Nana Akufo-Addo: Różnice pomiędzy wersjami

| miejsce urodzenia = [[Swalaba]], [[Akra]]

Nana Addo Dankwa Akufu-Addo urodził się w 1944 w Swalabie, jednej z jednostek administracyjnych [[Akra|Akry]]. Wychował się w stolicy oraz pobliskiej miejscowości Nima. Jego ojciec, [[Edward Akufo-Addo]], był jednym z tzw. sześciu ojców narodu (''The Big Six''), którzy w 1947 utworzyli pierwszą krajową partię polityczną United Gold Coast Convention (UGCC). W latach 1970-1972 pełnił natomiast funkcję [[prezydenci Ghany|prezydenta]] Ghany<ref name=nana>{{cytuj stronę | url = http://akufoaddo2012.com/subcat_select.php?catID=1&linkID=1&url=Nana%20Akufo-Addo | tytuł = Nana Akufo-Addo | opublikowany = akufoaddo2012.com | język = en | data dostępu = 2012-12-09}}</ref><ref name=gha>{{cytuj stronę | url = http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/republic/akufo-addo.php | tytuł = Nana Addo Dankwa Akufo-Addo | opublikowany = ghanaweb.com | język = en | data dostępu = 2012-12-09}}</ref>.

Edukację na poziomie podstawowym zdobył w stołecznych szkołach Government Boys School oraz Rowe Road School. Następnie ukończył renomowaną szkołę średnią Achimota School w Akrze, po czym wyjechał do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], gdzie kształcił się w Lancing College w [[Lancing]]<ref name=nana/><ref name=gha/>.

W czasie pełnienia praktyki adwokackiej w kręgu jego zainteresowań zawodowych leżały sprawy dotyczące ochrony wolności obywatelskich, praw człowieka i demokracji. Udzielał również bezpłatnych porad prawnych dla najbiedniejszych. Od końca lat 80. sprawował różne funkcje w krajowych instytucjach prawniczych. Od latach 1989-1991 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego filii Stowarzyszenia Adwokatury Ghany w [[Region Wielka Akra|Regionie Wielka Akra]], a od 1991 do 1996 był jej przewodniczącym. W latach 1991-1996 wchodził ponadto w skład General Legal Council oraz Rady Generalnej i Komitetu Prawnego Stowarzyszenia Adwokatury Ghany. Był również założycielem i pierwszym przewodniczącym krajowego komitetu ochrony praw człowieka, Ghana Committee on Human and Peoples Rights<ref name=nana/><ref name=gha/>.

Z polityką zetknął się po raz pierwszy pod koniec lat 70. XX w. W latach 1977-1978 był sekretarzem generalnym Ruchu Ludowego na rzecz Wolności i Sprawiedliwości (PMFJ, ''People's Movement for Freedom and Justice''), organizacji sprzeciwiającej się wojskowej dyktaturze generała [[Ignatius Kutu Acheampong|Ignatiusa Kutu Acheamponga]]. W ramach tej organizacji uczestniczył w 1978 w kampanii sprzeciwu wobec referendum w sprawie powołania tzw. Union Government, które formalnie zalegalizowało obecność wojskowych w rządzie<ref name=nana/><ref name=gha/>.

W 1991 został przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Danquah-Busia Memorial Club, klubu poświęconego pamięci polityków J. B. Danquaha i [[Kofi Abrefa Busia|Kofiego Abrefy Busii]], którego filie zaczęły powstawać w różnych miastach kraju. Po legalizacji działalności partii politycznych i demokratyzacji państwa w 1992 kluby te posłużyły za mateczniki dla tworzonej [[Nowa Partia Patriotyczna|Nowej Partii Patriotycznej]] (NPP, ''New Patriotic Party''), której współzałożycielem był również Akufo-Addo<ref name=nana/><ref name=gha/>.

Kierował kampanią wyborczą [[Albert Adu Boahen|Alberta Adu Boahena]], kandydata NPP w [[Wybory prezydenckie w Ghanie w 1992 roku|wyborach prezydenckich]] w listopadzie 1992, w których przegrał on z [[Jerry John Rawlings|Jerrym Johnem Rawlingsem]]. W wyborach parlamentarnych w grudniu 1992 bez powodzenia ubiegał się o mandat deputowanego. W tym samym roku współtworzył nową gazetę ''The Statesman'', pełniącą rolę trybuny dla partii. W 1995 przewodniczył antyrządowym demonstracjom, w których w całym kraju wzięło udział ponad milion osób<ref name=nana/><ref name=gha/>.

W wyborach parlamentarnych w grudniu 1996 uzyskał mandat deputowanego do [[Parlament Ghany|Parlamentu Ghany]], który objął w styczniu następnego roku. W wyborach w 2000 oraz w 2004 uzyskiwał reelekcję, zasiadając w parlamencie do stycznia 2009. Reprezentował okręg wyborczy Akim Abuakwa South<ref name=nana/><ref name=gha/>.

Po zwycięstwie [[John Kufuor|Johna Kufuora]] w wyborach prezydenckich w grudniu 2000, Akufo-Addo od lutego 2000 do marca 2003 zajmował w jego administracji stanowisko prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości. Pod jego nadzorem przeprowadzona została nowelizacja kodeksu karnego, reformująca przepisy o zniesławieniu<ref name=nana/><ref name=gha/>.

Od kwietnia 2003 do lipca 2007 sprawował urząd ministra spraw zagranicznych. Jako minister uczestniczył w rozwiązaniu konfliktów zbrojnych w ramach [[Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej|ECOWAS]] w takich państwach jak: [[Liberia]], [[Sierra Leone]], [[Wybrzeże Kości Słoniowej]] i [[Gwinea Bissau]]. W 2003 był przewodniczącym Rady Bezpieczeństwa i Mediacji ECOWAS<ref name=nana/><ref name=gha/>.

Za jego kadencji w 2004 Ghana została wybrana jako jeden z 15 pierwszych członków Rady Pokoju i Bezpieczeństwa [[Unia Afrykańska|Unii Afrykańskiej]], uzyskując reelekcję w 2006. W 2007 przewodniczyła całej Unii Afrykańskiej, a doroczny szczyt organizacji odbył się w Akrze. W latach 2006-2007 kraj był niestałym członkiem [[Rada Bezpieczeństwa ONZ|Rady Bezpieczeństwa ONZ]]. W tym okresie, Ghana była również członkiem [[Rada Praw Człowieka ONZ|Rady Praw Człowieka ONZ]]. Akufu-Addo jako minister spraw zagranicznych brał udział w pracach wszystkich tych gremiów<ref name=nana/>.

W lipcu 2007 zrezygnował ze stanowiska ministra, by ubiegać się o nominację prezydencką swojej partii w wyborach w 2008, jako że prezydent Kufuor nie mógł zgodnie z konstytucją ponownie ubiegać się o reelekcję. 23 grudnia 2007, na kongresie Nowej Partii Patriotycznej, został wybrany jej oficjalnym kandydatem w wyborach prezydenckich, otrzymując 48% głosów poparcia<ref name=nana/><ref name=gha/><ref>{{cytuj stronę | url = http://www.modernghana.com/GhanaHome/NewsArchive/news_details.asp?menu_id=1&id=VFZSVmVFMTZUVE09 | tytuł = Akufo-Addo Is The Man Of The Moment -– President | data = 24 grudnia 2007 | opublikowany = modernghana.com | język = en | data dostępu = 2012-12-09}}</ref>.

W pierwszej turze wyborów prezydenckich 7 grudnia 2008 zajął pierwsze miejsce z wynikiem 49,13% głosów poparcia, nieznacznie wyprzedzając [[John Atta-Mills|Johna Attę-Millsa]] z Narodowego Kongresu Demokratycznego (47,92% głosów)<ref name=nana/><ref>{{cytuj stronę | url = http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/7772707.stm | tytuł = Ruling party's man leads in Ghana | data = 9 grudnia 2008 | opublikowany = BBC News | język = en | data dostępu = 2012-12-09}}</ref>. W drugiej turze wyborów prezydenckich 28 grudnia 2008, przegrał jednakże z Atta-Milsem różnicą nieco ponad 40 tysięcy głosów, uzyskując 49,77% głosów poparcia<ref name=nana/><ref>{{cytuj stronę | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7809451.stm | tytuł = Opposition leader wins Ghana poll | data = 3 stycznia 2009 | opublikowany = BBC News | język = en | data dostępu = 2012-12-09}}</ref>.

W sierpniu 2010 został ponownie wybrany kandydatem NPP w wyborach prezydenckich w 2012, zdobywając 79% głosów wszystkich delegatów partyjnych. W wyborach zorganizowanych 7 i 8 grudnia 2012 jego głównym rywalem był [[John Dramani Mahama]], który objął urząd prezydenta po zmarłym Johnie Atta-Millsie. W wyborach tych Akufo-Addo zdobył 47,7% głosów, przegrywając z Dramani Mahamą, który uzyskał 50,7% głosów. Nowa Partia Patriotyczna oprotestowała wyniki i odwołała się od nich do Sądu Najwyższego, powołując się na przypadki nieprawidłowości, w tym oddawanie głosów przez niezarejestrowanych wyborców. Sąd Najwyższy odrzucił jednak skargę, również międzynarodowi obserwatorzy uznali wybory za wolne i sprawiedliwe<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.bbc.com/news/world-africa-20929592 | tytuł = John Mahama: Ghana's NPP boycotts swearing in | data = 2013-01-07 | opublikowany = BBC News | język = en | data dostępu = 2016-12-14}}</ref>.

W 2014 po raz trzeci został wybrany kandydatem NPP w wyborach prezydenckich w 2016. W czasie kampanii wyborczej obiecywał industrializację kraju m.in. poprzez budowę fabryki w każdym z 216 dystryktów Ghany oraz budowę tamy w każdej wiosce na północy kraju. Ponadto zapowiadał wprowadzenie powszechnej bezpłatnej edukacji na poziomie wyższym<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.bbc.com/news/world-africa-37977008 | tytuł = Ghana election: Third time lucky for Nana Akufo-Addo | data = 2016-12-09 | opublikowany = BBC News | język = en | data dostępu = 2016-12-14}}</ref><ref name=r3>{{Cytuj stronę | url = http://af.reuters.com/article/ghanaNews/idAFL5N1E40OA?sp=true | tytuł = Ghana's opposition leader Akufo-Addo wins presidential election | data = 2016-12-10 | opublikowany = Reuters | język = en | data dostępu = 2016-12-14}}</ref>. W głosowaniu 8 grudnia 2016 zajął pierwsze miejsce z wynikiem 53,8%, pokonując swego dawnego rywala, urzędującego prezydenta Dramani Mahamę, który zdobył 44,4% głosów i uznał swoją porażkę. Jego zaprzysiężenie odbędzie się 7 stycznia 2017<ref name=r3/><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.bbc.com/news/world-africa-38270956 | tytuł = Ghana election: Opposition leader Akufo-Addo declared winner | data = 2016-12-09 | opublikowany = BBC News | język = en | data dostępu = 2016-12-14}}</ref>.

{{DEFAULTSORTSORTUJ:Akufu-Addo, Nana}}