Pablo Neruda: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 20:
| www = <!-- z http:// -->
}}
'''Pablo Neruda''', właściwie '''Ricardo Eliecer Neftalí Reyes Besualto''' (ur. [[12 lipca]] [[1904]] w [[Parral]] w [[Chile]], zm. [[23 września]] [[1973]] w [[Santiago (Chile)|Santiago]]) – [[Chilijczycy|chilijski]] [[Liryka|poeta]], laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]] w dziedzinie [[NagrodaLaureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|literatury]] za rok 1971. Pseudonimu Pablo Neruda użył po raz pierwszy w 1920, kiedy to podpisał nim swoje debiutanckie wiersze opublikowane w czasopiśmie ''Selva Austral'', pseudonim później zalegalizowano. Imię Pablo przyjął prawdopodobnie po francuskim poecie [[Paul Verlaine|Paulu Verlaine]]'ie]], a nazwisko po czeskim poecie i prozaiku [[Jan Neruda|Janie Nerudzie]].
 
Neruda jest uważany za jednego z najwybitniejszych i najbardziej wpływowych poetów [[XX wiek|XX w.]] Kolumbijski pisarz, Noblistanoblista [[Gabriel García Márquez]], nazwał Pablo Nerudę ''największym poetą XX w. wszystkich języków''<ref>[http://www.democracynow.org/2004/7/16/the_greatest_poet_of_the_20th "The Greatest Poet of the 20th Century In Any Language" – Celebrating Chilean Poet Pablo Neruda<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
 
== Życiorys ==
Poeta jest autorem dwóch największych w historii publicznych odczytów autorskich, rekordowych pod względem zebranej widowni. 15 lipca 1945 Neruda czytał swoje prace na [[Estádio do Pacaembu]] w [[São Paulo]] w [[Brazylia|Brazylii]] w hołdzie komunistycznemu rewolucjoniście [[Luis Carlos Prestes|Luisowi Carlosowi Prestesowi]], jego publicznością było ponad 100 tys. ludzi. Kiedy Neruda powrócił do Chile po odebraniu Nagrody Nobla prezydent [[Salvador Allende]] zaproponował podczas uroczystego powitania na [[Estadio Nacional de Chile]] w [[Santiago (Chile)|Santiago]], aby poeta wyrecytował swoje wiersze w obecności ponad 70 tys. osób.
 
Neruda należał do [[Komunistyczna Partia Chile|Komunistycznej Partii Chile]]. 22 listopada 1950 r. w Warszawie na II Kongresie Obrońców Pokoju został wybrany w skład [[Światowa Rada Pokoju|Światowej Rady Pokoju]]<ref>[http://www.sbc.org.pl/dlibra/results?action=SearchAction&skipSearch=true&mdirids=1&server%3Atype=both&tempQueryType=-3&encode=false&isExpandable=on&isRemote=off&roleId=-3&queryType=-3&dirids=1&rootid=66142&query=Trybuna+Robotnicza%2C+1950%2C+nr%C2%A0324&localQueryType=-3&remoteQueryType=-2 Trybuna Robotnicza z 1950, nr 324] str. 3 [dostęp z dnia: 2016-08-03]</ref>. Sygnatariusz [[apel sztokholmski|apelu sztokholmskiego]] w 1950 roku<ref>Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.</ref>.
 
Według jednej z wersji został zamordowany przez siepaczy wojskowej junty [[Augusto Pinochet|Pinocheta]]<ref>[http://lewica.pl/?id=24560&tytul=Chile:-%A6ledztwo-w-sprawie-przyczyny-%B6mierci-Pablo-Nerudy lewica.pl Chile: Śledztwo w sprawie przyczyny śmierci Pablo Nerudy]</ref>, ale w 2013 roku międzynarodowy zespół 15 chilijskich i zagranicznych ekspertów od medycyny sądowej po badaniach szczątków wykluczył otrucie, które podejrzewano na podstawie zeznań jego współpracowników<ref name="gw2">{{Cytuj stronę | url = http://wyborcza.pl/1,75477,14920441,Pablo_Neruda_nie_zostal_otruty__O_zabojstwo_noblisty.html | tytuł = Pablo Neruda nie został otruty. O zabójstwo noblisty podejrzewano reżim Pinocheta | autor = Michał Wybieralski | data = 2013-11-08 | prasa = Gazeta Wyborcza | język = pl | data dostępu = 2013-11-09}}</ref>. Wykluczenie otrucia nie oznacza, że nobliście nie podano środka, który mógł spowodować jego śmierć. Ostatnio pojawił się wyraźny trop wskazujący, że [[Michael Townley]] mógł wstrzyknąć w roku 1973 będącemu w szpitalu Pablowi NerudyNerudzie środek po którym noblista zmarł<ref>[http://www.polityka.pl/historia/1554575,1,kto-mogl-byc-zabojca-chillijskiego-poety.read polityka]</ref>.
 
== Twórczość ==