Proinsulina: Różnice pomiędzy wersjami

Proinsulina powstaje w [[trzustka|trzustce]], w komórkach β [[wysepki Langerhansa|wysepek Langerhansa]]. [[Gen]] zlokalizowany na krótszym ramieniu [[chromosom 11|chromosomu 11]] ({{fakt|[[locus]] p15.5|data=2016-07}}) koduje powstawanie prekursorowego peptydu preproinsuliny<ref name=pwn />, liczącego u człowieka 110 [[aminokwas]]ów. Preproinsulina zawiera fragment sygnałowy {{fakt|złożony z 24 aminokwasów, który w [[Retikulum endoplazmatyczne|retikulum endoplazmatycznym]]|data=2016-07}} pod wpływem odpowiedniej [[proteaza|proteazy]] zostaje odcięty i w ten sposób powstaje proinsulina<ref name=pwn />.

{{fakt|Proinsulina składa się z 86 [[aminokwas]]ów|data=2016-07}}. Łańcuch proinsuliny przyjmuje charakterystyczną [[konformacja|konformację]] z [[mostek dwusiarczkowy|mostkami dwusiarczkowymi]] (-S-S-) łączącymi łańcuchy A (21 aminokwasów) i B (30 aminokwasów)<ref name=pwn />. Podczas wydzielania insuliny w komórkach β {{fakt|35 -aminokwasowy|data=2016-07}} fragment - peptyd C - jest odcinany i powstaje właściwy [[hormony zwierzęce|hormon]]. {{fakt|Najpierw [[endopeptydaza]] 1 przerywa połączenie peptydu C z łańcuchem B, potem endopeptydaza 2 powoduje przerwanie połączenia pomiędzy peptydem C a łańcuchem A. Do [[krew|krwi]] dostają się niewielkie ilości proinsuliny|data=2016-07}}. Z jednej cząsteczki proinsuliny powstaje w [[aparat Golgiego|aparacie Golgiego]] komórki beta jedna cząsteczka insuliny i jedna cząsteczka [[peptyd C|peptydu C]]<ref name=pwn>{{Cytuj książkę | nazwisko = Gawęcki | imię = Jan | tytuł = Żywienie człowieka | wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]] | miejsce = Warszawa | data = 2003 | strony = 68 | isbn = 8301139471 | nazwisko2 = Hryniewiecki | imię2 = Lech | tom = 1 | tytuł tomu = Podstawy nauki o żywieniu | rozdział = Budowa układów związanych z przyswajaniem pokarmu | imię r = Marian | nazwisko r = Grzymisławski}}</ref>. Składniki te w takiej samej proporcji są wydzielane do krwi [[układ wrotny|układu wrotnego]].

{{fakt|Pomiar [[Stężenie (chemia)|stężenia]] peptydu C we [[krew obwodowa|krwi obwodowej]] ma obecnie duże znaczenie praktyczne, gdyż najlepiej odzwierciedla czynność komórek β trzustki. Peptyd C w całości opuszcza [[wątroba|wątrobę]] i ulega rozpadowi dopiero w [[Nerka|nerkach]]. Tylko 5% peptydu C przechodzi do [[mocz]]u.

Preparaty insuliny z trzustek zwierzęcych (insulina bydlęca, wieprzowa) zawierają resztki proinsuliny, które mogą powodować objawy uczuleniowe i [[insulinooporność]] u przyjmujących je chorych, jest to jeden z powodów, dla których lepsze są preparaty insuliny ludzkiej uzyskane metodami [[inżynieria genetyczna|inżynierii genetycznej]].|data=2016-07}}

Proinsulina ma bardzo małą aktywność biologiczną<ref name=pwn />,{{fakt| a siła jej działania zmniejszającego [[glikemia|glikemię]] jest równa 10–15% siły działania insuliny u człowieka.|data=2016-07}}