Rewolucja 1905 roku: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m usuwam zakazane linki zewnętrzne |
poprawa przek., WP:SK, brak źródeł ⇒ brak przypisów; artykuł jest częściowo uźródłowiony |
||
Linia 1:
{{Historia Rosji}}
{{dopracować|
'''Rewolucja rosyjska 1905 roku''' – ogólnokrajowy spontaniczny zryw o podłożu społecznym i narodowym, skierowany przeciwko [[Samodzierżawie|absolutyzmowi carskiemu]] oraz uciskowi [[
== Geneza rewolucji ==
Linia 11:
=== Krwawa niedziela ===
[[Plik:Repin 17October.jpg
{{osobny artykuł|Krwawa niedziela (Petersburg 1905)}}
Kierownictwo w ruchu robotniczym usiłował przejąć pop (a zarazem współpracownik [[Ochrana|Ochrany]]) [[Gieorgij Gapon]]. Zorganizował on marsz pod Pałac Zimowy aby osobiście wręczyć carowi petycję, noszącą ponad 135 tysięcy podpisów. Protestujący domagali się 8-godzinnego dnia pracy oraz amnestii dla więźniów politycznych. Pokojowa manifestacja zorganizowana 22 stycznia 1905 roku, została rozbita przez siły carskie. W demonstracji udział wzięło ponad 100 tysięcy ludzi, robotnicy nieśli portrety cara i śpiewali pieśni, zostali nagle w kilku punktach miasta zaatakowani przez uzbrojoną kawalerię. Zabitych i rannych było ponad 1000 osób, w tym kobiety i dzieci<ref name=jpajewski/>. Oficjalnie władze przyznały się do 130 zabitych i około 300 rannych. Krwawa niedziela pociągnęła za sobą falę niezadowolenia wielu grup społecznych w Rosji i [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]]. Decyzje o pacyfikacji demonstracji podjął car, odsunięty wówczas Witte uważał że car powinien przyjąć petycję, choć przez pośrednika. Cesarz niemiecki Wilhelm twierdził natomiast że Mikołaj II powinien przemówić do protestujących z balkonu Pałacu "jak ojciec mówi do dzieci". Sam car zbiegł ze stolicy do Carskiego Sioła<ref name=jpajewski/>.
Linia 61:
* [[Organizacja Bojowa PPS]],
* [[Polska Partia Socjalistyczna]],
* [[Polska Partia Socjalistyczna – Frakcja Rewolucyjna|Polska Partia Socjalistyczna - Frakcja Rewolucyjna]],
* [[Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy|SDKPiL]],
* [[Polska Partia Socjalistyczna – Lewica (1906–1918)|Polska Partia Socjalistyczna - Lewica]].
== Linki zewnętrzne ==
|