Brugia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Początki: Niepoprawna forma gramatyczna
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 1:
{{Miejscowość infobox
|nazwa = Brugia
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Brugia.jpg
|opis zdjęcia =
|herb = BEL COA Bruges.svg
|flaga = Flag of Bruges.svg
|dopełniacz nazwy =
|państwo = BEL
|1. jednostka administracyjna =
|2. jednostka administracyjna = [[Plik:Flag of West Flanders.svg|20px]] [[Prowincja Flandria Zachodnia|Flandria Zachodnia]]
|stanowisko zarządzającego = burmistrz
|zarządzający = Patrick Moenaert
|powierzchnia = 138,40
|wysokość =
|rok = 2014
|liczba ludności = 117 377
Linia 19:
|numer kierunkowy = 050
|kod pocztowy = 8000, 8200, 8310, 8380
|tablice rejestracyjne =
|stopniN = 51 |minutN = 13 |sekundN =
|stopniE = 03 |minutE = 14 |sekundE =
|kod mapy = Flandria Zachodnia
|commons = Bruges
|www = http://www.brugge.be
}}
[[Plik:StadhuisBrugge.jpg|prawo|mały|Ratusz w Brugii]]
[[Plik:00 Bruges JPG3.jpg|mały|prawo|Gracht]]
[[Plik:Tzandmetconcertgebouw.jpg|mały|prawo|''Concertgebouw'']]
'''Brugia''' ([[język niderlandzki|nider.]] ''Brugge'', wym. {{IPA|[ˈbrʏʝə]}}; [[język francuski|fr.]] ''Bruges'') – [[miasto]] w północno-zachodniej [[Belgia|Belgii]], ośrodek administracyjny [[Podział administracyjny Belgii|prowincji]] [[Prowincja Flandria Zachodnia|Flandria Zachodnia]]. Z powodu obfitości kanałów w historycznej części miasta nazywane jest flamandzką Wenecją<ref>[http://www.polskieradio.pl/10/485/Artykul/639262,Flamandzka-Wenecja-z-czekolada Flamandzka Wenecja z czekoladą].</ref>.
 
* Powierzchnia: 138,4 km²
Linia 47:
Brugia otrzymała prawa miejskie [[27 lipca]] [[1128]] roku. Wtedy też zbudowane zostały nowe mury i kanały. Od mniej więcej roku [[1050]] stopniowe zamulanie spowodowało iż miasto utraciło bezpośredni dostęp do morza. Odzyskało go dzięki sztormowi w [[1134]] roku, który stworzył naturalny kanał w [[Zwin]].
 
Już na początku XIII wieku Brugia brała udział w targach suknem. Dzięki kontaktom z Anglią, importowano do Flandrii normandzkie zboże i gaskońskie wino. [[Hanza|Hanzeatyckie]] statki cumowały na nabrzeżu, które musiało zostać rozbudowane. W 1277 roku, pierwsza flota handlowa z [[Genua|Genui]] zawinęła do Brugii, dzięki czemu miasto stało się głównym miastem handlującym z terenami położonymi wokół Morza Śródziemnego. To wydarzenie otworzyło drogę do handlu przyprawami z [[Lewant]]em i rozwoju bankowości w Brugii. W 1309 roku otwarto zajazd ''Huis ter Beurze, ''który stał się pierwszą'' ''[[giełda|giełdą]] i najbardziej rozwiniętym rynkiem pieniężnym w Niderlandach w XIV wieku.
 
W mieście funkcjonował rozwinięty rynek, system bankowości i usług handlowych. Okres największej świetności średniowiecznej Brugii przypadł na lata 1280-13901280–1390. W odniesieniu do tego okresu flandryjskie miasto jest określane mianem jednej z "kolebek„kolebek europejskiego kapitalizmu"kapitalizmu”<ref>James M. Murray, ''Brugia. Kolebka kapitalizmu'', Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.</ref>.
 
W [[1302]] mieszkańcy Brugii dołączyli do hrabiego Flandrii i walczyli przeciwko [[Francuzi|Francuzom]]. Zakończeniem tego powstania była [[bitwa pod Courtrai]], stoczona w pobliżu [[Kortrijk]]u [[11 lipca]]. Pomniki [[Jan Breydel|Jana Breydela]] i [[Pieter de Coninc|Pietera de Coninca]], przywódców powstania, stoją ciągle na rynku miasta.
Linia 64:
== Zabytkowe centrum Brugii ==
{{UNESCO infobox
| nazwa = Zabytkowe centrum Brugii<br />Historisch centrum van Brugge<br />Le centre historique de Bruges
| grafika = Bruges view from the belfry.JPG
| kraj = {{Państwo|BEL}}
| typ = kulturowe
| kryterium = ii, iv, vi
| ID = 996
| region = [[Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Europie|Europa i Ameryka Północna]]
| rok = 2000
| sesja = 24
| zmiany =
| zagrożenie =
| kod mapy = osobna
| link = http://whc.unesco.org/en/list/996
|commons =
}}
[[Plik:Brugge belfort.jpg|thumb|[[Beffroi]]]]
Historyczne centrum Brugii znajduje się od 2000 roku na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|liście światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]].
 
Brugia stanowi wyjątkowy przykład średniowiecznej zabudowy, która zachowała swoją historyczną strukturę, rozwijającą się przez stulecia, gdzie pierwotna zabudowa gotycka jest częścią tożsamości miasta. Jako jedna z handlowych i kulturalnych stolic Europy rozwinęła Brugia kontakty kulturalne z różnymi częściami świata. Brugia była też miejscem powstania szkoły malarskiej prymitywistów flamandzkich. Stanowiła centrum mecenatu i rozwoju malarstwa średniowiecznego dzięki działalności takich artystów jak [[Hans Memling]] i [[Jan van Eyck]]<ref>{{cytuj stronę |url= http://whc.unesco.org/en/list/996 |tytuł= Francja |autor= UNESCO |opublikowany = whc.unesco.org |język= en |data dostępu=2013-08-14}}</ref>.
 
=== Zabytki ===
* dzielnice Markt i Burg w pierwotnym układzie
* [[Katedra Świętego Zbawiciela w Brugii|katedra Św. Salwatora]] (St.-Salvatorskathedraal) z [[XII wiek|XII]] w. (wielokrotnie przebudowywana m.in. w [[XV wiek|XV]]-[[XVI wiek|XVI]] i [[XIX wiek|XIX]])
* szpital Św. Jana ufundowany w [[1188]] r.
* [[Bazylika Świętej Krwi w Brugii|Bazylika Świętej Krwi]] (''Heilig-Bloed Basiliek'') z [[XII wiek]]u, posiada rzekomą [[fiolka|fiolkę]] z krwią [[Jezus Chrystus|Chrystusa]]
* na rynku (Grote Markt) – hale targowe ([[XIII wiek|XIII]]-[[XIV wiek|XIV]] i [[1561]]-66) oraz wieża ([[beffroi]], [[XIII wiek|XIII]]-[[XV wiek|XV]], [[XIX wiek|XIX]] w.) z [[carillon]]em składający się z 47 dzwonów
* Provinciaal Hof – dawna siedziba Rady Flandrii Zachodniej, przebudowana w stylu neogotyckim w latach 1887-19211887–1921.
* kościół [[Kościół Najświętszej Marii Panny w Brugii|Najświętszej Marii Panny]] z [[XIII wiek|XIII]]-[[XVI wiek|XVI]] w. (w środku [[rzeźba]] [[Michał Anioł|Michała Anioła]] [[Madonna z Brugii|Madonna z Dzieciątkiem]]) ze 122 metrową wieżą kościelną
* [[architektura gotycka|gotycki]] [[ratusz]] z bogato rzeźbioną [[fasada|fasadą]] ([[XIV wiek|XIV]]-[[XV wiek|XV]])
Linia 98:
* ratusz (Stadhuis) z [[XIV wiek]]u
* [[beginaż]] (Begijnhof Ten Wijngaerde) z [[1245]] roku
 
== Szkolnictwo ==
W Brugii mieści się [[Kolegium Europejskie]], prestiżowa szkoła wyższa, oferująca studia w zakresie europejskiej ekonomii, prawa i polityki.
 
== Podział administracyjny ==
{| class="wikitable" summary="Podział administracyjny Brugii"
|- align="center"
! # !! Nazwa !! Powierzchnia<br /><small>(km²)</small> !! Ludność<br /><small>(1.01/01/.2008)</small>
|- align="right"
| I<br /><br /><br /><br /><br /> || align="left" | Brugge <small>(deelgemeente)</small><br />- Centrum<br />- [[Kristus-Koning]]<br />- [[Sint-Jozef]]<br />- [[Sint-Pieters]] ||<br /><br />1,01<br /><br /><br /> || 37.164<br />19.822<br />4.480<br />5.349<br />7.513
|- align="right"
| II || align="left" | [[Koolkerke]] || 4,17 || 3.217
|- align="right"
| III || align="left" | [[Sint-Andries]] || 20,65 || 19.427
|- align="right"
| IV || align="left" | [[Sint-Michiels]] || 11,62 || 12.286
|- align="right"
| V || align="left" | [[Assebroek]] || 8,52 || 19.257
|- align="right"
| VI || align="left" | [[Sint-Kruis]] || 13,77 || 16.113
|- align="right"
| VII || align="left" | [[Dudzele]] || 21,92 || 2.578
|- align="right"
| VIII<br /><br /><br /><br /> || align="left" | [[Lissewege]]<br />- Lissewege<br />- [[Zeebrugge]]<br />- [[Zwankendamme]] ||<br />11,44<br /><br /><br /> || 7.058<br />2.470<br />3.865<br />723
|}
: <small>Źródło: [http://web.archive.org/web/20110512172027/http://www.brugge.be/internet/nl/content/files/Jaarverslag_2006/jaarverslag2007.pdf Stad Brugge]</small>
Linia 127 ⟶ 129:
* [[Jan Breydel]] (1302),
* [[Pieter de Coninck]] (1302),
* [[Filip I Piękny]], pierwszy [[Habsburgowie|Habsburg]] rządzący [[Hiszpania|Hiszpanią]] (1478-15061478–1506),
* [[Adrian Willaert]], renesansowy kompozytor, (narodziny w Brugii niepewne),
* [[Simon Stevin]], matematyk i inżynier (1548-16201548–1620),
* [[Franciscus Gomarus]], kalwiński teolog (1563-16411563–1641),
* [[Guido Gezelle]], poeta i ksiądz (1830-18991830–1899),
* [[Gotye]], muzyk (ur. 21.05.1980),
* [[Tony Parker]], koszykarz (ur. 1982).
Linia 147 ⟶ 149:
* Brugia jest znana od XVII wieku z [[koronka (sztuka)|koronek]] brabanckich wytwarzanych metodą klockową.
* Kilka piw nosi nazwę od nazwy miasta – Brugse Tripel, Brugs Blond, Brugs Witbier i Straffe Hendrik. Jednak tylko piwo marki Brugse Zot jest warzone w Brugii, w browarze Halve Maan.
* W Brugii toczy się akcja filmu "[[Najpierw strzelaj, potem zwiedzaj]]".
* Fikcyjny superzłoczyńca [[Doktor Zło]], z serii filmowej ''[[Austin Powers]]'', mieszkał jako dziecko w Brugii, gdzie jego opiekunowie mieli na niego fatalny wpływ. Mimo wychowania w Brugii, nie nauczył się mówić po niderlandzku.
 
== Miasta partnerskie ==
Linia 160 ⟶ 162:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Murray| imię = James M. | autor link = | tytuł = Brugia. Kolebka kapitalizmu | wydanie = | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = | data = | rok = 2011| miesiąc = | strony = | isbn = 978-83-01-16710-3| oclc = | doi = | cytat = | język =}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.brugge.be/ Oficjalna strona internetowa Brugii]
* {{cytuj stronę| url = http://sekulada.com/ratusz-w-brugii/| tytuł = Ratusz w Brugii| data dostępu = 26 września 2015| autor = sekulada.com| język = pl| data dostępu = 26 września 2015}}
 
{{Obiekty UNESCO w Belgii}}
{{Europejskie Stolice Kultury}}
 
[[Kategoria:Brugia|! ]]
[[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Belgii]]