Wybory parlamentarne w Polsce w 1947 roku: Różnice pomiędzy wersjami

'''Wybory do Sejmu Ustawodawczego w 1947''' – wybory do [[Sejm Ustawodawczy (1947–1952)|Sejmu Ustawodawczego]] przeprowadzone w [[Polska Ludowa|Polsce]] 19 stycznia 1947, sfałszowane przez aparat policyjny ([[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego]] podporządkowane [[Polska Partia Robotnicza|PPR]]), przy bezpośrednim udziale funkcjonariuszy [[NKWD]], metodami wypróbowanymi we wcześniejszym [[Referendum ludowe1946|referendum ludowym]] (1946)<ref>{{Cytuj stronę |url=http://web.archive.org/web/20131202234531/http://www.dziennikpolski24.pl/pl/magazyny/magazyn-piatek/1248179-niby-panstwo-niby-wladza.html |tytuł=Niby-państwo, niby-władza |autor=Sebastian Drabik|data=2012 |opublikowany=„[[Dziennik Polski]]” |autor=Sebastian Drabik}}</ref><ref>[[Krystyna Kersten]], ''Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948'', Paris 1986, Wyd. ''[[Libella (księgarnia)|Libella]]'', s. 315–316, [[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'' wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], s. 817–822, ISBN 83-7095-056-6, [[Czesław Osękowski]] ''Wybory do sejmu z 19 stycznia 1947 roku w Polsce'', Poznań 2000, [[Wydawnictwo Poznańskie]], s. 143–162, ISBN 83-7177-184-3, [[Maciej Korkuć]], [http://web.archive.org/web/20150408154348/http://ipn.gov.pl/kalendarium-historyczne/sfalszowane-wybory-19-stycznia-1947-roku/pelna-tresc-artykulu ''Wybory 1947. Mit założycielski komunizmu''].</ref>.

Zgodnie z postanowieniami [[Konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]], [[legitymizacja władzy]] w Polsce miała się dokonać na drodze [[demokracja|demokratycznych]] wyborów w jak najkrótszym terminie<ref>„[[Wiaczesław Mołotow|M. Molotov]], [[William Averell Harriman|Mr. Harriman]] and [[Archibald Clark Kerr|Sir A. Clark Kerr]] are authorized as a commission to consult in the first instance in Moscow with members of the present Provisional Government and with other Polish democratic leaders from within Poland and from abroad, with a view to the reorganization of the present Government along the above lines. '''This Polish Provisional Government of National Unity shall be pledged to the holding of free and unfettered elections as soon as possible on the basis of universal suffrage and secret ballot.''' In these elections all democratic and anti-Nazi parties shall have the right to take part and to put forward candidates.” Protokół uzgodnień konferencji jałtańskiej w kwestii Polski w: ''Foreign Relation of the United States. Diplomatic papers. The Conferences at Malta and Yalta 1945'', Washington 1955, wyd. [[Departament Stanu Stanów Zjednoczonych|Department of State USA]] s. 973 [http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/FRUS/FRUS-idx?type=article&did=FRUS.FRUS1945.i0012&id=FRUS.FRUS1945&isize=M wersja elektroniczna][http://www.taiwandocuments.org/yalta.htm Deklaracja po konferencji jaltańskiej wersja elektroniczna] Por. też [[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'' wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], s. 59–60.</ref>. Do tego czasu rządzić miał [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej]] powołany w trakcie [[Konferencja moskiewska (czerwiec 1945)|konferencji moskiewskiej]] w czerwcu 1945 pod nadzorem trzech mocarstw [[Alianci II wojny światowej|koalicji antyhitlerowskiej]] i uznany wówczas przez mocarstwa ze legalny rząd polski, przy jednoczesnym wycofaniu uznania przez [[Wielka Brytania|Wielką Brytanię]] i [[Stany Zjednoczone|USA]] [[Rząd RPRzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządowi RP na uchodźstwie]]. Na [[konferencja poczdamska|konferencji poczdamskiej]] [[Bolesław Bierut]] zobowiązał się na piśmie do przeprowadzenia wolnych i nieskrępowanych wyborów na początku 1946 roku, co było warunkiem poparcia [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] dla polskich roszczeń terytorialnych wobec Niemiec<ref>29 i 30 lipca 1945 nowy premier Wielkiej Brytanii [[Clement Richard Attlee|Clement Attlee]] i [[Ernest Bevin]], minister spraw zagranicznych spotkali się z delegatami polskimi, w tym Bierutem, Mikołajczykiem i Grabskim, przedstawiając im na piśmie listę pytań dotyczących wyborów. Ernest Bevin „powiedział, że jeśli rząd brytyjski nie otrzyma konkretnych odpowiedzi na kilka pytań, nie poprze polskich żądań terytorialnych. Przyparty do muru [[Bolesław Bierut|Bierut]] przyjął następujące zobowiązania: ''1/ Przeprowadzenie wolnych i nieskrępowanych wyborów na początku 1946 roku, na podstawie powszechnego i tajnego prawa wyborczego, przy zapewnieniu wszystkim partiom demokratycznym i antyhitlerowskim prawa do udziału i wystawiania kandydatów; 2/ Zagwarantowanie wolności prasy; 3/ Zagwarantowanie wolności religii; 4/ Zagwarantowanie bezpieczeństwa wszystkim Polakom, którzy zechcą wrócić z zagranicy do Polski.'' Zobowiązania te przekazano delegacji Wielkiej Brytanii na piśmie.” [[Marek Łatyński]], ''Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych'' wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum]], s. 381.</ref>. Wybory zostały przeprowadzone w rok później – 19 stycznia 1947.

W wyborach formalnie wielopartyjnych uczestniczyła [[lista wyborcza]] tzw. [[Blok Demokratyczny|Bloku Demokratycznego]], stworzonego przez [[Polska Partia Robotnicza|Polskią Partię Robotniczą]] oraz inne koncesjonowane bądź satelickie partie – [[Polska Partia Socjalistyczna (1944-19481944–1948)|Polską Partię Socjalistyczną]], [[Stronnictwo Demokratyczne]] i [[Stronnictwo Ludowe]]. Startujące osobno [[Stronnictwo Pracy]] i [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Nowe Wyzwolenie”]] także były podporządkowane PPR. Opozycję wobec PPR i ugrupowań zależnych stanowiło [[Polskie Stronnictwo Ludowe (1945–1949)|Polskie Stronnictwo Ludowe]] – jedyna platforma opozycyjna społeczeństwa tolerowana w ograniczonym stopniu przez władze komunistyczne.

[[Państwowa Komisja Bezpieczeństwa]] przeprowadziła skoordynowaną akcję [[Ludowe Wojsko Polskie|LWP]], [[Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego|KBW]], [[Milicja Obywatelska|MO]], [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]] i [[Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej|ORMO]] przeciwko działaczom i politykom PSL. Aresztowano ok. 50–60 tysięcy lokalnych działaczy i sympatyków PSL<ref>[[Andrzej Paczkowski]]: ''Polacy pod obcą i własną przemocą'', w: ''Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania'', s. 353.</ref>. Wielu zatrzymanym nie przedstawiono żadnych oficjalnych zarzutów lub nakazu aresztowania. Tajne bojówki [[Polska Partia Robotnicza|PPR]] i [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]], terroryzowały wsie, dokonując skrytobójczych mordów na ok. 200 członkach PSL. Zmobilizowano też agenturę UB, której zadaniem miała być penetracja środowisk ludowców. W tym samym czasie LWP, UB i Grupy Ochronno-Propagandowe KBW rozpoczęły akcję propagandowo-dezinformacyjną mającą na celu skompromitowanie PSL w oczach społeczeństwa. W ramach represji rozwiązano struktury powiatowe PSL, co uniemożliwiło im wystawienie własnych kandydatów w wyborach.

Unieważniono dziesięć okręgowych list wyborczych PSL (na 52 okręgi wyborcze) obejmujące 76 kandydatów<ref>Mirosław Szumiło „Roman Zambrowski 1909-1977” IPN 2014, ISBN 978-83-7629-621-0, strs. 202.</ref>.

Na naradzie I sekretarzy komitetów wojewódzkich PPR Zenon Kliszko oświadczył: "Na„Na masowy retusz nie pójdziemy i z tego należy wyciągnąć wnioski"wnioski”, a odpowiedzialny za kadry partyjne Roman Zambrowski zalecał unikanie "rozmaitych„rozmaitych machlojek i poprawek kancelaryjnych"kancelaryjnych”<ref>Mirosław Szumiło „Roman Zambrowski 1909-1977” IPN 2014, ISBN 978-83-7629-621-0, strs. 202.</ref>.

Przeprowadzone 19 stycznia 1947 wybory zostały sfałszowane praktycznie na każdym szczeblu komisji wyborczych. Szczegółowy raport z 14 lutego 1947 ujawnił, że fałszerstw dokonali ludzie wyznaczeni przez polskich działaczy przy technicznym nadzorze i wsparciu funkcjonariuszy radzieckich. ''W celu zachowania pełnej konspiracji Bierut wraz z kierownictwem PPR zarządził jednocześnie podjęcie dodatkowych kroków, a mianowicie zamianę urn wyborczych w niektórych obwodach, podrzucanie do urn kart do głosowania, a w niektórych komisjach, gdzie nie było mężów zaufania z partii Mikołajczyka, przygotowanie dwóch egzemplarzy protokołów; w jednym z nich miało nie być danych liczbowych. Protokół bez liczb miała następnie otrzymać trójka z PPR w celu wpisania odpowiednich danych'' -– pisano<ref name=korkuc />. Tam gdzie nie było obserwatorów PSL, „trójki” PPR sporządzały po głosowaniu zupełnie nowe, fałszywe protokoły wyborów.

Zachowane źródła nie pozwalają na odtworzenie prawdziwego wyniku wyborów. Na podstawie danych ze stu obwodów na ponad (6 tys.) na PSL oddano 63 proc. głosów, a na listę tzw. bloku -– 27 procent<ref>Mirosław Szumiło „Roman Zambrowski 1909-1977” IPN 2014, ISBN 978-83-7629-621-0, strs. 203.</ref>.

| width=5 |

| | '''Ugrupowanie'''

| | '''Mandaty'''

| | '''% głosów'''

| align="center" | 394

| align="center" | 80,1%

| align="center" | 28

| align="center" | 10,3%

| align="center" | 12

| align="center" | 4,7%

| align="center" | 7

| align="center" | 3,5%

| align="center" | 3

| align="center" | 1,4%

* {{cytuj książkę | odnnazwisko = takSowa | imię = Andrzej Leon | nazwisko = Sowa | autor link = Andrzej Leon Sowa | tytuł = Historia polityczna Polski 1944–1991 | wydawca = Wydawnictwo Literackie | miejsce = | rok = 2011 | strony = | isbn = | odn = tak}}