Proces legislacyjny w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Opis: uzupełnienie |
→Opis: podział na sekcje, uzupełnienie, poprawa |
||
Linia 3:
== Opis ==
=== Inicjatywa ustawodawcza ===
Pierwszy etap [[Legislacja|procesu legislacyjnego]] rozpoczyna się od wniesienia [[Inicjatywa ustawodawcza|inicjatywy ustawodawczej]], czyli projektu ustawy zgłaszanego przez uprawnione do tego organy, instytucje i grupy: [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydenta RP]], [[Rada Ministrów w Polsce|Radę Ministrów]], [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senat]], co najmniej 15 [[Poseł|posłów]], [[komisja sejmowa|komisję sejmową]] (niezależnie od liczebności)<ref>Art. 32 ust. 2 Regulaminu Sejmu.</ref> lub co najmniej 100 tysięcy [[Obywatelska inicjatywa ustawodawcza|obywateli]].
=== Prace w Sejmie ===
Pierwsze czytanie może się odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu, chyba że Sejm lub komisja postanowią inaczej. Przeprowadza się je na posiedzeniu właściwej przedmiotowo komisji sejmowej, z wyjątkiem projektów ustaw dotyczących m.in. [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]], [[Prawa obywatelskie|praw]] i [[Wolność obywatelska|wolności obywatelskich]], [[Prawo wyborcze|prawa wyborczego]], [[Procedura budżetowa w Polsce|ustaw budżetowych]] i [[Ustawa podatkowa|podatkowych]] pociągających za sobą istotne skutki finansowe, organów państwa i samorządu terytorialnego, których czytanie odbywa się na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Jeżeli pierwsze czytanie ma odbyć się na posiedzeniu komisji, [[Prezydium Sejmu]] przesyła projekt ustawy do odpowiedniej komisji.▼
Komisja sejmowa opracowuje sprawozdanie, w którym oceniany jest projekt ustawy. Komisja wnosi w sprawozdaniu o przyjęcie projektu bez poprawek albo o przyjęcie z poprawkami (opracowuje wówczas tekst ujednolicony projektu), albo wreszcie o jego odrzucenie. Po dyskusji i wprowadzeniu poprawek przez komisję, następuje drugie czytanie. Może się ono odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom sprawozdania komisji, chyba że Sejm postanowi inaczej. Obejmuje ono przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, debatę oraz zgłaszanie poprawek i wniosków.▼
Trzecie czytanie projektu obejmuje:
▲Następnie przedstawiony projekt ustawy rozpatrywany jest w trzech czytaniach (z wyjątkiem projektów ustaw pilnych, które rozpatrywane są w dwóch), podczas których projekt ustawy może zostać uchwalony. W przypadku, gdy projekt ustawy zostaje odrzucony w jednym z czytań, nie wraca już pod obrady Sejmu.
* przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji lub - jeżeli projekt nie został ponownie skierowany do komisji - przedstawienie przez posła sprawozdawcę poprawek i wniosków zgłoszonych podczas drugiego czytania
* głosowanie.
Porządek głosowania jest następujący:
▲Pierwsze czytanie może się odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu, chyba że Sejm lub komisja postanowią inaczej. Przeprowadza się je na posiedzeniu właściwej przedmiotowo komisji sejmowej, z wyjątkiem projektów ustaw dotyczących m.in. [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji]], [[Prawa obywatelskie|praw]] i [[Wolność obywatelska|wolności obywatelskich]], [[Prawo wyborcze|prawa wyborczego]], [[Procedura budżetowa w Polsce|ustaw budżetowych]] i [[Ustawa podatkowa|podatkowych]] pociągających za sobą istotne skutki finansowe, organów państwa i samorządu terytorialnego, których czytanie odbywa się na plenarnym posiedzeniu Sejmu.
* głosowanie wniosku o odrzucenie projektu w całości, jeżeli wniosek taki został postawiony▼
▲Po dyskusji i wprowadzeniu poprawek przez komisję, następuje drugie czytanie. Może się ono odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom sprawozdania komisji, chyba że Sejm postanowi inaczej. Obejmuje ono przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, debatę oraz zgłaszanie poprawek i wniosków.
* głosowanie poprawek do poszczególnych artykułów, przy czym w pierwszej kolejności głosuje się poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach▼
* głosowanie projektu w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisje, ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek.
Sejm uchwala ustawy [[większość zwykła|zwykłą większością głosów]] w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Konstytucja przewiduje inną większość.
▲*głosowanie wniosku o odrzucenie projektu w całości, jeżeli wniosek taki został postawiony
▲*głosowanie poprawek do poszczególnych artykułów, przy czym w pierwszej kolejności głosuje się poprawki, których przyjęcie lub odrzucenie rozstrzyga o innych poprawkach
▲* głosowanie projektu w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisje, ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek. Sejm uchwala ustawy [[większość zwykła|zwykłą większością głosów]] w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, chyba że Konstytucja przewiduje inną większość.
Sejm w szczególnie uzasadnionych wypadkach może skrócić postępowanie z projektami ustaw przez:
Linia 27 ⟶ 31:
* przystąpienie do drugiego czytania niezwłocznie po otrzymaniu przez posłów druku sprawozdania komisji.
=== Prace w Senacie i rozpatrzenie jego stanowiska przez Sejm ===
Ustawę uchwaloną przez Sejm rozpatruje następnie Senat, który może wnieść do niej poprawki, przyjąć bez zmian lub odrzucić w całości. Jeżeli Senat w ciągu 30 dni (20 dla ustawy budżetowej i 14 dla ustawy w trybie pilnym) nie podejmuje stosownej uchwały, ustawę uznaje się za przyjętą.
Jeśli Senat odrzuci ustawę lub zaproponuje w niej poprawki, Sejm może ich nie przyjąć [[Większość bezwzględna|bezwzględną większością głosów]] przy obecności połowy ustawowej liczby posłów lub je zaakceptować. Jeśli zostaną zaakceptowane,
=== Rola Prezydenta RP w procesie legislacyjnym ===
Kolejnym etapem jest przedstawienie uchwalonej ustawy do podpisu prezydenta RP, który w ciągu 21 dni zarządza jej ogłoszenie w [[Dziennik Ustaw|Dzienniku Ustaw RP]].
Linia 39 ⟶ 45:
Jeśli Sejm większością 3/5 głosów przy obecności połowy ustawowej liczby posłów ponownie uchwali ustawę, prezydent RP ma obowiązek podpisać ją w ciągu 7 dni, po czym [[Prezes Rady Ministrów]] zarządza jej publikację w Dzienniku Ustaw. Jeżeli ustawa nie zostanie ponownie uchwalona, postępowanie ustawodawcze jest zakończone, a ustawa odrzucona.
=== Promulgacja i wejście w życie ustawy ===
[[Promulgacja|Publikacja w Dzienniku Ustaw RP]] jest warunkiem wejścia ustawy w życie. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia, chyba że sama stanowi inaczej.
| |||