Ankara: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
aktualizacja |
|||
Linia 14:
|wysokość = 938<ref name="ANTR">[http://www.fallingrain.com/world/TU/68/Ankara.html Ankara, Turkey: Latitude, Longitude and Altitude].</ref>
|rok = 2014
|liczba ludności = 4 587 558<ref>{{Cytuj stronę | url = http://citypopulation.de/Turkey-C20.html| tytuł = TURKEY: Provinces and Major Cities| nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok
|gęstość zaludnienia = 1540,6
|numer kierunkowy =
Linia 25:
}}
[[Plik:Ankara panoramic night.jpg|thumb|upright=1.1|Panorama Ankary]]
'''Ankara''' (wcześniej ''Angora'', a w starożytności [[łacina|łac.]] ''Ancyra'', [[język grecki|gr.]] ''Ἄγκυρα'',
Leżąca w [[Centralna Anatolia|środkowej Anatolii]] Ankara jest ważnym ośrodkiem handlowym i przemysłowym, siedzibą rządu państwa oraz wszystkich ambasad. W przeszłości znana była z hodowli [[angora (rasa kozy)|kóz angora]], [[angora turecka|kotów angora]] oraz białych [[angora (rasa królika)|królików angora]], gruszek, miodu i winogron.
Linia 32:
== Historia ==
=== Starożytność ===
Najstarsze zabytki osadnicze Ankary należą do ludu [[Hatti]], który zamieszkiwał te obszary w [[epoka brązu|epoce brązu]]; miasto nosiło wówczas nazwę Ankuwash. Od około 1000 roku p.n.e. zamieszkiwali je [[Frygia|Frygowie]] i za ich czasów znacznie się rozrosło. Z tego okresu pochodzi legenda o założeniu miasta przez króla [[Midas]]a.
Linia 48 ⟶ 47:
=== Od średniowiecza do czasów najnowszych ===
[[Plik:Byzantine Empire Themata-650.png|thumb|Podział bizantyńskiej Anatolii na temy ok. 650 r. U góry pośrodku tem Bucellarion (Bukelarion) ze stolicą Ancyrą]]
Od drugiej połowy VIII w. Ankara była stolicą bizantyńskiego [[Tem (historia)|temu]] Bucellarion (Bukelarion) i z górującą nad nią bizantyńską cytadelą miała wygląd typowego miasta greckiego. Istniało tam m.in. kilka kościołów, na które zamieniano także świątynie pogańskie; podobny los spotkał też słynną świątynię Romy i Augusta. Do 650 miasto było siedzibą [[biskup]]stwa, a następnie arcybiskupstwa. W latach 600–900 wielokrotnie opanowywane zarówno przez wrogów zewnętrznych [[Cesarstwo Bizantyńskie|cesarstwa]], jak i wewnętrznych. W roku 620 przejściowo zajęli je [[Persowie]]. W 651 po raz pierwszy pojawili się [[Arabowie]], którzy trzy lata później na krótko zajęli miasto. W 806 złupiły je wojska kalifa [[Harun ar-Raszid]]a, zaś w 838 zostało zburzone przez wojska kalifa [[Al-Mutasim]]a. Odbudowane w 859 przez cesarza [[Michał III Metystes|Michała III]], już w dwanaście lat później opanowane zostało przez [[paulicjanie|paulicjan]]. Mimo to Ancyra pozostawała ważnym ośrodkiem [[Cesarstwo Bizantyńskie|bizantyńskim]] aż do XI wieku<ref>Waldemar Ceran [w] ''Encyklopedia kultury bizantyńskiej'', Warszawa 2002, s.
Kiedy [[Seldżukidzi|seldżucki]] sułtan [[Alp Arslan bin Chaghri|Alp Arslan]] pokonał wojska bizantyńskie w bitwie pod [[Bitwa pod Manzikertem|Manzikertem]] (1071), w 1073 zajął Ankarę i uczynił z niej ważny punkt oparcia. Dla chrześcijan odzyskał ją w 1101 [[Rajmund IV z Tuluzy|Rajmund z Tuluzy]], jednakże już w 1127 zajęta została przez [[Daniszmend Ghazi|emira Ghazi]] z tureckiej dynastii Daniszmendydów. Następnie o Ankarę walczyli przedstawiciele miejscowych [[Turkmeni|turkmeńskich dynastii]] – [[Sułtanat Rumu|anatolijscy Seldżucy]] i [[Daniszmendydzi]]; ostatecznie przypadła ona w 1143 tym pierwszym. Po rozpadzie sułtanatu Rum miasto pod koniec XIV w. znalazło się w [[Imperium Osmańskie|imperium osmańskim]]. W 1402 [[Timur Chromy|Timur]] odebrał je Osmanom po [[Bitwa pod Ankarą|bitwie pod Ankarą]], ale już w 1403 zostało odzyskane.
Linia 212 ⟶ 211:
|accessdate =
}}
== Zabytki ==
* Ruiny budowli rzymskich:
Linia 223:
* Inne:
** Pomnik Zwycięstwa (''Zafer Anıtı'') – przedstawiający [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürka]], wzniesiony w 1927 roku na Placu Zwycięstwa.
** Pomnik
** Pomnik Hetycki – wzniesiony w 1970 roku na Placu Szyickim dla uczczenia najwcześniejszej cywilizacji w Anatolii.
Linia 284:
* Uniwersytety
** [[Uniwersytet w Ankarze]] (''
** [[Uniwersytet Atılım]] (''
** [[Uniwersytet Başkent]] (''Başkent Üniversitesi)'' – założony w 1994 roku, uniwersytet posiada również Centra: Medyczne, Badań oraz Dializ.
** [[Uniwersytet Bilkent]] (''
** Uniwersytet Çankaya (''
** Uniwersytet Gazi (''
** [[Uniwersytet Hacettepe]]'' (Hacettepe Üniversitesi)'' – uniwersytet posiada dwa oddzielne kampusy. Jeden z nich jest położony w starej części Ankary i mieści Centrum Medyczne, drugi zaś – Kampus Beytepe mieści się 13 km za miastem.
** Bliskowschodni Uniwersytet Techniczny (''
** [[TOBB Uniwersytet Ekonomiczny i Technologiczny]] (''TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi'') – założony w 2003 roku.
** Uniwersytet Ufuk (''Ufuk Üniversitesi'') – założony w 1999 roku.
** Wojskowa Akademia Medyczna Gülhane
** Turecka Akademia Wojskowa (''
** Państwowa Turecka Akademia Policyjna – założona w 1934 roku.
Linia 312:
* ''Dolmuş'' – specyficzny dla Turcji sposób podróżowania. Są to zbiorowe taksówki – minibusy lub samochody podróżujące po wyznaczonych trasach. Cena jest zależna od odległości. Nie ma ustalonych przystanków.
* Taksówki. Żółte, z literą T.
* Kolej podmiejska (''
== Miasta partnerskie ==
|