Definicja sytuacji: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
poprawa linków
lit.
Linia 1:
'''Definicja sytuacji''' – określenie przez [[aktor społeczny|partnerów interakcji]] dyspozycji do działania w danej sytuacji społecznej oraz uświadomienie sobie własnego położenia w niej{{odn|Szacka|2003|s=129}}. Zdefiniowanie sytuacji zależne jest od jej percepcji oraz [[wartości]], jakie dana jednostka posiada. Dla osób biorących udział w [[interakcja społeczna|interakcji]] wybór sposobu definiowania sytuacji zależy od położenia jednostek w [[struktura społeczna|strukturze społecznej]]{{odn|Szacki|2002|s=849}}.
 
Pojęcie definicji sytuacji zostało wprowadzone do [[socjologia|socjologii]] przez [[William Thomas|WiliamaWilliama Thomasa]]. Po raz pierwszy explicite pojawia się w publikacji ''[[Chłop polski w Europie i Ameryce]]''. Używał go zamiast określeń takich jak „reguły zachowania się”, ponieważ chciał przez to podkreślić [[podmiotowość]] człowieka{{odn|Szacki|2002|s=576}}. Odnosząc się do popularnych wówczas eksperymentów [[behawioryzm|behawiorystów]], Thomas postulował badania [[eksperyment]]alne w taki sposób, aby badać reakcje nie na zachowania, ale na [[znaczenie|znaczenia]] przypisywane innym osobom, a więc sposoby definiowania sytuacji{{odn|Szacki|2002|s=576-577}}.
 
Problem ten był szczegółowo analizowany przez [[Erving Goffman|Ervinga Goffmana]]. Podczas interakcji, opisywanych przez niego jako występy, jednostki wybierają dla siebie odpowiednie [[fasada (socjologia)|fasady]]{{odn|Goffman|2000|s=57}}, dostarczające podstawowych elementów definicji sytuacji, przy czym narzucanie innym własnych definicji sytuacji jest celem występów{{odn|Szacka|2003|s=129}}. Sposób zachowania jednostki wynika ze sposobu zdefiniowania własnego położenia{{odn|Goffman|2010|s=10}}. W procesie interakcji definicje te są negocjowane między aktorami w takim stopniu, w jakim pozwalają na to ramy. Wyjście poza [[rama (socjologia)|ramy]] powodowałoby, że sytuacje byłyby nierozpoznawalne i interakcje nie byłyby możliwe{{odn|Szacka|2003|s=131}}. Negocjacje prowadzą z kolei do [[instytucjonalizacja|instytucjonalizacji]] działań we [[wzór kulturowy|wzory zachowań]]{{odn|Szacka|2003|s=131-132}}, czego początkowym etapem są procesy [[nawyk]]ania. Dzięki nawykom sytuacje nie muszą być definiowane ciągle na nowo{{odn|Berger|Luckmann|2010|s=80}}. Powtarzając nawykowo te same aktywności, jednostka ugruntawia wzory zachowań, które stają się podstawą [[porządek społeczny|porządku społecznego]]{{odn|Zemło|2003|s=255}}.