Zapora wodna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
ilustracja |
m WP:ZdB Sprzątanie wywołań {{cytuj stronę}} |
||
Linia 23:
Pierwsze antyczne zapory wodne powstały w [[Mezopotamia|Mezopotamii]] i na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]. Używano ich tam do kontrolowania poziomów wód [[Tygrys (rzeka)|Tygrysu]] i [[Eufrat]]u, które podczas obfitych opadów deszczu stawały się nieprzewidywalne.
Najstarsza znana zapora wodna znajduje się w Jawie w [[Jordania|Jordanii]], 100 km na północny wschód od [[Amman]]u. Konstrukcja typu grawitacyjnego była kamiennym murem wysokim na 9 m i szerokim na 1 m. Wspierał ją wał ziemny o szerokości 50 m. Zaporę tę datuje się na 3000 rok p.n.e.<ref>Günther Garbrecht, ''Wasserspeicher (Talsperren) in der Antike'', ''Antike Welt'', 2nd special edition: ''Antiker Wasserbau'' (1986), s. 51–64 (52).</ref><ref>S.W. Helms, ''Jawa Excavations 1975. Third Preliminary Report'', Levant 1977.</ref> Innym antycznym przykładem jest Sadd Al-Kafara at Wadi Al-Garawi, 25 km na południe od [[Kair]]u. 102-metrowa w najdłuższym miejscu i szeroka na 87 metrów konstrukcja została wzniesiona około roku 2800<ref name="Günther Garbrecht 52f.">Günther Garbrecht, ''Wasserspeicher (Talsperren) in der Antike'', ''Antike Welt'', 2nd special edition: ''Antiker Wasserbau'' (1986), s. 51–64 (52f.).</ref> lub 2600 p.n.e.<ref name=Bazzasowr>{{cytuj stronę| url =http://www.fao.org/world/Regional/RNE/morelinks/Publications/English/HYSTORY-OF-WATER-RESOURCES.pdf
Za najstarszą istniejącą po dziś dzień zaporę wodną uważa się zaporę Quatinah we współczesnej [[Syria|Syrii]]. Jej powstanie datuje się na czasy panowania egipskiego faraona [[Sethi]] (1319–1304 r. p.n.e.). W późniejszym okresie została powiększona przez Rzymian oraz współcześnie w latach 1934–1938. Zapora wciąż zaopatruje w wodę syryjskie miasto [[Hims]].
|