R-36: Różnice pomiędzy wersjami

'''R-36''' – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radzieckie]] ciężkie dwustopniowe [[pocisk balistyczny|pociski balistyczne]] międzykontynentalnego zasięgu, przeznaczone do ataku na [[Stany Zjednoczone|amerykańskie]] pola startowe pocisków [[ICBM]]. Konstrukcja pocisków zakładała możliwość pokonywania [[obrona antybalistyczna|obrony antybalistycznej]], toteż pociski 8K67 wyposażone były w głowice z [[Ładunek termojądrowy|ładunkiem termojądrowym]] o wielkiej mocy oraz [[penetration aids]]. W odmianie 8K69, pociski wyposażone były w głowicę dostarczaną na [[Niska orbita okołoziemska|niską orbitę Ziemi]] (LEO), skąd mogły razić cele z niechronionego [[azymut]]u - metoda [[Metoda rażenia z orbity szczątkowej|FOBS]]. W odmianie 8K67P, pociski przenosiły po trzy głowice MRV.

Ciężka (8K67) i orbitalna (8K69) odmiana pocisku R-36 powstały na podstawie [[dekret]]u rządowego „O Utworzeniu Międzykontynentalnych i Globalnych Pocisków Oraz Ciężkich Rakiet Nośnych”, wydanego 16 kwietnia 1962 roku<ref name="RSNF36">P. Podwig, O. Bukharin, T. Kadyshew, E. Miasnikow, I. Sutyagin: ''Russian Strategic Nuclear Forces'', s. 196-197.</ref>. Konstrukcja pocisków została powierzona biuru [[KB Jużnoje|OKB-586]] w [[Dniepr (miasto)|Dniepropietrowsku]] na [[Ukraina|Ukrainie]]. Pierwsze testy w locie nowej konstrukcji 8K67 zostały zaplanowane na trzeci kwartał 1964 roku, zaś testy 8K69 trzeci kwartał roku następnego. Przy konstrukcji nowych pocisków wykorzystano doświadczenia z konstruowania i produkcji pocisku [[R-16]]<ref name="RSNF36"/>.

Znany na zachodzie jako SS-9 Scarp R-36, został skonstruowany jako dwustopniowy pocisk na [[paliwo ciekłe]], w którym jeden stopień spoczywa na drugim. Korpus wykonany był ze stopu aluminium AMG-6<ref name=EA/>. Ogólna konstrukcja pierwszego stopnia pocisku była podobna do zastosowanej w pierwszym stopniu R-16. Zastosowano jednak pewne ulepszenia - jednym z nich była wspólna przegroda między [[Paliwo rakietowe|paliwem]], a [[utleniacz]]em, co zredukowało pustą przestrzeń wewnątrz rakiety<ref name=RSNF36/>. Zbiorniki paliwa utrzymywane były pod ciśnieniem dzięki [[Spaliny|gazom spalinowym]] podstawowych składników paliwa. System napędowy pierwszego stopnia składał się z trzech silników o podwójnej komorze spalania [[RD-251]] oraz silnika sterującego z czterema podwieszonymi komorami<ref name=RSNF36/><ref name=rusweb>R-36, russianspaceweb</ref>. System drugiego stopnia tworzyły: jeden silnik podtrzymujący [[RD-252]] o konstrukcji zbliżonej do silników pierwszego stopnia oraz czterokomorowy silnik sterujący na paliwo ciekłe<ref name=RSNF36/><ref name=rusweb/>. Wszystkie silniki rakiety pracowały w obiegu otwartym. Silniki zasilane były paliwem w postaci [[1,1-Dimetylohydrazyna|1,1-dimetylohydrazyny]], dla której rolę [[utleniacz]]a pełnił [[tetratlenek diazotu]], zapewniając [[Siła ciągu|ciąg]] pierwszego stopnia na poziomie morza 2 364 [[Niuton|kN]], w próżni zaś 2 643 kN<ref name=RSNF36/>. [[Impuls właściwy]] silników pierwszego stopnia - odpowiednio: –/2 954 m/s (pierwszy stopień) oraz –/3 112,5 m/s (drugi stopień)<ref name=RSNF36/>. Po separacji sekcji w trakcie lotu, głowica pocisku była wyhamowywana za pomocą silników na [[paliwo stałe]]<ref name=RSNF36/>. W pocisku o łącznej [[masa startowa|masie startowej]] 183,9 tony, całkowita masa paliwa wynosiła 166,2 tony. Układ [[silnik rakietowy|silników rakietowych]] zapewniał pociskom [[throw-weight]] od 3 950 do 5 825 kilogramów<ref name=RSNF36/>.

OrbitalnaWersja wersjaR-36-O pocisku, do [[Metoda rażenia z orbity szczątkowej|rażenia z orbity szczątkowej]] (8k69FOBS), wyposażona została w orbitującą głowicę, która z kolei wyposażona była we własny układ naprowadzania oraz w silnik zapewniający stabilizację na orbicie i podczas wchodzenia w atmosferę<ref name=RSNF36-1/>. Testy w locie pocisku R-36 były przeprowadzane na poligonie rakietowym [[Bajkonur]]. Pierwsze testy pocisku 8K67 rozpoczęły się 28 września 1963 roku i trwały do maja 1966 roku. ModelWersja orbitalnyorbitalna (8K69)była był testowanytestowana od grudnia 1965 roku do maja 1966<<ref name=RSNF36-1/>.