Iliada: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m przywrócenie poprzedniej wersji, z powodu braku źródła |
|||
Linia 113:
=== Odrodzenie i czasy późniejsze ===
Bliższe kontakty miast włoskich z Bizancjum spowodowały wzrost zainteresowania Homerem. Proces ten rozpoczął się w połowie XIV wieku. Słabo znający grekę [[Francesco Petrarca|Petrarka]] pisał do osoby, która ofiarowała mu ok. 1354 roku manuskrypt Homera: „Twój Homer jest dla mnie niemy, ja dla niego głuchy. Cieszę się samym patrzeniem, często go obejmuję i wzdycham: wielki mężu, jakże chciwie bym cię słuchał!”. Ostatecznie Petrarka poznał treść ''Iliady'' i ''Odysei'' z prozatorskiego przekładu na łacinę, sporządzonego dla [[Giovanni Boccaccio|Boccaccia]]. W większej liczbie greckie rękopisy zaczęły napływać do Włoch od połowy XV wieku, stając się obiektem wielkiego zainteresowania uczonych. Zaczęto domagać się też przekładów eposów na łacinę. Jedną z pierwszych bardziej udanych, choć niekompletnych prób był przekład prozą 16 ksiąg ''Iliady'' autorstwa [[Lorenzo Valla|Lorenza Valli]] (1442-1444), uzupełniony przez [[Francesco Aretino|Francesca Aretina]] w roku 1460 (Aretino przetłumaczył też całą ''Odyseję'') oraz heksametryczny ksiąg II-V pióra [[Angelo Poliziano|Angela Poliziana]] (ok. 1472). Łacina była językiem warstw wykształconych całej zachodniej Europy, mogli więc czytelnicy zapoznać się z treścią autentycznych poematów Homera. Pierwsze drukowane wydanie eposów w oryginale nastąpiło w roku 1488 we Florencji
W XVI wieku zaczynają pojawiać się tłumaczenia ''Iliady'' na języki narodowe – przy czym długo są to utwory dość swobodne pod względem wierności przekładu, nieraz jednak będące wybitnymi dziełami własnej literatury. Pierwsze ukazało się tłumaczenie hiszpańskie (jeszcze w połowie XV wieku), potem prozatorskie francuskie (1530). Francuski przekład wierszem ukazał się w 1545 roku, ale obejmował tylko 10 pierwszych ksiąg (uzupełniony został w 1577 roku). Był on podstawą do wydania angielskiego z roku 1581. Angielski pełny przekład ''Iliady'', będący pierwszym poetyckim tłumaczeniem całości eposu na język nowożytny, ukazał się w latach 1598-1611 i był dziełem [[George Chapman|George’a Chapmana]]. W tym czasie ukazał się też wierszowany przekład niemiecki (jednak na „klasyczne” tłumaczenie ''Iliady'', pióra [[Johann Heinrich Voss|Johanna Heinricha Vossa]], czekali Niemcy aż do roku 1793). Pierwszego polskiego tłumaczenia fragmentu eposu dokonał [[Jan Kochanowski]] ok. 1577 roku.
| |||