Wersja z 18:01, 7 lis 2015 edytuj EmptyBot (dyskusja \| edycje) Boty 690 800 edycji m poprawa literówek, replaced: głownie → głównie przy użyciu AWB ← poprzednia edycja		Wersja z 22:31, 6 lip 2016 edytuj anuluj edycję Beno (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy interfejsu, Administratorzy 135 801 edycji m WP:SK+Bn następna edycja →
Linia 3: [[Plik:Buddha 1251876.jpg\|thumb\|Dhyana-mudra]] [[Plik:VajraMudra.JPG\|thumb\|Vajra-mudra]] '''Mudry''' ([[Sanskryt\|sanskr.]] मुद्रा ''mudrā'' – pieczęć, znak symbol; [[język chiński\|chiń.]] ''yin, nayin, shouyin''; [[język koreański\|kor.]] ''in, naein, suin''; [[język japoński\|jap.]] ''in, nain, shuin''; [[język wietnamski\|wiet.]] ''ấn, nôi ấn, thủ ấn''; [[język tybetański\|tyb.]] ''~~p'jag~~p’jag rgja'') – w [[medytacja\|medytacji]] symboliczne gesty. Mudry są stosowane zwłaszcza w [[buddyzm]]ie ezoterycznym ([[wadżrajana\|wadżrajanie]]). Te specjalne układy dłoni i palców często stosowane są podczas rytuałów religijnych przez mnichów. W szkole [[mahajana\|mahajany]] mudr jest wiele, natomiast w bardziej zachowawczej południowej szkole [[therawada]] wykorzystywane są głównie cztery podstawowe tradycji buddyjskij mudry: * [[dhjanamudra]] -– mudra medytacji * [[bhumisparśamudra]] -– mudra brania ziemi na świadka * [[dharmaćakramudra]] -– mudra głoszenia nauki * [[abhajamudra]] – mudra odegnania lęku<ref>{{cytuj książkę \|nazwisko= Frédéric \|imię= Louis \|autor link=Louis Frédéric \|tytuł= Słownik cywilizacji indyjskiej \|inni= Przemysław Piekarski (red. nauk.) \|wydanie= 1 \|wydawca= Wydawnictwo „Książnica” \|miejsce= Katowice \|rok= 1998 \|strony= 64 \|tom=1 \|seria= Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy” \|isbn= 83-7132-369-7}}</ref>.▼ * [[abhajamudra]] - mudra odegnania lęku<ref>{{cytuj książkę ~~\|nazwisko= Frédéric\|imię= Louis\|autor= \|autor link=Louis Frédéric \|inni= Przemysław Piekarski (red. nauk.)\|tytuł= Słownik cywilizacji indyjskiej~~ ▲\|wydanie= 1\|wydawca= Wydawnictwo „Książnica”\|miejsce= Katowice\|rok= 1998\|strony= 64\|tom=1 \|seria= Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”\|isbn= 83-7132-369-7}}</ref>. == Buddyzm południowy == W buddyzmie południowym mudry zasadniczo nie są używane, poza mudrą ańdziali (mudra oddawania czci). W ikonografii używa się zaledwie kilku mudr w przedstawieniach Buddy. Głównie są to: mudra abhaja (z użyciem jednej lub dwóch rąk), mudra warada (mudra ofiarowania i powitania), mudra Dharmaczakra (mudra głoszenia doktryny), mudra witarka (mudra dyskusji) oraz mudra bhumisparsia (mudra wzięcia ziemi jako świadka). Przedstawienia Buddy w Indiach, Śri Lance i południowo-wschodniej Azji, które ukazują inne mudry, są niezwykle rzadkie. Mudra czczenia (ańdziali) jest obowiązkowa w przedstawianiu modlących się postaci<ref>Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Iconographic Guides.'', ~~Str~~s. 39.</ref>. == Buddyzm północny == Linia 27 ⟶ 25: * z formą lub akcesoriami Istnieje wiele mudr. W rozdziale IX [[Mahāvairocana Sūtra\|Sutry Mahawairoczany]] wylicza się 31 mudr dla Wielkich Buddów, 57 mudr dla większych bóstw i 45 dla innych. W rozdziale XIV wskazuje się, że dziewięć ezoterycznych mudr odpowiada pięciu Buddom mądrości i ich czterem wielkim akolitom. Jednak w rzeczywistości, wiele mudr wspomnianych i opisanych w sutrach i innych [[Kanon mahajany\|kanonicznych]] tekstach, nigdy nie było wykorzystywanych lub bardzo rzadko<ref>Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Iconographic Guides.'', ~~Str~~s. 40.</ref>. === Mudry Wielkich Buddów === Są to mudry, które charakteryzują wyobrażenia historycznego Buddy i pięciu „Dżinów” (Zwycięzców), którzy symbolizują wydarzenia z jego życia. Te mudry, materializujące naturę i funkcje tych Buddów, są często wykonywane dwoma rękami, zarówno złączonymi, jak i oddzielnie. Są one czasami wykorzystywane w przedstawieniach bodhisattwów, a nawet innych bóstw, z wyjątkiem specyficznych mudr [[Mahawairoczana\|Mahawairoczany]] i jego różnorodnych ezoterycznych form. * [[Abhajamudra\|Mudra abhaja]]; ([[język chiński\|chiń.]] ''shiwuwei yin''; [[język japoński\|jap.]] ''semui-in'') * [[Waradamudra\|Mudra warada]]; ([[język chiński\|chiń.]] ''shinyan yin''; [[język japoński\|jap.]] ''segan-in'') Linia 39 ⟶ 37: * [[język chiński\|chiń.]] Wusuobuzhi yin; [[język japoński\|jap.]] ''mushofushi-in'', także ''Dainichi ken-in'' * [[język chiński\|chiń.]] Zhiquan yin; [[język japoński\|jap.]] ''chiken-in'' * [[Buddhapatramudra\|Mudra buddhapatra]]; ([[język chiński\|chiń.]] ''fobo yin''; [[język japoński\|jap.]] ''buppatsu-in'')<ref>Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Iconographic Guides.'', Sss. ~~40-47~~40–47.</ref>. === Mudry innych bóstw i bodhisattwów === Linia 49 ⟶ 47: * [[Maitrejamudra\|Mudra Maitrei]]; [[język japoński\|jap.]] ''shiyui-in'' * [[Abhiszekamudra\|Mudra abhiszeka]]; ([[język chiński\|chiń.]] ''guanding yin''; [[język japoński\|jap.]] ''kanjō-in'' * [[Musztimudra\|Mudra muszti]] ([[sanskryt\|sans.]] muṣṭi); [[język japoński\|jap.]] ''ken-in''<ref>Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Iconographic Guides.'', Sss. ~~47-51~~47–51.</ref>. === Mudry gniewnych form === Linia 57 ⟶ 55: * [[język japoński\|jap.]] Gundari-in * [[język japoński\|jap.]] Batō-in * [[język japoński\|jap.]] Baku-in<ref>Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Iconographic Guides.'', Sss. ~~51-52~~51–52.</ref>. === Przybory i akcesoria bóstw === W kategorii mudr z formą, ręce bóstw trzymają różnorodne przybory czy też akcesoria, które symbolizują ich cnoty i moce, zarówno materialne, jak i duchowe. Te symbole -– ([[sanskryt\|sans.]]) ''lakszana'' -– mogą być podzielone na kilka kategorii. ; [[Lotos]] * Biały lotos ([[sanskryt\|sans.]] ''pundarika'') * Czerwony lotos ([[sanskryt\|sans.]] ''kamala'') * Niebieski lotos ([[sanskryt\|sans.]] ''utpala'') Linia 71 ⟶ 69: ; [[Dordże\|Wadżra]] (piorunowe berło) * Wadżra jednoszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''dokkosho'') * Wadżra dwuszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''nikosho'') * Wadżra trójszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''sankosho'') * Wadżra czwórszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''shikosho'') * Wadżra pięcioszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''gokosho'') * Wadżra dziewięcioszpiczasta ([[język japoński\|jap.]] ''kyūkosho'') Linia 88 ⟶ 86: ; Wazony i flakony ([[sanskryt\|sans.]] kalaśa, kamandalu) Flakony na kwiaty ([[sanskryt\|sans.]] kalaśa, bhadraghata) Naczynia z wodą i nektarem ([[sanskryt\|sans.]] kundika, amritakalaśa) ; Pręty i kije ([[sanskryt\|sans.]] danda, gada) * Kij mądrości ([[sanskryt\|sans.]] [[khatwanga]]) * Kij mnisi * Kij żebraczy ([[sanskryt\|sans.]] khakkhara) Linia 98 ⟶ 96: * Różaniec ([[sanskryt\|sans.]] [[Mala (przedmiot)\|mala]]) * Klejnot spełniający życzenia ([[sanskryt\|sans.]] [[Ćintamani]]) * Odganiacz owadów (miotełka) ([[sanskryt\|sans.]] czamara) * Koncha ([[sanskryt\|sans.]] dharmaśankha) * Lustro ([[sanskryt\|sans.]] adarśa) * Sznur ([[sanskryt\|sans.]] paśa) Linia 111 ⟶ 109: * Kwietne tace * Przenośne szafki * „Młynki” modlitewne * Gwóźdź * Ostrze odcinające ([[sanskryt\|sans.]] kattrika) Linia 121 ⟶ 119: * Ornamenty i szaty ([[sanskryt\|sans.]] cziwara, kaśaja) * [[Swastyka]] ([[sanskryt\|sans.]] svastika) == Zobacz też: ~~[[taniec]].~~==▼ * [[~~Hasta~~hasta (teatr indyjski)]]▼ {{przypisy}} == ~~Zobacz też~~Bibliografia == * Maria Köhne ''Mudra'' ISBN 83-88872-04-4.▼ ▲* [[Hasta (teatr indyjski)]] * Louis Frédéric., ''Buddhism. Flammarion Inconographic Guides.'', Flammarion., Nowy Jork. 1995., ~~Str~~s. 359, ISBN 2-08-013558-9.▼ == Linki zewnętrzne == Linia 133 ⟶ 135: * [http://www.ojceimatki.republika.pl/mono/mudry/mudry.htm Zestawienie mudr, znanych z jogi, z układami dłoni na obrazach Jezusa i świętych spotykanymi w ikonografii chrześcijańskiej] * [http://healing.about.com/od/east/ig/Mudra-Gallery/ Zdjęcia mudr] ~~== Bibliografia ==~~ ▲* Maria Köhne ''Mudra'' ISBN 83-88872-04-4 ▲* Louis Frédéric. ''Buddhism. Flammarion Inconographic Guides.'' Flammarion. Nowy Jork. 1995. Str. 359 ISBN 2-08-013558-9 ▲Zobacz też: [[taniec]]. [[Kategoria:Gesty]]

Mudra: Różnice pomiędzy wersjami