Wikipedia

Ajjubidzi: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
szablon
Nous (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
31 071 edycji
m od nowa
Linia 1:
{{Państwo infobox
|nazwa_oryginalna = ایوبیان<br />الأيوبيون
|nazwa_polska = Ajjubidzi
|p1 = Fatymidzi
|p1_flaga = Fatimid flag.svg
|p2 =
|p2_flaga =
Linia 12:
|p5 =
|p5_flaga =
|lata_istnienia = [[1171]]1174-[[1341]]1342
|n1 = Egipt mameluków (średniowieczny)
|n1_flaga = Mameluke Flag.svg
|n2 =
|n2_flaga =
Linia 23:
|n5 =
|n5_flaga =
|flaga_obraz = Flag of Ayyubid Dynasty.svg
|herb_obraz =
|nazwa_dopełniacz = Ajjubidów
Linia 34:
|język_urzędowy = [[język arabski|arabski]]
|język_używany =
|stolica =
|stolica = [[Kair]] (1171-1174) [[Damaszek]] (1174-1218) [[Kair]] (1218-1250) [[Damaszek]] (1250-1260) [[Hama]] (1260-1341)
|ustrój_polityczny = [[Sułtanat]]
|typ_państwa =
|głowa_państwa =
Linia 51:
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia = 3.750.000
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
Linia 61:
|utworzenie_sposób =
|od_kogo =
|utworzenie_data = [[1171]]1174
|likwidacja_sposób = Rozpad
|przez_kogo =
|likwidacja_data = [[1341]]1342
|religia_dominująca = [[Islam]]
|waluta_nazwa = [[Denar]]
|waluta_symbol =
|UTC =
Linia 80:
|uwagi =
}}
'''Ajjubidzi''' – [[Sunnizm|sunnicka]] [[dynastia]] pochodzenia [[Kurdowie|kurdyjskiego]], rządzącapanująca w różnych regionach [[Egipt|Egipcie]],Bliski [[SyriaWschód|Syrii]],Bliskiego [[JemenWschodu]]ie iod Górnejroku [[Mezopotamia|Mezopotamii]].1174 Najwybitniejszymdo władcąXV zwieku, teju dynastiiszczytu byłpotęgi jejna założycielprzełomie [[Saladyn]],XII ''Salahi ad-Din''XIII (rządziłwieku rządząca w Egipcie, [[1168Egipt|Egipcie]]-, [[1193Lewant|Lewancie]]). Zmarł wkrótce po niemal całkowitym wyparciu, [[WyprawyGórna krzyżoweMezopotamia|krzyżowcówAl-Dżazirze]] zi [[Ziemia Święta|Ziemi ŚwiętejJemen]]. Po jego śmierci w poszczególnych państwach rządy objęli jego krewniie.
 
[[Eponim]]icznym protoplastą dynastii był [[Ajjub Ibn Szazi]], wywodzący się z kurdyjskiego klanu [[Rawwadydzi|Rawwadydów]], należącego do plemienia [[Hazbani]]. Szazi, ojciec Ajjuba, służył również kurdyjskim władcom [[Dwin]]u z rodu [[Szaddadydzi|Szaddadydów]], kiedy jednak w roku 1130 ci utracili miasto Szazi wstąpił na służbę [[Seldżukidzi|seldżuckiego]] namiestnika [[Irak]]u, Bihruza, który oddał mu w zarząd miasto [[Tikrit]]. Po śmierci ojca Ajjub przejął jego urząd po czym w roku 1138 wraz ze swoim bratem [[Szirkuh]]em przeszedł na służbę władcy [[Mosul]]u i [[Aleppo]] [[Zengi]]ego (1127 - 1146). Bracia odgrywali zasadniczą rolę w politycznych i wojskowych przedsięwzięciach Zengiego i jego syna [[Nur ad-Din]]a (1146 - 1174). W szczególności w latach 1164 - 1169 Szirkuh trzykrotnie poprowadził [[Zengidzi|zengidzkie]] wojska do [[Fatymidzi|fatymidzkiego]] Egiptu, interweniując przeciwko chcącym podbić kraj [[Królestwo Jerozolimskie|krzyżowcom]], ostatecznie w roku 1169 obejmując urząd [[wezyr]]a ostatniego Fatymidy [[Al-Adid]]a (1160 - 1171). Jeszcze w tym samym roku Szirkuh zmarł, jednak wezyrat przejął obecny przy nim bratanek, [[Saladyn]] (1174 - 1193), który był właściwym założycielem dynastii Ajjubidów{{odn|Cahen|1986|s=796 - 797}}{{odn|Holt|1993|s=62 - 63}}.
== Sułtani Ajjubidów w Egipcie ==
{{Osobny artykuł|Władcy Egiptu}}
* [[Saladyn]] [[1171]]-[[1193]]
* [[Al-Aziz Uthman|Al-Aziz]] [[1193]]-[[1198]]
* [[Al-Mansur of Egypt|Al-Mansur]] [[1198]]-[[1200]]
* [[Al-Adil|Al-Adil I]] [[1200]]-[[1218]]
* [[Al-Kamil]] [[1218]]-[[1238]]
* [[Al-Adil II]] [[1238]]-[[1240]]
* [[As-Salih Ayyub]] [[1240]]-[[1249]]
* [[Turanshah]] [[1249]]-[[1250]]
* [[Al-Ashraf II]] [[1250]]-[[1254]] (nominalnie, faktycznie władzę sprawował [[Ajbak|Aybak]] z dynastii [[Mamelucy|mameluków]])
 
Saladyn szybko umocnił swoją władzę w Egipcie i w roku 1171 ostatecznie pozbawił rządów Al-Adida, kończąc tym samym panowanie Fatymidów. Formalnie Saladyn był odtąd jedynie namiestnikiem Nur ad-Dina w Egipcie, w rzeczywistości jednak jego potęga co najmniej dorównywała sile jego pana. Bojąc się utraty władzy w Egipcie Saladyn starał się zdobyć ziemię poza strefą wpływów Zengidów, atakując Nubię w roku 1173 i [[Jemen]] w roku 1174. Ta ostatnia wyprawa dała początek rządom Ajjubidów nad tym krajem, które trwały aż do roku 1232. Do otwartego konfliktu pomiędzy Nur ad-Dinem a Saladynem jednak nie doszło, ponieważ Zengida zmarł w roku 1174 pozostawiając po sobie małoletniego syna [[As-Salih Isma'il|As-Saliha Isma'ila]] (1174 - 1181). Regentem u boku As-Saliha w Aleppo został [[eunuch]] Kumusztakin, zaś Saladyn, także pretendujący do opieki nad młodym Zengidą, jeszcze w tym samym 1174 roku zajął Damaszek. W latach 1175 i 1176 Saladyn pokonał siły As-Saliha w dwóch bitwach i faktycznie zmusił do uznania swojej zwierzchności, ujmując ją jako obowiązek dostarczania wojska na wojnę z Frankami. W grudniu 1181 roku As-Salih zmarł i władzę w Aleppo przejął jego kuzyn [[Izz ad-Din Mas'ud]] (1180 - 1193) z [[Mosul]]u. Szybko wybuchła wojna pomiędzy Izz ad-Dinem a Saladynem i ten ostatni w roku 1183 zajął Aleppo, pomimo kolejnych prób nie udało mu się jednak zdobyć Mosulu i ostatecznie w roku 1186 zadowolił się jedynie uznaniem swojego zwierzchnictwa nad tym miastem{{odn|Cahen|1986|s=797, 803}}{{odn|Holt|1993|s=64 - 71}}.
== Sułtani Ajjubidów w Damaszku ==
* [[Saladyn]] [[1174]]-[[1193]]
* [[Al-Afdal ibn Salah ad-din|Al-Afdal]] [[1193]]-[[1196]]
* [[Al-Adil I]] [[1196]]-[[1218]]
* [[Al-Mu'azzam]] [[1218]]-[[1227]]
* [[An-Nasir Dawud]] [[1227]]-[[1229]]
* [[Al-Ashraf]] [[1229]]-[[1237]]
* [[As-Salih Ismail]] [[1237]]
* [[Al-Kamil]] [[1237]]-[[1238]]
* [[Al-Adil II]] [[1238]]-[[1239]]
* [[As-Salih Ayyub]] [[1239]]
* As-Salih Ismail (drugi raz) [[1239]]-[[1245]]
* As-Salih Ayyub (drugi raz) [[1245]]-[[1249]]
* [[Turanshah]] [[1249]]-[[1250]]
* [[An-Nasir Yusuf]] [[1250]]-[[1260]]
 
Do tego momentu doszło jedynie do dwóch poważnych starć pomiędzy Saladynem a Frankami: w roku 1177 został on pokonany przez króla [[Baldwin IV Trędowaty|Baldwina IV]] (1174 - 1185) w [[Bitwa pod Montgisard|bitwie pod Montgisard]], zaś w roku 1179 zdobył nowo zbudowany przez Franków zamek przy tzw. Brodzie Jakuba nad [[Jordan (rzeka)|Jordanem]], na szlaku z Damaszku do wybrzeża [[Palestyna|palestyńskiego]]. Na ogół przeważały jednak okresy zawieszenia broni, a w roku 1185 Saladyn zawarł czteroletni rozejm z [[Królestwo Jerozolimskie|Królestwem Jerozolimskim]]. Sytuacja zmieniła się kiedy w roku 1186 królem został [[Gwidon de Lusignan]] (1186 - 1192, 1192 - 1194) i do głosu wśród krzyżowców doszła partia wojenna. W roku 1187 Saladyn całkowicie zniszczył armię krzyżowców [[Bitwa pod Hittin|pod Hittinem]]. Ponieważ w jej skład wchodzili niemal wszyscy zdolni do walki mężczyźni królestwa wkrótce Saladyn zdobył wszystkie miasta i twierdze państwa Franków, z wyjątkiem [[Tyr (miasto)|Tyru]], pozbawione obrońców były one bowiem właściwie bezbronne. Klęska pod Hittinem i utrata Jerozolimy doprowadziły do zwołania w [[Europa|Europie]] nowej [[III wyprawa krzyżowa|wyprawy krzyżowej]], która w roku 1191 przybyła do [[Ziemia Święta|Ziemi Świętej]]. Przywódcy krucjaty [[Ryszard I Lwie Serce|Ryszardowi Lwie Serce]] (1189 - 1199) udało się odbić z rąk muzułmanów [[Akka|Akkę]], [[Jafa|Jafę]] i [[Aszkelon|Askalon]], jednak nie Jerozolimę. Armia Saladyna została pokonana przez krzyżowców w [[Bitwa pod Arsuf|bitwie pod Arsuf]], jednak nie przestała istnieć i nadal im zagrażała. Sytuacja stała się patowa i we wrześniu 1192 roku zawarto trzyletni rozejm, zgodnie z którym krzyżowcy zatrzymywali wybrzeże aż po Jafę, jednak poza tym zdobycze Saladyna z lat poprzednich pozostały nienaruszone{{odn|Holt|1993|s=68 - 69, 72 - 75}}{{odn|Asbridge|2015|s=294 - 298, 448, 452, 468 - 469}}.
== Emirowie Ajjubidów w Aleppo ==
* [[Al-Adil I of Aleppo|Al-Adil I]] [[1183]]-[[1186]]
* [[Az-Zahir of Aleppo|Az-Zahir]] [[1186]]-[[1216]]
* [[Al-Aziz of Aleppo|Al-Aziz]] [[1216]]-[[1236]]
* [[An-Nasir Yusuf]] [[1236]]-[[1260]]
 
Saladyn zmarł 4 marca 1193 roku. Jeszcze za życia podzielił swoje posiadłości pomiędzy członków rodu Ajjubidów, co było zgodne zarówno z [[Ludy tureckie|tureckimi]], jak i kurdyjskimi tradycjami sprawowania władzy. Najważniejsze posiadłości otrzymali jego trzej synowie: [[Al-Afdal Ali]] (1193 - 1196) Damaszek, [[Al-Aziz Usman]] (1193 - 1198) Egipt zaś [[Az-Zahir Ghazi]] (1193 - 1216) Aleppo. W zamierzeniu ojca najstarszy Al-Afdal miał przejąć jego rolę przywódcy rodowej konfederacji, jednak szybko okazało się że nie posiada ku temu jakichkolwiek kwalifikacji. W roku 1196 utracił on Damaszek na rzecz brata Saladyna, [[Al-Adil|Al-Adila Muhammada]] (1200 - 1218), który miał nim rządzić w imieniu nowego najwyższego sułtana Ajjubidów, Al-Aziza. Po przedwczesnej śmierci Al-Aziza w roku 1198 Al-Adil przejął Egipt i do roku 1202 zmusił do uznania swojego zwierzchnictwa pozostałych Ajjubidów, przy czym spośród dzieci Saladyna u władzy utrzymał się jedynie Az-Zahir w Aleppo. Al-Adil starał się prowadzić raczej pokojową politykę, w szczególności zawierając kolejne rozejmy z państwami krzyżowymi, zmierzając do odbudowy gospodarki po latach wyniszczających wojen. Tak samo jak Saladyn jeszcze za życia wydzielił dzielnicę swoim synom: [[Al-Kamil|Al-Kamil Muhammad]] (1218 - 1238) otrzymał Egipt, [[Al-Mu'azzam Isa]] (1218 - 1227) Damaszek, zaś [[Al-Aszraf Musa]] (1229 - 1237) Al-Dżazirę. Pomimo dyplomatycznych zabiegów Al-Adila w roku 1218 siły [[V wyprawa krzyżowa|piątej wyprawy krzyżowej]] uderzyły na Egipt. Jednocześnie [[Sułtanat Rumu|seldżucki]] sułtan [[Kajkawus I]] (1211 - 1220) zaatakował Aleppo, zaś wkrótce potem Al-Kamil musiał stawić czoła wojskowemu przewrotowi, na którego czele stał kurdyjski emir. W tym krytycznym momencie Al-Adil zmarł{{odn|Holt|1993|s=76 - 77, 79}}{{odn|Humphreys|2004|s=745 - 749}}<ref name="Iranica">{{cytuj stronę| url = http://www.iranicaonline.org/articles/ayyubids | tytuł = AYYUBIDS | data dostępu = 31 sierpnia 2016 r. | autor = Stephen Humphreys | opublikowany = [[Encyclopædia Iranica]] | język = en}}</ref>.
== Emirowie Ajjubidów w Hamah ==
* [[Al-Muzaffar I of Hamah|Al-Muzaffar I]] [[1178]]-[[1191]]
* [[Al-Mansur I of Hamah|Al-Mansur I]] [[1191]]-[[1221]]
* [[Al-Nasir of Hamah|Al-Nasir]] [[1221]]-[[1229]]
* [[Al-Muzaffar of Hamah|Al-Muzaffar II]] [[1229]]-[[1244]]
* [[Al-Mansur II of Hamah|Al-Mansur II]] [[1244]]-[[1284]]
* [[Al-Muzaffar III of Hamah|Al-Muzaffar III]] [[1284]]-[[1299]]
* [[Abu al-Fida|Al-Muajjad]] [[1310]]-[[1332]]
* [[Al-Afdal of Hamah|Al-Afdal]] [[1332]]-[[1334]]
 
Ajjubidzi przetrwali ten kryzys ponieważ "ku zadziwieniu współczesnych obserwatorów trzej bracia utrzymali skuteczny sojusz podczas trudnych lat piątej wyprawy krzyżowej. Przewrót skierowany przeciwko Al-Kamilowi został szybko stłumiony, Seldżukidzi Rumu zostali przepędzeni przez Al-Aszrafa, a krzyżowcy, którzy dwukrotnie odmówili przyjęcia Jerozolimy w zamian za ewakuację [[Damietta|Damietty]] musieli opuścić Egipt całkowicie pokonania we wrześniu 1221 roku"{{odn|Humphreys|2004|s=750}}. Po ustaniu kryzysu napięcia pomiędzy członkami rodu Ajjubidów wybuchły z nową siłą. Walka toczyła się pomiędzy Al-Kamilem sprzymierzonym z Al-Aszrafem a Al-Mu'azzamem. Jednocześnie Ajjubidzi spotkali się z nowym zagrożeniem ze wschodu. Od początku istnienia dynastii prowadziła ona aktywną politykę na północnym wschodzie. W roku 1180 Saladyn podporządkował swojej władzy [[Artukidzi|Artukidów]], w roku 1207 Ajjubidzi zdobyli [[Ahlat]], zaś Al-Adil pokonał [[Gruzja|gruzińską]] królową [[Tamara (królowa Gruzji)|Tamarę]] (1184 - 1213), na mocy rozejmu z 1209/1210 roku zapewniając sobie kontrolę nad regionem wokół [[Wan (jezioro)|jeziora Wan]]. Od roku 1225 politykę w tym regionie zdominowało jednak pojawienie się [[Imperium Chorezmijskie|chorezmszaha]] [[Dżalal ad-Din Manguberti|Dżalal ad-Dina]] (1220 - 1231), który sprzymierzył się z Al-Mu'azzamem i innymi oponentami Al-Kamila z regionu Al-Dżaziry. W roku 1229 Dżalal ad-Din zdobył i straszliwie złupił Ahlat. W tej sytuacji Al-Kamil wolał uniknąć kolejnego bezpośredniego starcia z krzyżowcami i zaproponował [[Święte Cesarstwo Rzymskie|cesarzowi]] [[Fryderyk II Hohenstauf|Fryderykowi II]] (1212 - 1250) oddanie Jerozolimy pod warunkiem zachowania kontroli nad [[Kopuła na Skale|Kopułą na Skale]] i [[Meczet Al-Aksa w Jerozolimie|meczetem Al-Aksa]]. Ku oburzeniu zarówno wielu chrześcijan, jak i muzułmanów, do zawarcia traktatu na tych warunkach doszło w lutym 1229 roku{{odn|Holt|1993|s=71, 78, 80 - 81}}{{odn|Humphreys|2004|s=748}}{{odn|Cahen|1986|s=799}}.
== Emirowie Ajjubidów w Homs ==
* [[Al-Qahir of Homs|Al-Qahir]] [[1178]]-[[1186]]
* [[Al-Mujahid of Homs|Al-Mujahid]] [[1186]]-[[1240]]
* [[Al-Mansur of Homs|Al-Mansur]] [[1240]]-[[1246]]
* [[Al-Ashraf of Homs|Al-Ashraf]] [[1248]]-[[1263]]
 
Al-Mu'azzam zmarł w roku 1227 i dwa lata później jego braciom udało się ostatecznie pokonać jego syna i następcę [[An-Nasir Dawud|An-Nasira Dawuda]] (1227 - 1229). Al-Aszraf przejął teraz Damaszek, zaś Al-Kamil [[Palestyna|Palestynę]] i [[Zajordanie]]. Z kolei w roku 1230 Dżalal ad-Din został ostatecznie pokonany nieopodal [[Erzincan]]u przez połączone siły seldżuckiego sułtana i Al-Aszrafa. Pokój pomiędzy Ajjubidami przetrwał do śmierci Al-Aszrafa w roku 1237. Jego brat i sukcesor [[As-Salih Isma'il]] (1237, 1239 - 1245) został wyparty z Damaszku przez Al-Kamila, ten jednak wkrótce potem zmarł w marcu 1238 roku. Natychmiast wybuchła walka o sukcesję po Al-Kamilu, przy czym najpoważniejszym pretendentem do władzy był rządzący w Al-Dżazirze najstarszy syn zmarłego [[As-Salih Ajjub]] (1238 - 1249). W Al-Dżazirze As-Salih Ajjub sprzymierzył się z tzw. [[Chorezmijczycy|Chorezmijczykami]], grupą najemników będącą pozostałością po rozbitej armii Dżalal ad-Dina. W roku 1240 As-Salih Ajjub pokonał swojego rządzącego w Egipcie brata [[A-Adil Abu Bakr|Al-Adila Abu Bakra]] (1238 - 1240), zaś w roku 1244 wspólnie z Chorezmijczykami rozbił koalicję krzyżowców i syryjskich Ajjubidów w [[Bitwa pod Harbijją|bitwie pod Harbijją]] i odzyskał Jerozolimę. W roku 1245 As-Salih Ajjub zajął należący ponownie do As-Saliha Isma'ila Damaszek. W roku 1249 As-Salih Ajjub musiał się jednak zmierzyć z kolejną [[VI wyprawa krzyżowa|krucjatą]], tym razem pod wodzą króla [[Francja|Francji]] [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX]] (1226 - 1270). W czerwcu 1249 roku krzyżowcy zajęli Damiettę, zaś ciężko chory As-Salih Ajjub zmarł w listopadzie tego samego roku{{odn|Holt|1993|s=82 - 83}}{{odn|Cahen|1986|s=799}}{{odn|Humphreys|2004|s=751}}.
== Emirowie Ajjubidów w Jemenie ==
* [[Al-Mu'azzam Turanshah of Yemen|Al-Mu’azzam Turanshah]] [[1173]]-[[1181]]
* [[Al-Aziz Tughtegin of Yemen|Al-Aziz Tughtegin]] [[1181]]-[[1197]]
* [[Muizz ud-Din Ismail of Yemen|Muizz ud-Din Ismail]] [[1197]]-[[1202]]
* [[An-Nasir Ayyub of Yemen|An-Nasir Ayyub]] [[1202]]-[[1214]]
* [[Al-Muzaffar Sulaiman of Yemen|Al-Muzaffar Sulaiman]] [[1214]]-[[1215]]
* [[Al-Mas'ud Yusuf of Yemen|Al-Mas’ud Yusuf]] [[1215]]-[[1229]]
 
Za panowania As-Saliha Ajjuba państwo Ajjubidów zasadniczo zmieniło swój charakter. W uproszczeniu, przestało ono być rodzinną kofederacją, a stało się unitarnym państwem rządzonym przez funkcjonariuszy wyznaczonych przez jego władcę, a nie przez jego krewnych. Gdy bowiem w roku 1245 As-Salih Ajjub zdobył Damaszek przestał być on autonomiczną dziedziną ajjubidzkiego księcia, a został stolicą prowincji zarządzanej przez mianowanego przez niego gubernatora. W nastepnych latach zniesiono autonomię także innych ajjubidzkich państewek w południowej Syrii i "cały region objęto scentralizowaną strukturą administracyjną podlegającą Egiptowi"{{odn|Holt|1993|s=95}}. Podobną politykę w środkowej i północnej Syrii zaczął także prowadzić panujący w Aleppo [[An-Nasir Jusuf]] (1236 - 1260), jedyny Ajjubida, który nie zrezygnował z ambicji utrzymania niezależności od As-Saliha Ajjuba. Jednocześnie ten ostatni zaczął rozbudowywać oddziały podlegających mu bezpośrednio [[Mamelucy|mameluków]], rekrutujących się głównie spośród [[Połowcy|Kipczaków]], których nazywano Bahrytami. Pełne znaczenie reform As-Saliha Ajjuba objawiło się po jego śmierci. Początkowo faktyczną władzę przejęła wdowa po nim, [[Szadżar ad-Durr]] (1250), działająca w porozumieniu z Bahrytami, którzy pokonali krzyżowców i zmusili ich do odwrotu z Egiptu w maju 1250 roku. W międzyczasie sukcesor As-Saliha Ajjuba, [[Al-Mu'azzam Turan Szah]] (1250), zdążył przybyć z Al-Dżaziry do Egiptu i przejąć władzę, jednak wkrótce został zabity przez niezadowolonych z utraty wpływów Bahrytów. Szadżar ad-Durr zawarła małżeństwo z emirem Bahrytów [[Ajbak]]iem (1250 - 1257) i chociaż szybko nominalnym sułtanem obwołano małoletniego Ajjubidę Al-Aszrafa Musę, to faktycznie oznaczało to koniec rządów tej dynastii w Egipcie. Ajbak, uważany za założyciela nowej [[Egipt mameluków (średniowieczny)|dynastii Mameluków]], w roku 1251 odparł atak An-Nasira Jusufa i obie strony w obliczu zagrożenia [[Imperium Mongolskie|mongolskiego]] zawarły pokój w roku 1253. W roku 1254 Ajbak złożył z tronu Al-Aszrafa i formalnie objął sułtanat. Pozostali panujący w Syrii Ajjubidzi zostali teraz podbici przez Mongołów, którzy w roku 1260 zdobyli Aleppo i Damaszek. An-Nasir zginął w mongolskiej niewoli. Przetrwało jedynie państewko Ajjubidów w [[Hama|Hamie]], które istniało aż do roku 1342, a jest znane przede wszystkim z literackiej działalności [[Abu al-Fida|Abu al-Fidy]] (1312 - 1331). Inna gałąź rodu, sprowadzona do roli lokalnych [[Senior (feudalizm)|seniorów]] w regionie Hisn Kajfy (dzis. [[Hasankeyf]]), trwała aż do XV wieku, kiedy została ostatecznie wyzuta ze swych ziem przez [[Ak Kojunlu]]{{odn|Holt|1993|s=83, 95, 101 - 107}}{{odn|Cahen|1986|s=804}}<ref name="Iranica"/>.
== Emirowie Ajjubidów w Majjafarikin ==
* Salih ad-Din an Nasir 1185-1194
* Sajf ad-Din al-Adil 1194-1199
* Nadżm ad-Din al-Auhad 1199-1210
* Muzaffar ad-Din al-Aszraf 1210-1220
* Szihab ad-Din ak-Muzaffar 1220-1230
* Nasir ad-Din al-Kamil II 1230-1259
 
== Emirowie Ajjubidów w Baalbek ==
* Szams ad-Din al-Muazzaf 1172-1179
* Izz ad-Din Farruch Szah 1179-1182
* Madżd ad-Din al-Amdżad 1182-1229
* Muzaffar ad-Din al-Aszraf 1229-1237
* Ismail as-Salih 1237-1245
* Ajjub as-Salih 1245-1249
* Turan Szah IV 1249-1250
* Jusuf an-Nasir 1250-1259
 
== Emirowie Ajjubidów w Karaku ==
* Sajf ad-Din al-Adil 1185-1195
* Szaraf ad-Din al-Muazzaf1195-1226
* Salih ad-Din an-Nasir II1226-1239
* Fachr ad-Din al-Mughith 1239-1262
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Asbridge | imię=Thomas | autor link=Thomas Asbridge | inni= | tytuł=Krucjaty. Wojna o Ziemię Świętą | data=2015 | wydawca=Wydawnictwo Astra | miejsce=Kraków | isbn=978-83-89981-59-2}}
* F. Bocheński, Ajjubidzi, w: ''Mały słownik kultury świata arabskiego'', pod red. J. Bielawskiego, Warszawa 1971, s. 35-37.
* {{Cytuj książkę | odn=tak| nazwisko=Gibb | imię=H. A. R. | nazwisko2=Kramers | imię2=J.H. | nazwisko3=Lévi-Provençal | imię3=E. | nazwisko4=Schacht | imię4=J. | autor link= | tytuł=The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Volume I | autor r=[[Claude Cahen|Cl. Cahen]] | rozdział=Ayyūbids | data=1986 | wydawca=E.J. Brill | miejsce=Leiden | isbn=90-04-08114-3 | strony=796 - 807}}
* {{Cytuj książkę | odn=tak| nazwisko= Holt | imię=Peter Malcolm | autor link=Peter M. Holt | inni= (przeł.) Barbara Czarska | tytuł= Bliski Wschód od wypraw krzyżowych do 1517 roku | data=1993 | wydawca=Państw. Instytut Wydawniczy | miejsce=Warszawa | isbn=83-06-02290-4}}
* {{cytuj stronę| url = http://www.iranicaonline.org/articles/ayyubids | tytuł = AYYUBIDS | data dostępu = 31 sierpnia 2016 r. | autor = Stephen Humphreys | opublikowany = [[Encyclopædia Iranica]] | język = en}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Luscombe | imię=David | nazwisko2=Riley-Smith | imię2=Jonathan | autor link= | tytuł=The New Cambridge Medieval History. Volume IV c. 1024 - c. 1198 Part II | autor r=Stephen Humphreys | rozdział=Zengids, Ayyubids and Seljuqs | data=2004 | wydawca=Cambridge University Press | miejsce=Cambridge | isbn=13 978-0-521-41411-1 | strony=721 - 752}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Ajjubidzi”