Jan Luksemburski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
→‎Dzieje pośmiertne: por. błędu, uzup.
→‎Polityka w Polsce: int., , drobne redakcyjne
Linia 65:
 
'''Najazd na Kraków w 1327 roku'''
Jan Luksemburski dopiero w początkach 1327 r. postanowił upomnieć się o polskie dziedzictwo [[Wacław II|Wacława II]], do którego miał powszechnie respektowane tytuły prawne, przy dość słabych prawach do niego swojego poprzednika. Zajęty wewnętrznymi konfliktami w Czechach i zaangażowany w spory w Niemczech, nie mógł zapobiec koronacji Łokietka w Krakowie w 1320 roku. Znając upór Łokietka władca czeski wiedział, że może odzyskać Wielkopolskę i Pomorze jedynie na drodze zbrojnej, a do niej mogło dojść dopiero po odpowiednim dyplomatycznym przygotowaniu. Działania Łokietka przeciwko Brandenburgii, skierowane przeciwko czeskiemu sojusznikowi Ludwikowi Wittelsbachowi, umocniła jednak sojusz luksembursko-bawarski. Król Czech mógł w tej sytuacji liczyć na wsparcie cesarza. Innym problemem, który musiał rozwiązać Jan, było stanowisko węgierskich [[Andegawenowie|Andegawenów]], którzy wspierali Łokietka. Prowadził więc rokowania z dworem węgierskim na temat małżeństwa swej córki Anny z Władysławem, synem króla węgierskiego [[Karol Robert|Karola Roberta]]. Zakończyły się one 13 lutego 1327 r. zawarciem układu tyrnawskiego. Dokument traktatowy nie wymieniał Władysława Łokietka jako sojusznika węgierskiego i król czeski mógł uznać to za sukces swej dyplomacji oraz odczytać jako pozostawienie mu przez Andegawenów swobody działania w Polsce. Równocześnie z pertraktacjami z dworem węgierskim przygotowywał się do wyprawy na państwo Łokietka nakładając na poddanych nowe podatki na wystawienie wojska, z którym miał ruszyć na Polskę.
 
Wyprawa wojsk czeskich zatrzymała się dopiero u bram Krakowa i tylko skuteczna interwencja dyplomatyczna Węgier, w których interesie nie leżała likwidacja królestwa Władysława Łokietka, uratowała je przed całkowitą katastrofą i uzależnieniem od Czech. Jan Luksemburski odstąpił od oblężenia i powrócił przez Śląsk do Czech<ref name=szczur>[[Stanisław Szczur]], ''Historia Polski. Średniowiecze'', Kraków 2003, s. 358, 359.</ref>.
Linia 75:
Jan Luksemburski wspierał działania Zakonu Krzyżackiego i w związku z tym w końcu 1328 roku ruszył wraz z nimi przeciwko Litwie, która była w sojuszu z Łokietkiem. W związku z tym, gdy Jan i Krzyżacy walczyli z wojskami litewskimi Łokietek lojalnie zaatakował Krzyżaków najeżdżając ziemię chełmińską. Miało to fatalne skutki dla Łokietka, ponieważ dzięki propagandzie Krzyżaków odebrano ten najazd jako atak na chrześcijan, którzy walczyli z poganami. Od Łokietka zdystansował się nawet papież, a Jan Luksemburski wracając z krucjaty zawarł w marcu 1329 r. w Toruniu układ sojuszniczy z Krzyżakami nadając im jako król Polski (którym nie był, bo się nie koronował) Pomorze Gdańskie, co wzmocniło krzyżackie prawa do tej dzielnicy.
 
Następnie podbił z Krzyżakami ziemię dobrzyńską i skierował się na Mazowsze. Po rozpoczęciu oblężenia Płocka nie widzącyniewidzący szans na obronę książę [[Wacław płocki]] skapitulował i 29 marca 1329 roku złożył Janowi Luksemburskiemu hołd lenny ze swego księstwa, przez co księstwo płockie znalazło się pod czeskim zwierzchnictwem<ref name=szczur/><ref name=wyro/>.
 
'''Zhołdowanie Dolnego Śląska (Brzeg, Legnica, Żagań, Ścinawa)'''