Samolot bombowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
Linia 6:
 
== Podział ==
[[Plik:14082007Aichi Val DF-IllyaST-Muromec91-110602.jpgJPEG|thumb|Rosyjski samolot bombowyJapoński [[Iljabombowiec Muromiecnurkujący]] (samolot)|Ilja[[Aichi MuromiecD3A]] z okresu pierwszejdrugiej wojny światowej]]
[[Plik:Aichi Val DF-ST-91-10602.JPEG|thumb|Japoński bombowiec nurkujący [[Aichi D3A]] z okresu drugiej wojny światowej]]
[[Plik:Vickers Wellington Mk2.jpg|thumb|Brytyjski bombowiec dwusilnikowy [[Vickers Wellington]] w barwach [[No. 104 Squadron RAF|104. Eskadry RAF-u]]]]
Podstawowy podział bombowców był dokonywany pod względem ich wielkości i udźwigu bomb. Od pierwszej wojny światowej do [[lata 40. XX wieku|lat 40.]] bombowce dzieliły się przede wszystkim na:
* '''lekkie''' – szybkie, o niewielkim udźwigu i zasięgu, przeznaczone głównie do działań dziennych i w pobliżu frontu, głównie jednosilnikowe, rzadziej dwusilnikowe, także pokładowe
Linia 33 ⟶ 31:
 
== Uzbrojenie ==
[[Plik:Vulcan 0302.JPG|thumb|Brytyjski bombowiec poddźwiękowy [[Avro Vulcan]] zdolny do przenoszenia broni jądrowej]]
[[File:B-2 Spirit original.jpg|thumb|Amerykański bombowiec poddźwiękowy [[B-2 Spirit]] zbudowany w myśl koncepcji [[stealth|obniżonej wykrywalności]]]]
Uzbrojenie bombowców dzieli się na ofensywne i obronne. Główne '''uzbrojenie ofensywne''' bombowców stanowią [[bomba lotnicza|bomby]] lotnicze, zabierane w zamykanych [[komora bombowa|komorach bombowych]] lub podwieszane na [[węzły uzbrojenia|węzłach uzbrojenia]] pod skrzydłami lub kadłubem. Bombowce okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] zabierały od kilkudziesięciu kilogramów do 2 ton bomb (największy [[Handley Page V/1500]] – do 3 ton); bombowce okresu [[II wojna światowa|drugiej wojny światowej]] od kilkuset kilogramów do 6 ton bomb ([[Boeing B-29 Superfortress]] – maksymalnie 9 ton). Od końca II wojny światowej na uzbrojenie bombowców weszły [[Broń jądrowa|bomby jądrowe]]. Od lat 60. bomby były wypierane przez [[Pocisk odrzutowy|pociski rakietowe]] powietrze-ziemia, zwłaszcza w bombowcach strategicznych. Współczesne bombowce strategiczne zabierają do ok. 30 ton uzbrojenia.
 
Linia 49 ⟶ 45:
== Historia ==
=== Początki i I wojna światowa ===
[[Plik:14082007-Illya-Muromec-1.jpg|thumb|Rosyjski samolot bombowy [[Ilja Muromiec (samolot)|Ilja Muromiec]] z okresu pierwszej wojny światowej]]
Po raz pierwszy samolot został wykorzystany do bombardowania 1 listopada [[1911]] przez Włochów podczas [[wojna włosko-turecka|konfliktu z Turcją]] w Afryce Północnej – zrzucono wtedy ręcznie cztery małe 2 kg bomby z samolotu [[Taube|Etrich Taube]] na żołnierzy tureckich<ref name=bacz>W. Bączkowski: ''Samoloty bombowe pierwszej wojny...''</ref>. Na niewielką skalę wykorzystywano samoloty do bombardowania także podczas [[wojny bałkańskie|wojen bałkańskich]] 1910-13. W tym okresie oraz na początku I wojny światowej do bombardowania wykorzystywano zwykłe dostępne wówczas lekkie samoloty zwiadowcze (m.in. [[Bleriot XI]], [[Farman IV]], Taube), a bomby przeważnie zrzucano ręcznie. Szczególnie często wykorzystywano w tym charakterze w krajach [[ententa|ententy]] samoloty [[Voisin]], dwupłaty z silnikiem pchającym, a w państwach centralnych jednopłatowe [[Taube]]. Samoloty te nie rozwijały na ogół prędkości większej, niż 110-120 km/h<ref name=bacz />.
 
Linia 56 ⟶ 53:
 
=== Okres międzywojenny i II wojna światowa ===
[[Plik:Bundesarchiv Bild 101I-646-5184-26, Russland, Flugzeug Junkers Ju 87 edit 1.jpg|thumb|250px|Niemiecki bombowiec nurkujący [[Junkers Ju 87]]]]
[[Plik:Halifax-mk3.jpg|thumb|250px|Brytyjski bombowiec [[Handley Page Halifax]]]]
[[Plik:Vickers Wellington Mk2.jpg|thumb|Brytyjski bombowiec dwusilnikowy [[Vickers Wellington]] w barwach [[No. 104 Squadron RAF|104. Eskadry RAF-u]]]]
Bombowce konstruowane w latach 20. nie różniły się na ogół znacząco od ostatnich konstrukcji okresu I wojny światowej, mając jedynie nieco lepsze osiągi i nowocześniejszą konstrukcję. Były to wciąż głównie dwupłatowe samoloty o konstrukcji drewnianej lub mieszanej, ze stałym podwoziem. Jednymi z najbardziej znaczących i rozpowszechnionych konstrukcji przełomu lat 20. i 30. były jednosilnikowe dwupłatowe bombowce lekkie: francuski [[Breguet 19]] i brytyjskie [[Hawker Hart]] i jego wersje pochodne.
 
Linia 72 ⟶ 70:
Oprócz B-29, zwiastunem nowych technologii w dziedzinie konstrukcji bombowców był niemiecki [[Arado Ar 234]] Blitz – pierwszy bombowiec o napędzie odrzutowym, osiągający prędkość ponad 700 km/h.
 
=== Po IIdrugiej wojnie światowej ===
[[Plik:TU-22Vulcan Blinder0302.JPG|thumb|250px|BombowiecBrytyjski bombowiec poddźwiękowy [[Tu-22Avro Vulcan]] konstrukcjizdolny do przenoszenia broni radzieckiejjądrowej]]
[[Plik:US Navy 030807-F-0000X-001 A U.S. Air Force B-2 Spirit and two B-117A Nighthawks fly in formation.jpg|thumb|250px|Amerykański bombowiec strategiczny [[Northrop B-2 Spirit|B-2 Spirit]] (na pierwszym planie) orazi dwa bombowce taktyczne [[Lockheed F-117 Nighthawk|F-117 Nighthawk]] – wszystkie samoloty zaprojektowane zw użyciemmyśl technologiikoncepcji ''[[stealth|obniżonej wykrywalności]]'']]
Po IIdrugiej wojnie światowej znacznie zmniejszyła się liczba państw budujących własne konstrukcje samolotów bombowych, praktycznie do USA, ZSRR i Wielkiej Brytanii, co związane było z wysokimi wymaganiami stawianymi przez nowoczesne technologie oraz powojennymi uwarunkowaniami politycznymi. Z drugiej strony, w wielu państwach w służbie pozostawały wyprzedawane amerykańskie lub radzieckie samoloty z okresu wojny.
 
W dziedzinie bombowców taktycznych, powstały w latach 50. dwie udane konstrukcje bombowców odrzutowych: brytyjski [[English Electric Canberra]] oraz radziecki [[Ił-28]], oba dostarczane do licznych państw (Canberra produkowana nawet w USA jako B-57). Były to jedne z ostatnich konstrukcji tego typu. Ich zadania przejęły [[Samolot szturmowy|samoloty szturmowe]] oraz [[myśliwce]] uderzeniowe, które posiadając coraz lepsze silniki oraz układy elektroniczne mogły wykonywać zadania bombowe.
 
Największa uwagę w realiach [[zimna wojna|zimnej wojny]] poświęcano bombowcom strategicznym, które nabrały nowego znaczenia wraz z wprowadzeniem broni atomowej. Projektowano konstrukcje o coraz większym udźwigu, prędkości i zasięgu; w przypadku USA i ZSRR – zdolne do uderzeń międzykontynentalnych. W późnych latach 40. i 50. powstały w USA takie konstrukcje, jak ogromny śmigłowy, a później odrzutowo-śmigłowy [[Convair B-36 Peacemaker]] (maksymalny ładunek 39 ton bomb), szybkie odrzutowe poddźwiękowe [[North American B-45 Tornado]] i [[Boeing B-47 Stratojet]], a wreszcie [[Boeing B-52 Stratofortress]], łączący poddźwiękową prędkość z ładunkiem 31 ton bomb. Podstawą międzykontynentalnego lotnictwa strategicznego ZSRR stał się [[Tu-95]], o unikalnym w tej klasie napędzie [[Silnik turbośmigłowy|turbośmigłowym]], natomiast mniej oddalone cele mógł atakować odrzutowy [[Tu-16]]. Na uboczu rywalizacji mocarstw, Wielka Brytania skonstruowała trzy poddźwiękowe bombowce strategiczne „serii V”: [[Vickers Valiant]], [[Handley Page Victor]] i [[Avro Vulcan]]. Brytyjskie bombowce mogły być mniejsze z uwagi na brak konieczności międzykontynentalnego lotu.
 
Na uboczu rywalizacji mocarstw Wielka Brytania skonstruowała trzy poddźwiękowe bombowce strategiczne „serii V”: [[Vickers Valiant]], [[Handley Page Victor]] i [[Avro Vulcan]]. Brytyjskie bombowce mogły być mniejsze z uwagi na brak konieczności lotu międzykontynentalnego.
{{commonscat|Bomber aircraft}}
{{wikisłownik|bombowiec}}
{{Przypisy|2}}
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==