojskowy'', [[International Standard Serial Number|ISSN]] 2081-5182, s. 75-126.</ref>,
* przy użyciu [[Bezzałogowy aparatstatek latającypowietrzny|bezzałogowego aparatu latającego]] [[MQ-1 Predator]] jest– zabicie [[Anwar al-Awlaki|Al-Awlakiego]] [[30 września]] [[2011]] w jemeńskiej [[Marib (muhafaza)|prowincji Marib]],
* przez [[Wywiad (instytucja)|agenta wywiadu]] – zamach w [[Monachium]] na [[Stepan Bandera|Stepana Banderę]] [[15 października]] [[1959]] r. wykonany przez agenta [[KGB]] [[Bohdan Staszynski|Bohdana Staszynskiego]]<ref>[[Ryszard Torzecki]], ''Polacy i Ukraińcy: Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej'', Warszawa 1993, ISBN 83-01-11126-7, s. 314 – 316314–316.</ref> albo współcześnie, otrucie [[Aleksandr Litwinienko|Aleksandra Litwinienki]] w 2006 r.
Państwa kierują się różnymi, z reguły niejawnymi, kryteriami przy "selekcjonowaniu"„selekcjonowaniu” celów. Dla przykładu w [[2012]] r. w Stanach Zjednoczonych ujawniono przesłanki, którymi kieruje się administracja podejmując decyzję o „wyeliminowaniu” poza granicami państwa obywatela amerykańskiego:
# obywatel stwarza bliską i nieuchronną groźbę gwałtownego ataku przeciw Stanom Zjednoczonym,
# jego pojmanie nie jest możliwe przy użyciu dostępnych środków,
# zabójstwo jest zgodne z prawem międzynarodowym<ref>[www.guardian.co.uk/world/2012/mar/05/attorney-general-targeted-kill-programme Eric Holder, ''US attorney general justifies 'targeted kill' programme''], na: www.guardian.co.uk/world/2012/mar/05/attorney-general-targeted-kill-programme (5.03.2012).</ref>.
Po raz pierwszy zastosowano selektywną eliminację obywatela amerykańskiego zastosowano w przypadku [[Anwar al-Awlaki|Al-Awlakiego]] [[30 września]]w [[2011]].
[[Plik:MQ-1 Predator unmanned aircraft.jpg|thumb| [[Bezzałogowy aparatstatek latającypowietrzny|Bezzałogowy bojowy aparat latający]] używany np. do selektywnej eliminacji przez siły zbrojne [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]]]
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* „[[Międzynarodowe Prawo Humanitarne (czasopismo)|"Międzynarodowe Prawo Humanitarne"]]” 2013, tom IV, ''Selektywna eliminacja i rozkaz wojskowy'', [[International Standard Serial Number|ISSN]] 2081-5182.
[[Kategoria:Prawo konfliktów zbrojnych]]
| 