Pomnik Poległych Stoczniowców 1970: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Dodano link do oficjalnej strony stowarzyszenia Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku |
dr |
||
Linia 8:
|typ pomnika =
|styl architektoniczny =
|projektant = [[Bogdan Pietruszka]], [[Elżbieta Szczodrowska|Elżbieta Szczodrowska-Peplińska]], Robert Pepliński i Wiesław Szyślak
|fundator = Społeczny Komitet Budowy Pomnika „Poległych Stoczniowców 1970”<ref name="Kazański">Arkadiusz Kazański, ''Pomnik poległych stoczniowców'', Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 9-10 (118-199), wrzesień-październik 2010, ISSN 1641-9561, s. 155.</ref>
|całkowita wysokość = 43
Linia 17:
|zniszczono =
|commons = Category:Monument to the Fallen Shipyard Workers of 1970
|zabytek = A-1206 z 6.12.1999<ref name="zabytek">{{zabytek|pomorskie|data dostępu=2013-09-23}}</ref>
|kod mapy = Gdańsk
|stopniN = 54
|minutN = 21
|sekundN = 37.80
|stopniE = 18
|minutE = 38
|sekundE = 57.12
'''Pomnik Poległych Stoczniowców 1970''' – monument w postaci trzech krzyży z kotwicami, upamiętniający ofiary [[Grudzień 1970|grudnia 1970 roku]] i znajdujący się na [[Plac Solidarności w Gdańsku|Placu Solidarności w Gdańsku]], w pobliżu [[Stocznia Gdańska|Bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej]], niedaleko miejsca, gdzie padli pierwsi czterej zabici. Został odsłonięty 16 grudnia 1980 roku.
Linia 36:
|pozycja=left
|Plik:Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina 05.jpg|Wnętrze [[Sala BHP|Sali BHP]] Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Obrady MKS: przemawia [[Lech Wałęsa]], obok [[Bogdan Lis]]. Na stole prezydialnym wyeksponowana makieta Pomnika Poległych Stoczniowców 1970
|Plik:Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina 20.jpg|Podczas strajku trwała zbiórka środków na budowę
}}
Pierwotny projekt, autorstwa [[Bogdan Pietruszka|Bogdana Pietruszki]] z Biura Projektowo-Konstrukcyjnego Stoczni Gdańskiej im. Lenina, zatwierdzony przez Plenum [[Międzyzakładowy Komitet Strajkowy|Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego]] 24 sierpnia 1980 roku, przewidywał, że monument składać się będzie z czterech krzyży, łączących się kotwicami i ramionami<ref name="Kazański" />. Opracowania formy plastycznej pomnika podjął się bezpośrednio po podpisaniu porozumień trzyosobowy zespół, w którego skład weszli architekt i plastyk [[Wojciech Mokwiński]], rzeźbiarka Maria Korpalska, artysta plastyk Giedymin Jabłoński. Zespół ten zaproponował trzy krzyże zamiast czterech, ze względu na lepszą bryłę i bardziej uniwersalną symbolikę. Konsultował i poparł ten pomysł ówczesny biskup diecezji gdańskiej [[Lech Kaczmarek]]. Zespół zaproponował także użyte finalnie materiały – stal kwasoodporną i brąz. Projekt w wersji tego zespołu zatwierdził (co było wymogiem ówczesnego prawa w Polsce) minister kultury, [[Wiktor Zin]]. 1 października 1980 roku komitet wybrał kolejną wersję projektu pomnika, zaproponowaną przez zespół, w skład którego wchodzili:
Władze próbowały odwlec budowę pomnika, m.in. proponując zorganizowanie szerokiego konkursu<ref name="Kazański" />. Podjęto także próbę zmiany jego nazwy, tak by objął on również pamięć poległych [[Milicja Obywatelska|milicjantów]]. Udało się temu zapobiec dzięki ostrym protestom [[Anna Walentynowicz|Anny Walentynowicz]], która obawiała się, że może to umożliwić manipulację prawdą historyczną i rozmycie odpowiedzialności za masakrę stoczniowców<ref name="Kazański156" />. Do końcowego zatwierdzenia lokalizacji i terminu rozpoczęcia budowy przyczyniły się także odważne działania całej grupy osób współpracujących z Komitetem Budowy Pomnika. Obalali oni przygotowywane wielokrotnie na zlecenie komunistycznych władz fałszywe materiały i dokumenty mające uniemożliwić realizację projektu. Pierwszy pal pod budowę wbito 17 września 1980 roku<ref name="Kazański" />. Uroczystość wbudowania [[kamień węgielny|kamienia węgielnego]] odbyła się 6 grudnia 1980 roku. W budowie pomnika brało udział kilkanaście zakładów i instytucji<ref name="Kazański156" />. 16 grudnia 1980 roku, w dziesiątą rocznicę wydarzeń grudniowych, pomnik został odsłonięty<ref name="Kazański156" />, ceremonii towarzyszyło premierowe odtworzenie ''Lacrimosy'' [[Krzysztof Penderecki|Krzysztofa Pendereckiego]], dzieła zamówionego specjalnie na tę okazję przez [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsę]].
== Opis i dane techniczne ==
Linia 51:
* [http://pomnik1970.org Oficjalna strona Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku]
[[Kategoria:Grudzień 1970]]▼
[[Kategoria:Krzyże|Gdańsk]]▼
[[Kategoria:Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” (1980-1989)]]▼
[[Kategoria:Pomniki w Gdańsku|poległych Stoczniowców Pomnik, Gdańsk]]
[[Kategoria:Pomniki w Polsce odsłonięte w 1980|Gdańsk]]
[[Kategoria:Zabytki w Śródmieściu Gdańska]]
▲[[Kategoria:Grudzień 1970]]
▲[[Kategoria:Krzyże|Gdańsk]]
▲[[Kategoria:Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” (1980-1989)]]
|