Architektura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 77.254.148.164 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to PawełMM.
m WP:SK, drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Colosseum in Rome-April 2007-1- copie 2B.jpg|thumb|[[Koloseum]] w [[Rzym]]ie]]
[[Plik:Angkor Wat W-Seite.jpg|thumb|[[Angkor Wat]]]][[Plik:Florence dome Cigoli drawing colour corrected.jpg|thumb|Przekrój przez kopułę katedry Santa Maria del Fiore we Florencji autorstwa architekta F. Brunelleschiego. ]]
[[Plik:FallingwaterWright.jpg|thumb|[[Fallingwater|Dom nad wodospadem]], proj. [[Frank Lloyd Wright]]]]
[[Plik:Sydney Opera House Sails.jpg|thumb|Opera w Sydney]]
'''Architektura''' ([[Łacina|łac.]] ''architectura,'' od ''architector'' – buduję{{odn|Słownik|s=19}}) - dyscyplina organizująca i kształtująca przestrzeń w realnych formach niezbędnych do zaspokojenia materialnych i duchowych potrzeb człowieka<ref>{{Cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/architektura;3870803.html | tytuł = architektura | język = pl | data dostępu = 2016-08-26}}</ref> jak i ogólny termin określający wszystkie istniejące budowle, budynki i obiekty małej architektury. W tym drugim zakresie można wyróżnić jej podział na architekturę miast lub miejscowości wiejskich a także podział na architekturę sakralną lub świecką (obronną, mieszkalną, budowli gospodarczych, budowli ogrodowych, budowli użyteczności publicznej){{odn|Słownik|s=19}}.
 
[[Architekt|Architekci]] często przypisują tej dyscyplinie rolę przodującą w stosunku do dyscyplin sztuki takich jak [[malarstwo|malarstwo]] i [[rzeźba|rzeźba]]{{odn|Słownik|s=18}}.
 
== Historia ==
Linia 11:
 
== Teoria architektury ==
Najstarszym znanym utworem literackim na temat architektury jest ''De architectura'' [[Witruwiusz]]a. Według Witruwiusza na pojęcie architektury składały się dyscypliny takie jak budownictwo (sztuka budowania budowli, budynków i obiektów małej architektury), gnomonika(sztuka budowania zegarów słonecznych) i mechanika (sztuka budowania machin wojennych i budowlanych). Określił on także podstawowe zasady projektowania i wznoszenia budowli. Są to{{Odn|Witruwiusz|1956|s = 16}}:
* trwałość (''firmitatis'') – wtedy jest zachowana gdy fundamenty opuści się aż do twardego gruntu, a wybór materiałów będzie troskliwy i niezbyt oszczędny,
* użyteczność (''utilitas'') – rozkład budynków będzie niezacieśniony i dostosowany do miejsca ich wykonania i funkcji.
Linia 36:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Witruwiusz |imię = Marek |tytuł = O architekturze ksiąg dziesięć |rok = 1956 |wydawca = PWN |miejsce = Warszawa |strony = |isbn = |inni = tłum. z łac. Kazimierz Kumaniecki, ilustr. Piotr Biegański et al. |odn=tak |oclc=}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Encyclopaedia Britannica | wydawca = William Benton | miejsce = Chicago, Londyn, Toronto, Genewa | data = 1961 | odn = tak | tom = 2 | rozdział = Architecture}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2003 |isbn = 83-01-12365-6|odn=tak}}
Linia 46:
 
{{Nauki inżynieryjne i techniczne}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Architektura| ]]