Alfred Wielki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
dodany link zewnętrzny
m poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 44:
Prawdopodobnie w wieku 5 lat został wysłany na naukę do [[Rzym]]u. Został tam przyjęty przez [[Papieże|papieża]] [[Leon IV (papież)|Leona IV]], który (według ''Kroniki anglosaskiej'') "namaścił go na króla". Historycy doby wiktoriańskiej zinterpretowali to jako akt koronacji Alfreda, zagwarantowania jego praw do tronu Wesseksu. Wydarzenie to jest jednak nieprawdopodobne, zważywszy na fakt, że Alfred miał trzech starszych braci. W [[855]] r. towarzyszył ojcu, kiedy ten przybył do Rzymu z pielgrzymką. W drodze powrotnej przebywał pewien czas na dworze [[Władcy Francji|króla Franków Zachodnich]] [[Karol II Łysy|Karola Łysego]]. Do Anglii wrócił w [[856]] r.
 
Asser przekazuje nam z tego okresu życia Alfreda opowieść o tym, jak jego matka, Osburga, obiecała dać tom poezji anglosaskiej temu z jej synów, który pierwszy będzie umiał jej przeczytać fragment księgi. Alfred wówczas zaniósł książkę swojemu opiekunowi i kazał mu ją tak długo sobie czytać, dopóki nie nauczył się jej na pamięć. W ten sposób dostał księgę. Ta historia może być prawdziwa, może być również wymyślona w celu zilustrowania, jaką młody Alfred przejawiał chęć do nauki przejawiał młody Alfred.
 
Ojciec Alfreda zmarł w [[858]] r. i tron objął najstarszy z braci, [[Ethelbald]]. Po jego rychłej śmierci (w [[860]] r.) korona przypadła kolejnemu z braci, [[Ethelbert (król brytyjski z IX wieku)|Ethelbertowi]]. Gdy i ten zmarł ok. [[865]] r. tron objął trzeci z braci Alfreda, [[Ethelred I]]. Nic nie wiemy o życiu Alfreda w okresie rządów jego dwóch najstarszych braci. Na scenę polityczną wkracza dopiero podczas panowania Ethelreda I. Był wówczas uznany następcą tronu i otrzymał tytuł ''secundariusa''. W [[868]] r. stawał u boku swojego brata podczas kampanii przeciwko Duńczykom w [[Mercja|Mercji]]. Uczestniczył we wszystkich bitwach z wielkim duńskim najazdem [[870]]/[[871]] r. - [[Bitwa pod Englefield|zwycięstwie pod Englefield]] ([[31 grudnia]] [[870]] r.), [[Bitwa pod Reading|klęsce pod Reading]] ([[4 stycznia]] [[871]] r.), kolejnym sukcesie [[Bitwa pod Ashdown|Ashdown]] ([[8 stycznia]] [[871]] r.) i [[Bitwa pod Basing|klęsce pod Basing]] ([[22 stycznia]] [[871]] r.).
 
== Wojny z Duńczykami ==
[[23 kwietnia]] [[871]] r., z ran odniesionych w [[Bitwa pod Marton|bitwie pod Merton]], zmarł król Ethelred, pozostawiając koronę swojemu młodszemu bratu. Zajęty ceremoniami pogrzebowymi Alfred nie mógł dać skutecznego oporu Duńczykom, którzy w maju [[871]] r. dwukrotnie pokonali Anglosasów. W czerwcu Alfred był zmuszony podpisać pokój, w którym uznawał duńską władzę na północy Anglii. Pokój przetrwał 5 lat. W [[876]] r. nowy wódz Duńczyków, Guthrum, poprowadził swoich ludzi na południe. Ominął wojska królewskie i zdobył [[Wareham (Anglia)|Wareham]] w hrabstwie [[Dorset]]. Na początku [[877]] r., pod pretekstem negocjacji, przesunął swoje wojska na zachód i zdobył [[Exeter]]. Tam jednak został otoczony przez wojska Alfreda. Duńska flota została zniszczona przez sztorm, wobec czego Guthrum zdecydował się zawrzeć pokój z Alfredem. Wycofali się do Mercji, ale w styczniu [[878]] r. niespodziewanie zaatakowali [[Chippenham]], gdzie od Bożego Narodzenia przebywał Alfred. Miasto zostało zdobyte, a ludność wymordowana. Alfred z niewielkim orszakiem uciekł Duńczykom i wędrując lasami i bagnami dotarł na Wielkanoc do [[Athenley]], gdzie rozpoczął zbieranie armii.
 
Asser przekazał nam z tego okresu opowieść jak Alfred uciekał przez [[Somerset Levels]]. Znalazł wtedy schronienie u pewnej kobiety, która (nie poznawszy króla) kazała mu pilnować piekących się ciastek. Alfred zadumał się jednak nad nieszczęściami królestwa i zapomniał o ciastkach, które spaliły się. Został za to zwyzywany przez kobietę po jej powrocie. Po zorientowaniu się w tożsamości gościa kobieta zaczęła przepraszać. Wówczas król odrzekł, że to on powinien prosić o wybaczenie. Po dotarciu do Athenley Alfred rozpoczął zbieranie lokalnych wojsk z [[Somerset]], [[Wiltshire]] i [[Hampshire]].
Linia 92:
=== Literatura i dramat ===
* [[Thomas Augustine Arne]], ''[[Alfred (maska)|Masque of Alfred]]'', sztuka wystawiona po raz pierwszy w [[1740]] r., zawiera pieśń ''[[Rule, Britannia!|Rule Britannia]]''
* [[Gilbert Keith Chesterton]], ''Balland of the White Horse'', poemat epicki, Alfred jest tam przedstawiony na podobieństwo [[William SheakespeareSzekspir|szekspirowskiego]] ''[[Henryk V (sztuka)|Henryka V]]''
* [[Walter Hodges]], ''The Namesake'' i ''The Marsh King'', powieści dla młodzieży
* [[George Alfred Henty]], ''The Dragon and the Raven, or The Days of King Alfred''