Fundusz Obrony Narodowej: Różnice pomiędzy wersjami

Łącznie na FON zgromadzono około 1 mld złotych, z czego wartość wpłat i darowizn od ludności wyniosła do maja 1939 roku około 37,7 mln złotych. Środki gotówkowe zużyto na dozbrajanie armii, dary rzeczowe w złocie i srebrze wywieziono 1939 za granicę. Tam podzielono go na część „srebrną” i „złotą”. 210 kg złota z głównego transportu zawarte w dziewięciu skrzyniach<ref>Spotkać też można informację o 8 skrzyniach z 220 kg złota.</ref> trafiło do [[Chartum]]u w [[Sudan]]ie, gdzie zdeponowane u Polaka – właściciela hotelu i współpracownika polskiego wywiadu przetrwało wojnę i pod koniec 1944 zostało przekazane do kwatery dowództwa [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]] w [[Londyn]]ie. Natomiast 61 skrzynek [[srebro|srebra]] (2408 kg kruszcu zapakowane w [[Bukareszt|Bukareszcie]]) przewiezione zostało jako bagaż dyplomatyczny rumuńskim statkiem najpierw do polskiej ambasady w [[Rzym]]ie, a następnie w lutym 1940 [[Urząd konsularny|konsul generalny RP]] w [[Marsylia|Marsylii]] Jan Rozwadowski złożył je w skarbcu miejscowego oddziału Banku Francji. W 1943 srebro to przeniesione zostało do Castres, a po wojnie do [[Tuluza|Tuluzy]]. W czerwcu 1945 [[Ministerstwo Obrony Narodowej|minister obrony narodowej]] gen. [[Marian Kukiel]] przeznaczył je na pomoc dla ofiar wojny w Polsce za pośrednictwem „[[Caritas (organizacja)|Caritasu]]” – co ostatecznie nie doszło do skutku.

 

 

Funduszem zarządzał jako powiernicy tzw. '''Komitet Trzech''' (generał [[Stanisław Tatar]], pułkownik [[Stanisław Nowicki (pułkownik)|Stanisław Nowicki]], podpułkownik [[Marian Utnik]]), który w 1947 roku podjął decyzję o przekazaniu darów rzeczowych w złocie i srebrze oraz pozostałych środków finansowych [[Pierwszy rząd Józefa Cyrankiewicza|rządowi Józefa Cyrankiewicza]] w Warszawie. W lipcu 1948 roku [[Bolesław Bierut]] odznaczył generała Tatara [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski]] IV klasy, pułkownika Nowickiego Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski V klasy, a podpułkownik Utnik rozkazem marszałka [[Michał Rola-Żymierski|Michała Roli-Żymierskiego]] został awansowany do stopnia pułkownika<ref>W lipcu 1947 w londyńskim hotelu „Rubens” Tatar przekazał protokolarnie 3 członkom komisji Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego z Warszawy 350 kg złota i 2,5 mln USD pochodzących z dotacji wojennej władz USA dla Armii Krajowej (''[[Fundusz Drawa]]''). Z przeprowadzonej w NBP inwentaryzacji wynikało natomiast, że trafiło do niego jedynie 208 kg złota i kilkadziesiąt tysięcy dolarów. Oznaczałoby to, że zaginęły 142 kg złota i ponad dwa miliony dolarów. Po przywiezieniu do Polski złoto FON zostało zdeponowane w Oddziale II Sztabu Generalnego WP, czyli u poprzednika Zarządu II SG WP. Dopiero w 1948 r. kruszec i precjoza przekazano do NBP. W latach 50. depozyt stopniowo likwidowano. Część biżuterii rozkradziono, część rozdano jako podarki dla dygnitarzy, a część trafiła do Desy. Pod koniec 1989 r. śledztwo w sprawie FON wszczęła prokuratura i działająca na zlecenie Sejmu NIK. Śledztwo umorzono, bo ślady defraudacji zostały przez wywiad wojskowy starannie zatarte. Rozkaz zniszczenia dokumentacji FON wydał w 1971 gen. [[Włodzimierz Oliwa]], w latach 1965–1971 szef Zarządu II SG WP.” – za:[http://www.wprost.pl/ar/94851/Skarb-tajniakow/ Tygodnik Wprost 37/2006]

 

{{Przypisy}}

 

== Bibliografia ==

 

== Linki zewnętrzne ==

* [http://www.fon.com.pl/historia-fon/ Historia FON]

 

== Zobacz też ==