Stanisław Wigura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wg publikacji naukowych Stanisław Wigura urodził się w roku 1903. Tak wynika również z wypowiedzi siostry Wigury Wandy Budkowskiej. Błędny rok jest często powtarzany z racji tego, że Wigura zgłosił się do armii jako niepełnoletni i tak podał
przypis, usunięcie zbędnych linków do dat
Linia 19:
|www =
}}
'''Stanisław Wigura''' (ur. [[9 kwietnia]] [[1903]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Wigura-Stanislaw;3996144.html | tytuł = Wigura Stanisław | praca = Encyklopedia PWN | data dostępu = 2016-10-17}}</ref> w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[11 września]] [[1932]] w katastrofie lotniczej pod [[Cierlicko|Cierlickiem Górnym]]) – polski konstruktor lotniczy, inżynier i lotnik, współzałożyciel zespołu konstrukcyjnego [[RWD]], wykładowca [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]]. Wraz z pilotem [[Franciszek Żwirko|Franciszkiem Żwirką]] zwyciężył w międzynarodowych zawodach lotniczych [[Challenge 1932]].
 
== Życiorys ==
[[Plik:Stanisław Wigura.png|thumb|Popiersie Stanisława Wigury wykonane w 1932 r. przez [[Michał Kamieński (artysta)|Michała Kamieńskiego]]]]
Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] 9 kwietnia 1901. Od wczesnej młodości interesował się techniką i lotnictwem, był aktywnym [[harcerstwo|harcerzem]] 2 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej. W [[1920]], podczas [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-radzieckiej]], służył ochotniczo w 8. pułku artylerii polowej. Po wojnie powrócił do nauki. Ukończył w [[1922]] roku [[XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego w Warszawie|Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie]]<ref> W: ''Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego'' Warszawa: PIW, 1989, w spisie absolwentów rocznika 1922 na s. 343, pozycja 35. oraz fotografia nr 40. po s. 224., gdzie również podano rok matury 1922.</ref> i rozpoczął studia na [[Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej#Historia|Wydziale Mechanicznym]] [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]]. Był jednym z założycieli Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Studentów Politechniki Warszawskiej, w której spotkał m.in. [[Stanisław Rogalski|Stanisława Rogalskiego]] i [[Jerzy Drzewiecki|Jerzego Drzewieckiego]]. W grudniu [[1925]] studenci Sekcji utworzyli warsztaty Sekcji Lotniczej, w których budowali samoloty. W [[1926]] Wigura i Rogalski opracowali swój pierwszy samolot WR-1 (nazwa pochodziła od ich inicjałów), zbudowany w 1927 roku.
 
W [[1927]] trójka konstruktorów: Rogalski, Wigura i Drzewiecki podjęła stałą współpracę, tworząc zespół konstrukcyjny [[RWD]], nazwany tak od inicjałów założycieli. Wigura odpowiedzialny był w nim przede wszystkim za obliczenia konstrukcji. W [[1928]] zbudowali pierwszy samolot sportowy [[RWD-1]], wyróżniony za oryginalną konstrukcję (powstał jeden egzemplarz). W [[1929]] roku Wigura ukończył Politechnikę, uzyskując dyplom inżyniera-mechanika. W tym samym roku uzyskał dyplom pilota sportowego w Aeroklubie Akademickim. Zespół RWD zaczął konstruować coraz bardziej udane samoloty - sportowy [[RWD-2]] z 1929 roku zbudowano w liczbie 4 sztuk, a jego rozwinięcie [[RWD-4]] z 1930 - w liczbie 9 sztuk. Samoloty te były aktywnie używane w polskim sporcie lotniczym początku lat trzydziestych, odnosząc pewne sukcesy.
 
W tym czasie Wigura zaczął też sam brać udział w sporcie lotniczym. Najbardziej znaczącym czynnikiem stała się jego przyjaźń ze starszym o 6 lat porucznikiem pilotem [[Franciszek Żwirko|Franciszkiem Żwirką]], w [[1929]] skierowanym przez władze wojskowe na stanowisko oficera łącznikowego przy Aeroklubie Akademickim.
 
Od tej pory Wigura najczęściej latał w załodze ze Żwirką jako mechanik. Między 9 sierpnia a 6 września [[1929]], na pierwszym egzemplarzu [[RWD-2]], odbyli lot okrężny wokół Europy długości prawie 5000 km na trasie Warszawa-[[Frankfurt nad Menem|Frankfurt]]-[[Paryż]]-[[Barcelona]]-[[Marsylia]]-[[Mediolan]]-Warszawa. 6 października, również na [[RWD-2]], zwyciężyli w I Locie Południowo-Zachodniej Polski. W lipcu 1930 Żwirko z Wigurą na samolocie [[RWD-4]] wzięli udział w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych [[Challenge 1930]], lecz 25 lipca po przymusowym lądowaniu w Hiszpanii musieli się wycofać na skutek awarii silnika.
 
7 września 1930 Żwirko z Wigurą na [[RWD-2]] ponownie zwyciężyli w II Locie Południowo-Zachodniej Polski, na przełomie września i października na [[RWD-4]] zwyciężyli w III Krajowym Konkursie Awionetek, a na przełomie września i października [[1931]] na prototypie [[RWD-5]] - w IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych.
 
W międzyczasie Wigura z pozostałymi konstruktorami projektował nowe samoloty: łącznikowy [[RWD-3]] z 1930 (jeden egzemplarz), sportowy [[RWD-7]], do bicia rekordu wysokości, z 1931 (jeden egzemplarz) i sportowy [[RWD-5]] z 1931, zbudowany w liczbie 20 sztuk i wsławiony lotem przez Atlantyk. W 1932 roku powstał nowoczesny samolot sportowy [[RWD-6]], przeznaczony na zawody samolotów turystycznych [[Challenge 1932]]. Wytypowany do wzięcia udziału w ''Challenge'u'', Żwirko na swojego mechanika wybrał Wigurę. W zawodach rozegranych w dniach 20-28 sierpnia 1932 załoga Żwirko i Wigura, na RWD-6, zajęła pierwsze miejsce, wygrywając z uważanymi za faworytów załogami niemieckimi oraz reprezentacjami pozostałych krajów i przynosząc wielki sukces polskiemu lotnictwu. Było to wspólne osiągnięcie pilota i konstruktora. Na pamiątkę tego wydarzenia [[Święto Lotnictwa Polskiego]] jest obchodzone w dniu [[28 sierpnia]].
 
11 września 1932, lecąc na meeting lotniczy do [[Praga|Pragi]], Franciszek Żwirko wraz ze Stanisławem Wigurą zginęli w katastrofie w lesie pod [[Cierlicko|Cierlickiem Górnym]] koło [[Cieszyn]]a na [[Śląsk Cieszyński|Śląsku Cieszyńskim]] na terenie [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] (obecnie [[Czechy|Czech]]). Przyczyną wypadku było oderwanie się skrzydła samolotu [[RWD-6]] podczas burzy (zobacz [[Żwirkowisko]]). Obaj zostali pochowani w Alei Zasłużonych na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|Cmentarzu Powązkowskim]] w Warszawie, natomiast w [[Cierlicko|Těrlicku (Cierlicku)]] znajduje się ich symboliczny grób oraz został ustanowiony pomnik (ufundowany przez Aeroklub Morawsko-Śląski w Ostrawie).