St John’s College (Cambridge): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
|||
Linia 14:
|patron uczelni =
|państwo = Anglia
|adres = St John's College<br />Cambridge CB2 1TP<br />United Kingdom
|liczba pracowników =
|liczba pracowników naukowych =
|liczba studentów = 908 (2014/15)
Linia 33:
St John’s College powstało w roku 1511. Pomysłodawcą przekształcenia istniejącego od roku 1134{{odn|The Cambridge Guide|1845|s=141}} szpitala p.w. św. Jana Ewangelisty w [[Cambridge]] w kolegium uniwersyteckie był [[Jan Fisher]], biskup Rochester, kapelan [[Małgorzata Beaufort|Małgorzaty Beaufort]], hrabiny Richmond i Derby. Pod wpływem jego namów zdecydowała się ona na sfinansowanie przedsięwzięcia<ref group="uwaga">Kilka lat wcześniej ufundowała ona inne z kolegiów Cambridge - [[Christ’s College (Cambridge)|Christ’s College]]</ref>. I choć przygotowania do przekształcenia szpitala w kolegium zakłóciła śmierć hrabiny w 1509 roku, Fisher dopilnował ich ostatecznej realizacji. 9 kwietnia 1511 wydany został akt fundacji Kolegium, a jego pierwszym rektorem (''{{J|en|Master}}'') ustanowiono Roberta Shortona. Pod jego kierunkiem prowadzono budowę St John’s i rozpoczęto rekrutację jego członków. Kolegium zostało otwarte 29 lipca 1516 roku przez jego drugiego rektora - Alana Percy’ego. Budowa ciągnęła się jeszcze do roku 1520. W międzyczasie król [[Henryk VIII Tudor|Henryk VIII]] jako spadkobierca Małgorzaty Beaufort ograniczył znacznie środki przeznaczone przez nią w testamencie na uposażenie i dalsze utrzymanie Kolegium, do jakich rościło sobie ono pretensje - od tego czasu został on w St John’s otoczony legendą tego, który okradł Kolegium, choć w istocie jedynie wypełnił on, z korzyścią dla siebie ale bardzo ściśle, zapisy testamentu{{odn|A History of the County of Cambridge|1959}}.
Rektor St John’s z lat 1518-1537{{odn|ACAD}}, Nicholas Metcalfe, zasłużył się w historii Kolegium podniesieniem na bardzo wysoki poziom nauczania, zwłaszcza klasycznej greki. Sukces ten, wynikający z właściwego doboru kadry, a nie z zamożności St John’s, nie uchronił jednak Metcalfe’a przed odwołaniem z powodu trwania przy katolicyzmie. Przez całe następne stulecie Kolegium było polem sporów religijnych i politycznych, za które płacili stanowiskami kolejni rektorzy i w które często włączały się władze. Andrew Perne, rektor kolegium [[Peterhouse]] z drugiej połowy XVI wieku, określił ówczesnych członków St John’s College, jako „przebiegłych praktyków w sztuce pozbywania się niepopularnego szefa”{{odn|Mullinger|1901|s=66}}. Religijny i polityczny ekstremizm członków kolegium pociągał za sobą ostre reakcje zmieniających się władz: restaurująca katolicyzm [[Maria I Tudor|Maria I]] wydaliła z Kolegium kilkunastu jego protestanckich członków, którzy powrócili wraz z objęciem panowania przez zwalczającą katolicyzm [[Elżbieta I Tudor|Elżbietę I]]. Z kolei rojalistyczne sympatie członków kolegium zostały ukarane przez [[purytanizm|purytan]] podczas [[Angielska wojna domowa|angielskiej wojny domowej]] pozbawieniem urzędu i aresztowaniem w roku 1644 rektora, wydaleniem 29 wykładowców i przekształceniem Pierwszego Dziedzińca kolegium w więzienie dla szczególnie „złośliwych” członków władz Uniwersytetu. W trakcie wojennego zamieszania Kolegium została kilkukrotnie złupione - straciło między innymi cenną kolekcję srebrnych monet i medali{{odn|The Cambridge Guide|1845|s=144-5}}.
Pomimo tych wydarzeń poziom nauczania w kolegium była nadal wysoki, a jego popularność wzrosła - przez niemal cały wiek XVIII liczba studentów była w St John’s największa spośród wszystkich kolegiów Uniwersytetu<ref group="uwaga">Pod koniec XVIII wieku Kolegium zostało pod tym względem wyprzedzone przez Trinity College.</ref>. Cechą charakterystyczną St John’s Colege było w tamtym czasie przyjmowanie stosunkowo dużej liczby najuboższych studentów, choć stopniowo ich odsetek malał: od około ½ w latach 1630-39 do około 1/5 w latach 1792-1802{{odn|A History of the County of Cambridge|1959}}.
Linia 68:
|1947
|-
| [[
|Fizyka
|1951
Linia 101:
Na główny kompleks budynków St John’s College składają się trzy dziedzińce oraz Kaplica. Bramy pomiędzy dziedzińcami oraz brama główna (Wielka Brama) ułożone są w jednej linii, dzięki czemu stworzono [[amfilada|amfiladę]].
=== First Court (''Pierwszy Dziedziniec'') ===
[[Plik:St John's College, Cambridge, first court 04.JPG|thumb|Pierwszy Dziedziniec wraz z Wielką Bramą]]
Jest to najstarsza część St John’s College wybudowana w latach 1511-20. Północną stronę Dziedzińca zajmuje wybudowana w roku 1868 kaplica. W zachodniej części Dziedzińca, do strony kaplicy znajduje się refektarz (''{{J|en|Hall}}''). Nad zachodnią bramą, prowadzącą do Drugiego Dziedzińca, znajduje się posąg fundatorki Kolegium, Małgorzaty Beaufort z roku 1674. Szpiczaste okna wschodniej części Dziedzińca należały pierwotnie do pierwszej biblioteki Kolegium.
Linia 107:
Wielka Brama (''{{J|en|Great Gate}}'') prowadząca do kompleksu budynków Kolegium ukończona została w roku 1516. Każdy z jej rogów zajmuje ośmiokątna wieża. Nad otworem wejściowym znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca herb fundatorki. Powyżej umieszczono w niszy posąg [[Jan Ewangelista|św. Jana Ewangelisty]]. Wrota bramy pochodzą z roku 1665.
=== Second Court (''Drugi Dziedziniec'') ===
[[
Dziedziniec ten wybudowano w pierwszych latach XVII wieku. Znajdująca się w zachodniej części Dziedzińca Brama Shrewsbury została tak nazwana na cześć jego głównej fundatorki - Mary Talbot, hrabiny Shrewsbury. Bramę zdobi herb i posąg hrabiny z roku 1671. W drugiej połowie XVIII w. i w XIX w. na szczycie bramy działało obserwatorium astronomiczne.
=== Third Court (''Trzeci Dziedziniec'') ===
[[Plik:St John's College, Cambridge, third court 04.JPG|thumb|Trzeci Dziedziniec]]
Dziedziniec ten wybudowano w dwóch etapach: część północną, która do lat 90. XX wieku pełniła rolę głównej biblioteki Kolegium (stąd nazywana jest obecnie Starą Biblioteką, ''{{J|en|Old Library}}'') wzniesiono w roku 1624, części zachodnią i południową - w latach 1669-72. Fundatorem biblioteki był John Williams, biskup Lincoln. Spełniając jego życzenie gmach biblioteki zaprojektowano w stylu neogotyckim. Nad wielkim oknem wychodzącym na stronę rzeki znajdują się inicjały upamiętniające Williamsa: ILCS ({{W języku|la|Iohannes Lincolniensis Custos Sigilli}}, pl. ''Jan z Lincoln, Strażnik Pieczęci'').
=== New Court (''Nowy Dziedziniec'') ===
[[Plik:St John's College New Court 1, Cambridge, UK - Diliff.jpg|thumb|left|Nowy Dziedziniec]]
Nowy Dziedziniec, położony po drugiej stronie rzeki [[Cam (rzeka)|Cam]] w stosunku do reszty kompleksu, został zaprojektowany we wczesnym stylu [[neogotyk|neogotyckim]] przez [[Thomas Rickman|Thomasa Rickmana]] i Henry'ego Hutchinsona. Wybudowano go w roku 1831. Był to pierwszy ważny budynek wzniesiony przez kolegium Uniwersytetu Cambridge po zachodniej stronie rzeki{{odn|St John’s College Tour}}.
=== Chapel (''Kaplica'') ===
[[
Architektem, który zaprojektował Kaplicę był [[George Gilbert Scott]]. Jego inspiracją była paryska [[Sainte-Chapelle]]{{odn|St John’s College Tour}}. Wybudowanie Kaplicy wymagało wyburzenia starej kaplicy wzniesionej nieco bardziej na południe, co zaburzyło proporcje Pierwszego Dziedzińca.
Linia 127:
Pochodzące z XIX wieku witraże w oknach Kaplicy przedstawiają sceny z Ewangelii oraz legendarne sceny z życia św. Jana Ewangelisty (postać św. Jana przedstawiana jest zawsze w głębokich odcieniach czerwieni i zieleni). Witraż wielkiego okna w przedsionku Kaplicy ilustruje [[Sąd Ostateczny]].
=== Bridge of Sighs (''Most Westchnień'') ===
[[Plik:Bridge of Sighs, St John's College, Cambridge, UK - Diliff.jpg|thumb|left|Most Westchnień, widok z Mostu Kuchennego]]
Most przerzucony nad rzeką Cam stanowi połączenie między Trzecim Dziedzińcem a Nowym Dziedzińcem i został wybudowany w tym samym czasie, co ten ostatni - w roku 1831. Choć nazwa mostu nawiązuje do [[Most Westchnień|słynnego mostu]] w Wenecji, jedyne co łączy obydwie budowle to fakt, że są kryte.
| |||