Uniwersytet Oksfordzki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 94.40.35.3 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Accomer.
Linia 3:
|nazwa łacińska = Universitas Oxoniensis
|nazwa angielska = University of Oxford
|kod języka =
|inna nazwa =
|zdjęcie = Oxford-University-Circlet.svg
|opis zdjęcia =
|dewiza = ''Dominus Illuminatio Mea''<br />(''Pan jest moim światłem'')
|data założenia = nieznana, dowody nauczania od 1096
|data likwidacji =
|typ uczelni = [[uczelnia publiczna]]
|patron uczelni =
|państwo = GBR
|adres = [[Oksford]]
|liczba pracowników =
|liczba pracowników naukowych =
|liczba studentów = 22 640
|rektor = Kanclerz [[Chris Patten]]
Linia 21:
|kod mapy = Oxfordshire
|współrzędne = 51°45′39.96″N, 1°15′12.24″W
|opis miejsca =
|commons = Category:University of Oxford
|www = http://www.ox.ac.uk
}}
[[Plik:High table at trinity college oxford.jpg|thumb|240px|Stół profesorski ([[język angielski|ang.]] ''High Table'') w [[Trinity College w Oksfordzie(Oxford)|Trinity College]]]]
'''Uniwersytet Oksfordzki'''<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Wielka Brytania. Leksykon | inni = Marcin Kamler (red.) | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | rok = 2002 | strony =222–223 | isbn = 83-01-13503-4}}</ref> (ang. ''University of Oxford'', łac. ''Universitas Oxoniensis'') – [[uniwersytet]] w [[Oksford]]zie założony przed 1167<ref>{{cytuj książkę | autor = Henryk Zins | tytuł = Historia Anglii | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | rok = 1971 | strony = 97}}</ref>, najstarszy uniwersytet w Wielkiej Brytanii i [[kraje anglosaskie|krajach anglosaskich]].
 
Obok [[University of Cambridge]], jest to najbardziej renomowana uczelnia w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], wysoko ceniona w [[Europa|Europie]] i na świecie. Stale zajmuje miejsce w pierwszej dziesiątce wszelkich światowych rankingów uczelni wyższych, tak w klasyfikacji ogólnej, jak i w poszczególnych dziedzinach nauki. Według rankingu sporządzonego w 2006 roku przez magazyn ''[[The Times Higher Education Supplement]]'', jest to trzecia, po [[HarvardUniwersytet UniversityHarvarda|Uniwersytecie Harvarda]] i [[University of Cambridge]], uczelnia na świecie<ref>[http://www.paked.net/higher_education/rankings/times_rankings.htm Paked.net: World’s Top Universities – Times Higher Education Supplement (THES) World University Rankings 2008 – The World’s Top Universities<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>. W konkurencyjnym [[Akademicki Ranking Uniwersytetów Świata|rankingu]] (ARWU) opracowanym w tym samym roku 2006 przez [[Chiny|chiński]] Instytut Szkolnictwa Wyższego [[Uniwersytet Jiao Tong w Szanghaju|Uniwersytetu Jiao Tong w Szanghaju]] Oksford zajmuje 10. pozycję na świecie i 2. w Europie<ref>[http://ed.sjtu.edu.cn/rank/2006/ARWU2006_Top100.htm http://ed.sjtu.edu.cn/rank/2006/ARWU2006_Top100.htm].</ref>.
 
W angielskiej tradycji Oxford University i Cambridge University nazywane są łącznie [[Oxbridge]].
Linia 95:
|'''[[Pembroke College w Oksfordzie|Pembroke College]]''' || [[1624]] || [http://www.pmb.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Queens' College, w Cambridge|Queens’ College]]
|-
|'''[[The Queen'sQueen’s College w Oksfordzie|The Queen’s College]]''' || [[1341]] || [http://www.queens.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Pembroke College, w Cambridge|Pembroke College]]
|-
|'''[[St Anne'sAnne’s College w Oksfordzie|St Anne’s College]]''' || [[1878]] || [http://www.st-annes.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[New Hall, w Cambridge|New Hall]]
|-
|'''[[St Antony'sAntony’s College w Oksfordzie|St Antony’s College]]''' || [[1950]], Status kolegium w [[1963]], wcześniej Permanent Private Hall || [http://www.sant.ox.ac.uk/ strona internetowa] ||
|-
|'''[[St Catherine'sCatherine’s College w Oksfordzie|St Catherine’s College]]''' || [[1963]] || [http://www.stcatz.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Robinson College, w Cambridge|Robinson College]]
|-
|'''[[St Cross College w Oksfordzie|St Cross College]]''' || [[1965]] || [http://www.stx.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Clare Hall, w Cambridge|Clare Hall]]
Linia 107:
|'''[[St Edmund Hall w Oksfordzie|St Edmund Hall]]''' || [[1226]], Status kolegium w [[1957]], wcześniej Permanent Private Hall || [http://www.seh.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Fitzwilliam College, w Cambridge|Fitzwilliam College]]
|-
|'''[[St Hilda'sHilda’s College w Oksfordzie|St Hilda’s College]]''' || [[1893]] || [http://www.st-hildas.ox.ac.uk/ strona internetowa] ||
|-
|'''[[St Hugh's College w Oksfordzie|St Hugh’s College]]''' || [[1886]] || [http://www.st-hughs.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Clare College, w Cambridge|Clare College]]
|-
|'''[[St John'sJohn’s College w Oksfordzie|St John’s College]]''' || [[1555]] || [http://www.sjc.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Sidney Sussex College, w Cambridge|Sidney Sussex College]]
|-
|'''[[St Peter'sPeter’s College w Oksfordzie|St Peter’s College]]''' || [[1929]] || [http://www.spc.ox.ac.uk/ strona internetowa] ||
|-
|'''[[Somerville College w Oksfordzie|Somerville College]]''' || [[1879]] || [http://www.some.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Girton College, (Cambridge)|Girton College]]
|-
|'''[[Templeton College w Oksfordzie|Templeton College]]''' || [[1965]], Status kolegium w [[1995]], wcześniej Permanent Private Hall || [http://www.templeton.ox.ac.uk/ strona internetowa] ||
|-
|'''[[Trinity College w Oksfordzie(Oxford)|Trinity College]]''' || [[1554]] || [http://www.trinity.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Churchill College, w Cambridge|Churchill College]]
|-
|'''[[University College w Oksfordzie|University College]]''' || [[1249]] || [http://www.univ.ox.ac.uk/ strona internetowa] || [[Trinity Hall, w Cambridge|Trinity Hall]]
Linia 165:
W czasie reformacji na Oksfordzie działali [[Jan Hus]] i [[John Wycliffe|John Wyclif (Jan Wiklef)]]. Mimo to tymczasowo zawieszono działalność uniwersytetu. W [[1571]] został on reaktywowany przez parlament za zgodą [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I]]. Po [[Angielska wojna domowa|rewolucji angielskiej]] i [[angielska wojna domowa|wojnie domowej]] wraz z powstaniem [[Towarzystwo królewskie|Royal Society]], uniwersytet w Oksfordzie zyskał dobre warunki rozwoju. Działali tu m.in. [[Edmund Halley]], [[Robert Hooke]] i [[Robert Boyle]]. W tym czasie uczelnia szkoliła elitę państwową i kościelną.
 
W XIX wieku w [[teologia|teologii]] [[anglikanizm|anglikańskiej]] dużą role odegrał tzw. ruch oksfordzki (reprezentowany m.i.n przez [[Jan Henryk Newman|Johna Henry’ego Newmana]]), dążący do odnowienia [[anglikanizm|Kościoła anglikańskiego]] na zasadach wczesnochrześcijańskich i dający początek [[katolicyzm|katolicyzującemu]] [[anglikanizm]]owi (reprezentowanemu m.in. przez oksfordczyka, [[Clive StaplesC.S. Lewis|C. S. Lewisa]]). W filozofii na Uniwersytecie w Oksfordzie rozwinął się tzw. idealizm brytyjski (odłam [[heglizm]]u, reprezentowany m.in. przez [[Francis Herbert Bradley|F.H. Bradleya]]), a później w opozycji do niego tzw. oksfordzka szkoła realistów. Pod względem strukturalnym Oksford pozostał uniwersytetem kolegialnym, jakkolwiek w XIX w. przeszedł reorganizację na wzór uniwersytetów niemieckich (łączenie funkcji dydaktycznej z prowadzeniem badań naukowych), rozbudowano podział na wydziały, wprowadzono laboratoria, pracownie, instytuty uniwersyteckie. Położono większy nacisk na rozwój nowoczesnych nauk ścisłych i przyrodniczych. Pod koniec XIX w. dopuszczono do studiów kobiety. Powstały wówczas kolegia żeńskie. Większość z nich, oprócz [[St Hilda'sHilda’s College w Oksfordzie|St Hilda’s College]], z czasem zaczęła przyjmować również mężczyzn. W drugiej połowie XX w. nastąpiła zmiana programu studiów, wprowadzono system wielostopniowy, studia podyplomowe, oraz przyłączono do uniwersytetu wiele centrów i instytutów.
 
== Sławni absolwenci ==
Linia 177:
* 18 [[kardynał]]ów,
* 86 [[arcybiskup]]ów,
* liczni poeci i pisarze (np. [[Robert Graves]], [[Oscar Wilde]], [[Matthew Arnold]], [[Evelyn Waugh]], [[Aldous Huxley]], [[Clive Staples Lewis|C.S. Lewis]], [[John Ronald Reuel Tolkien|J. R. R. Tolkien]], [[Walter Raleigh]]).
 
Do polskich absolwentów Oksfordu należą m.in.:
Linia 184:
* [[Maciej Giertych]] – [[poseł do Parlamentu Europejskiego]], prof. [[dendrologia|dendrologii]]
* [[Urszula Gacek]] – [[poseł do Parlamentu Europejskiego]]
* hrabia [[Adam Zamoyski (historyk)|Adam Zamoyski]] – historyk, prezes zarządu [[Fundacja Książąt Czartoryskich|Fundacji Książąt Czartoryskich]]
 
{{Kategoria główna|Absolwenci Uniwersytetu w Oksfordzie}}