Etruskowie: Różnice pomiędzy wersjami

Wielu badaczy{{doprecyzuj|data=2015-11|kto?}} wywodzi korzenie Etrusków od migrującego ludu z Anatolii (Azji Mniejszej). Według greckiego historyka [[Herodot]]a (1,94) Etruskowie (''Tyrrhenoi'') przybyli do Italii morzem z [[Lidia (kraina)|Lidii]] w [[Anatolia|Azji Mniejszej]]. Ponieważ w paru punktach [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]] spotykamy nazwę Tyrrhenów, jest bardzo prawdopodobne, że Etruskowie byli spokrewnieni z przedgrecką ludnością zamieszkałą nad Morzem Egejskim. W [[Egipt|Egipcie]] w [[XIII wiek p.n.e.|XIII]] i [[XII wiek p.n.e.|XII wieku p.n.e.]], za panowania [[Ramzes II|Ramzesa II]], znano lud morskich [[korsarz]]y określanych mianem ''Tursza'', których współcześnie identyfikuje się z Etruskami. Prawdopodobnie około [[X wiek p.n.e.|1000 roku p.n.e.]] Etruskowie osiedlili się w Italii. Pierwotne ich siedziby znajdowały się w południowej części Etrurii nad brzegiem morza. Przybysze pomieszali się w Etrurii z ludnością tam zamieszkałą, w znacznej mierze italską, i utworzyli nowy naród, którego wpływy miały wielkie znaczenie dla całego półwyspu italskiego. Na pochodzenie Etrusków z Azji Mniejszej lub innej części Bliskiego Wschodu wskazują badania genetyczne [[mitochondrialny DNA|mitochondrialnego DNA]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Mitochondrial DNA Variation of Modern Tuscans Supports the Near Eastern Origin of Etruscans (praca zbiorowa) | czasopismo = The American Journal of Human Genetics | wydawca = ncbi.nlm.nih.gov | wolumin = 80(4) | strony = 759–768 | język = en | data = kwiecień 2007 | url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1852723/}}</ref>; także analizy [[mitochondrialny DNA|mitochondrialnego DNA]] występującego u toskańskiego bydła, sugerujące jego pokrewieństwo z bliskowschodnimi odmianami krów, co mogło być skutkiem wspólnej migracji ludzi i hodowanych przez nich zwierząt<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?tmpl=NoSidebarfile&db=PubMed&cmd=Retrieve&list_uids=17301019&dopt=AbstractPlus The mystery of Etruscan origins: novel clues from Bos taurus mitochondrial DNA.] Proc Biol Sci. 2007 May 7;274(1614):1175-9 </ref>, a także badania porównawcze przeprowadzone przez zespół włoskich genetyków pod kierunkiem Alberta Piazzy z [[Uniwersytet Turyński|Uniwersytetu Turyńskiego]], które wykazały największe podobieństwo próbek pobranych od mężczyzn z toskańskich miejscowości [[Murlo]], [[Volterra]] i [[Casentino]] z próbkami pochodzącymi z dzisiejszej Turcji, a konkretnie lidyjskiej [[Izmir|Smyrny]] oraz greckiego [[Limnos|Lemnos]]<ref>Wojciech Pastuszka, Eurek Alert, ''[http://wyborcza.pl/1,76842,4237310.html Skąd przybyli Etruskowie]'', "Gazeta Wyborcza" 2007-06-20.</ref>. Jako dowód pochodzenia Etrusków z Azji Mniejszej wskazywano podobieństwo form językowych - zakończenie liczby mnogiej na ''r'' (''clear'' 'synowie') i dopełniacz z końcówką ''sl'' (''larthial clan'' 'syn Lartii') - do [[Języki kaukaskie|języków kaukaskich]]<ref>[[Kazimierz Feliks Kumaniecki|Kazimierz Kumaniecki]] ''Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu'' Warszawa 1964 s.308</ref>.