Referendum w Republice Serbskiej w 2016 roku: Różnice pomiędzy wersjami

 

== Przyczyny ==

 

26 listopada 2015 [[Sąd Konstytucyjny (Bośnia i Hercegowina)|Sąd Konstytucyjny]] Bośni i Hercegowiny stwierdził, że niezgodne z ustawą zasadniczą (oktrojowaną w 1995 przez społeczność międzynarodową<ref name="A9">{{Cytuj książkę | nazwisko=Gniazdowski (red.)| imię=Mateusz| autor link= | tytuł= Europejski protektorat? Bośnia i Hercegowina w perspektywie środkowoeuropejskiej | data= 2008 | wydawca= Polski Instytut Spraw Międzynarodowych | miejsce= Warszawa | isbn=978-83-89607-44-7 | strony=}}</ref>) jest świętowanie 9 stycznia (mając na uwadze iż jest to także prawosławne wspomnienie św. Szczepana) i będzie to dyskryminacją innych narodów wchodzących w skład kraju – jednocześnie wskazano, że Republika Serbska powinna w ciągu pół roku ustalić inny dzień na obchodzenie Dnia Republiki<ref name="A5">{{Cytuj stronę || url = http://advokatskafirmasajic.com/en/decision-of-the-bih-constitutional-court-to-cancel-the-celebration-of-the-day-of-the-republic-of-srpska-is-it-a-legal-or-a-political-decision/ | tytuł = ''DECISION OF THE BIH CONSTITUTIONAL COURT TO CANCEL THE CELEBRATION OF THE DAY OF THE REPUBLIC OF SRPSKA – IS IT A LEGAL OR A POLITICAL DECISION? | opublikowany = advokatskafirmasajic.com | data dostęu = 25 września 2016 | język = en}}</ref>. Sprawę do Sądu zgłosili Boszniacy, którzy uznali datę święta za dyskryminację innych grup narodowych wchodzących w skład Bośni i Hercegowiny<ref name="A2"/>. Władze Republiki Serbskiej nie przyjęły wyroku sądu podkreślając m.in. iż na mocy układu z Dayton część z sędziów nie jest obywatelami Bośni i Hercegowiny<ref name="A3"/>. 9 stycznia 2016 w entiencie obchodzono Dzień Republiki – w uroczystościach w stolicy, [[Banja Luka|Banja Luce]], uczestniczył m.in. [[Premierzy Serbii|premier Serbii]] [[Aleksandar Vučić]]<ref name="A6">{{Cytuj stronę || url = http://www.reuters.com/article/us-bosnia-serbs-holiday-idUSKCN0UN0P720160109 | tytuł = ''Bosnian Serbs defy top court ruling by celebrating Statehood Day | opublikowany = reuters.com | data dostępu = 25 września 2016 | język = en}}</ref>. Władze Serbii dystansowały się od pomysłu referendum<ref name="A1"/>, a jego głównym orędownikiem był [[Milorad Dodik]], prezydent Republiki Serbskiej – podkreślał on jednak, w wywiadzie dla [[Radio Wolna Europa|Radia Wolna Europa]], że nie ma ono na celu potencjalnej secesji entienty oraz być wyrazem sprzeciwu drogi Bośni i Hercegowiny do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]<ref name="A7">{{Cytuj stronę || url = http://www.tvp.info/27076935/referendum-w-bosni-i-hercegowinie-to-poczatek-konca-kraju | tytuł = ''Referendum w Bośni i Hercegowinie. To początek końca kraju? | opublikowano = TVP INFO | data dostępu = 25 września 2016 | język = pl}}</ref> (kilka dni przed referendum, 21 września, Unia Europejska zaakceptowała wniosek Bośni i Hercegowiny o członkostwo we wspólnocie, który przesłano w lutym<ref name="A2"/>). Mimo to część lokalnych polityków, po tym jak referendum skrytykowała [[Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo|Komisja Wenecka]], była przeciwna organizacji plebiscytu ze względu na jego niekonstytucyjność oraz podważanie układu z Dayton<ref name="A2"/>. W opinii ekspertów referendum może wpłynąć na destabilizację, a nawet rozpad Bośni i Hercegowiny, która w obecnej strukturze funkcjonuje dzięki międzynarodowym ustaleniom z 1995 roku<ref name="A2"/><ref name="A3"/>.