Poncjusz Piłat: Różnice pomiędzy wersjami

Poncjusz Piłat jest znany przede wszystkim jako postać [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]], jednak o większości wydarzeń z jego życia dowiadujemy się od [[starożytny Rzym|rzymsko]]-[[Żydzi|żydowskiego]] historyka [[Józef Flawiusz|Józefa Flawiusza]]. W [[26]] roku został przez cesarza [[Tyberiusz]]a mianowany prefektem Judei jako następca [[Waleriusz Gratus|Waleriusza Gratusa]]. Objął ten urząd prawdopodobnie jako protegowany [[Sejan]]a<ref>[[Joachim Gnilka]], ''Jezus z Nazaretu. Orędzie i dzieje'', Kraków 1997, str. 47, {{ISBN |83-7006-431-0}}</ref><ref>[[Jerzy Ciecieląg]], ''Poncjusz Piłat, prefekt Judei'', Kraków 2003, str. 8, {{ISBN |83-86110-54-6}}</ref>, który był zdeklarowanym antysemitą<ref>[[Filon z Aleksandrii]], ''In Flaccum'', rozdz. 1, 1</ref><ref>Filon z Aleksandrii, ''Poselstwo do Gajusza'', rozdz. 24</ref>. Piłat także darzył naród żydowski niechęcią i kilkakrotnie popadał w konflikt ze swoimi poddanymi. Na początku rządów wniósł sztandary z wizerunkiem cesarza do twierdzy Antonii:

W czasie publicznej działalności Jezusa Chrystusa Piłat dokonał także masakry galilejskich pielgrzymów żydowskich wędrujących do Jerozolimy z ofiarami<ref>''[[Ewangelia Łukasza]]'', rozdz. 13, 1</ref>. Na przełomie [[36]]/[[37]] Piłat zabił uzbrojonych Samarytan, którzy chcieli wejść na górę Garizim, prowadzeni przez oszusta i podżegacza. Legat Syrii, [[Lucjusz Witeliusz (ojciec)|Lucjusz Witeliusz]], rozkazał Piłatowi odjechać do Rzymu, aby przed cesarzem się usprawiedliwił z zarzutów podniesionych przez Samarytan, lecz nim przybył do Rzymu, Tyberiusz już zmarł. [[Euzebiusz z Cezarei]] w swojej ''Historii Kościelnej''<ref>[[Euzebiusz z Cezarei]], ''Historia Kościelna'', ks. II, rozdz. 7</ref> podawał, że za rządów następnego cesarza, [[Kaligula|Kaliguli]], Piłata dotknęły tak wielkie nieszczęścia, że musiał popełnić samobójstwo. Euzebiusz powoływał się na pisarzy greckich, którzy dali zestawienie olimpiad oraz tego, co w poszczególnych latach się zdarzyło. Piłat miał także żonę, która według tradycji miała się nazywać [[Prokula|Klaudia Prokula]]<ref>Joachim Gnilka, ''Jezus z Nazaretu. Orędzie i dzieje'', Kraków 1997, str. 58, {{ISBN |83-7006-431-0}};</ref>.

W [[1961]] na wykopalisku archeologicznym starożytnego [[amfiteatr]]u w [[Cezarea Nadmorska|Cezarei Nadmorskiej]], stolicy prowincji [[Judea|Judei]], odkryto na bloku wapiennym łacińską inskrypcję. Były na nim uszkodzone dedykacje Poncjusza Piłata. Odkrycia dokonała grupa kierowana przez [[Antonio Frova|Antonia Frovę]]. Jego rekonstrukcja była następująca: ''[Caesariens(ibu)]s Tiberiéum [Pon]tius Pilatus [praef]ectus Iuda[ea]e [d]e[dit]'' – „Poncjusz Piłat, prefekt Judei, podarował Tiberieum mieszkańcom Cezarei”. Pierwsza linijka tej inskrypcji jest przedmiotem wielu dyskusji i spekulacji. Chociaż rekonstrukcja Frova jest powszechnie cytowana, szczególnie w literaturze popularnonaukowej, to jednak jest kwestionowana przez wielu. Proponowano różne inne warianty rekonstrukcji. E. Weber zalecał: ''[Kal(endis) Iulii]s Tiberiéum [M(arcus) ? Po]ntius Pilatus [praef]ectus Iuda[ea]e [dedicavit]'' – „Marek (?) Poncjusz Piłat, prefekt Judei, dedykował Tiberieum 1 lipca”. A. Degrassi sugerował: ''[Dis Augusti]s Tiberiéum [Pon]tius Pilatus [praef]ectus Iuda[ea]e [fecit, d]e[dicavit]'' – „Poncjusz Piłat, prefekt Judei, zbudował Tiberieum i poświęcił je boskim Augustom”. Alexander Demandt proponował natomiast: ''[Incoli]s Tiberiéum [Ponti]us Pilatus [praef]ectus Iud[aeae refecit]'' – „Poncjusz Piłat, prefekt Judei, odbudował Tiberieum dla mieszkańców”. Rekonstrukcja [[Géza Alföldy]] była identyczna jak Demandta, tylko interpretował pierwsze słowo jako ''Nautis'' („dla marynarzy”). Uważał, że inskrypcja upamiętnia odbudowę portu w Cezarei Nadmorskiej (być może w szczególności latarnię morską)<ref>James H. Charlesworth, ''Jesus and archaeology'', Eerdmans 2006, s. 334-336, {{ISBN |0-8028-4880-X}}</ref>.