Maorysi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, poprawa linków
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m zamieniam magiczny ISBN na szablon
Linia 3:
'''Maorysi''', Māori – autochtoniczna grupa etniczna [[Nowa Zelandia|Nowej Zelandii]], posługująca się [[Język maori|językiem maoryskim]].
 
Według badań Maorysi są potomkami klanów [[Polinezyjczycy|Polinezyjczyków]] z wysp wschodniej części [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]] (m.in. [[Tahiti]]), którzy jako pierwsi ludzie dotarli do brzegów [[Wyspa Południowa (Nowa Zelandia)|Wyspy Południowej]] pomiędzy rokiem 925 a 1280 naszej ery<ref> Janet M. Wilmshurst, Atholl J. Anderson, Thomas F. G. Higham, and Trevor H. Worthy (2008). [http://www.pnas.org/cgi/content/full/105/22/7676 Dating the late prehistoric dispersal of Polynesians to New Zealand using the commensal Pacific rat], ''Proceedings of the National Academy of Science'', 105, 7676-7680</ref><ref>Lowe, D.J. 2008. Polynesian settlement of New Zealand and the impacts of volcanism on early Maori society: an update. In: Lowe, D.J. (editor) Guidebook for Pre-conference North Island Field Trip A1 ‘Ashes and Issues’ (28-30 November, 2008). Australian and New Zealand 4th Joint Soils Conference, Massey University, Palmerston North (1-5 Dec. 2008). New Zealand Society of Soil Science. Pp.142-147. {{ISBN |978-0-473-14476-0}}</ref>. Jak głosi legenda przybyli na 7 olbrzymich łodziach żaglowych, każda z nich dała początek jednemu [[Plemię|plemieniu]]. Dowódca najwcześniej przybyłej łodzi – ''Kupe'' uchodzi za odkrywcę ''Aotearoa'' (czyli „kraju białej chmury”, jak Maorysi nazywają Nową Zelandię). Wykopaliska archeologiczne dowodzą jednak, że pierwsi Maorysi przybyli w kilku falach i osiedlili się na [[Wyspa Południowa (Nowa Zelandia)|Wyspie Południowej]]. Stosunkowo szybko opanowali obydwie wyspy, zdecydowanie jednak preferując cieplejszą i bardziej gościnną Wyspę Północną.
 
Maorysi zajmowali się [[Uprawa roślin|uprawą roślin]], [[Hodowla|hodowlą]] i [[Rybołówstwo|rybołówstwem]], praktykowali też [[kanibalizm]]; zasłynęli z wojowniczości i uzdolnień artystycznych w zakresie rzeźby, budownictwa i bardzo rozpowszechnionego [[Moko|tatuażu]]; po podboju przez [[Wielka Brytania|Brytyjczyków]] (pocz. XIX w.) zaczęli przyjmować kulturę europejską.