Podatek akcyzowy: Różnice pomiędzy wersjami

'''Akcyza''' lub '''podatek akcyzowy''' – [[podatek pośredni]] nakładany na niektóre wyroby konsumpcyjne.

Wprowadzenie podatku akcyzowego ma zadanie restrykcyjne. Dodatkowe obłożenie podatkiem ma za zadanie zmniejszyć popyt na wybrane przez państwo produkty najczęściej wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby ropopochodne<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Klimkowska| imię = Regina | tytuł = Polityka fiskalna – jej wpływ na funkcjonowanie i rozwój rynku samochodów osobowych w Polsce w latach 1998–2008| url=http://zn.mwse.edu.pl/en/wp-content/uploads/2011/04/zeszyty_naukowe_13.pdf#page=221 |czasopismo = Zeszyty naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie| wolumin = 2/2009| wydanie = | strony = 221-231221–231| data = | wydawca = | miejsce = | issn = | doi = }}</ref>. W niektórych przypadkach, kiedy produkt składa się z względnie tanich surowców a jego szkodliwość dla zdrowia jest wysoka, akcyza może stanowić bardzo wysoką część ceny końcowej. W wielu państwach europejskich akcyza na produkty tytoniowe dochodzi do 75% ceny końcowej<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Sztyber| imię = Władysław | tytuł = Finanse publiczne w rozwoju ekonomiczno-społecznym Polski jako członka Unii Europejskiej| url=http://www.ceeol.com/aspx/getdocument.aspx?logid=5&id=4030bc77be7c4830b19e85d85519be9a/zeszyty_naukowe_13.pdf#page=221 |czasopismo = Ekonomia| wolumin = 19/2007| wydanie = | strony = 221-231221–231| data = | wydawca = | miejsce = | issn = | doi = }}</ref>.

W krajach [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] podatek akcyzowy od niektórych wyrobów podlega harmonizacji (wyroby akcyzowe niezharmonizowane to m.in. [[samochód|samochody]], [[kosmetyki]], [[futro|futra]], [[broń palna]], [[perfumy]] i [[dezodorant]]y, [[Karty|karty do gry]], itp.), co oznacza wspólne zasady [[produkcja|produkcji]], przemieszczania i przechowywania wyrobów akcyzowych oraz wymiaru i poboru akcyzy od tych wyrobów. Stawki akcyzy na poszczególne wyroby są określane przez poszczególne państwa członkowskie, nie mogą one jednak być niższe od poziomów ustalonych w [[Dyrektywa (Unia Europejska)|dyrektywach]].

Powyższe zasady opodatkowania akcyzą zostały wprowadzone w związku zze wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. i dokonały zasadniczego przekształcenia regulacji wcześniej obowiązujących w zakresie podatku akcyzowego.

W Polsce podatek akcyzowy istniał od momentu odzyskania niepodległości. W [[dwudziestolecie międzywojenne|dwudziestoleciu międzywojennym]] akcyzą były objęte m.in. [[Cukier spożywczy|cukier]], [[piwo]], [[wino|napoje winne]], [[oleje mineralne]], [[drożdże]], [[kwas octowy]], [[energia elektryczna]] i ubój zwierząt<ref>R. Kuzak: [http://ciekawostkihistoryczne.pl/2011/08/19/podatek-od-kart-drozdzy-i-zapalniczek-czyli-akcyzowy-zawrot-glowy/ ''Podatek od kart, drożdży i zapalniczek, czyli akcyzowy zawrót głowy.''] "Ciekawostki„Ciekawostki historyczne"historyczne”, 19 sierpnia 2011.</ref>.

Zastosowania podatku akcyzowego uległo zahamowaniu po II wojnie światowej. Wprawdzie w 1947 r. została dokonana kodyfikacja prawa akcyzowego (dekret z 3 lutego 1947 r. prawo akcyzowe Dz.U. 1947 nr 29, poz. 122, {{Dziennik Ustaw|rok=1947|numer=29|pozycja=122}}), jednak już w 1948 r. podatek akcyzowy został zastąpiony przez powszechny [[podatek obrotowy]]. Podatek akcyzowy został przywrócony na mocy ustawy z 8 stycznia 1993 o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.

* Ustawa z 23 stycznia 2004 o podatku akcyzowym obowiązująca od 1 maja 2004 do 28 lutego 2009 – [http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20040290257&type=3 (Dz.U. nr 29, poz. 257, z późn. zm.)]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=29|pozycja=257}}.</ref>

* Ustawa z 6 grudnia 2008 o podatku akcyzowym obowiązująca od 1 marca 2009 – [http://isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20090030011&type=3 (Dz.U. nr 3, poz. 11, z późn. zm.)]<ref>{{Dziennik Ustaw|2014|752}}.</ref>