Tanzania: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne, WP:SK |
→Linki zewnętrzne: Poprawienie sekcji "Gospodarka". |
||
Linia 126:
== Gospodarka ==
[[Plik:National Bank of Commerce building in Dar es Salaam 2012.jpg|mały|Gmach budynku National Bank of Commerce w [[Dar es Salaam]]]]
Tanzania to jeden z biedniejszych krajów Afryki. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca kraju wynosił 2900 [[Dolar amerykański|dolarów]] w 2015 roku. Podstawą [[gospodarka|gospodarki]] kraju jest [[rolnictwo]], dające 25,6% PKB, 85% zysków z [[eksport]]u i 80% zatrudnienia. Główne uprawy to: [[kawa]], [[herbata]], [[Bawełna (roślina)|bawełna]], [[nanercz zachodni]], [[agawa sizalowa]] (2 miejsce w produkcji światowej) i [[goździki]] (83% światowych zbiorów). Spośród wielu [[Zasoby naturalne|bogactw naturalnych]] kraju wydobywa się: [[diament]]y (70 tys. karatów, 1992), [[rubin]]y i [[szafir]]y, [[złoto]], [[sól kuchenna|sól]], [[gips]], [[kaolin]], [[fosforyty]], rudy [[cyna|cyny]] i [[żelazo|żelaza]] i [[węgiel kamienny]]. Tanzania posiada nieeksploatowane złoża rud ołowiu, kobaltu, niklu, [[uran (pierwiastek)|uranu]], [[niob]]u, [[miedź|miedzi]], [[tytan (pierwiastek)|tytanu]], [[wanad]]u oraz [[gaz ziemny|gazu ziemnego]] (na szelfie koło [[Dar es Salaam]] i [[Mtwara|Mtwary]]). Spore zyski krajowi przynosi [[turystyka]]. To właśnie na terenie Tanzanii (a nie Kenii) znajduje się najwyższy szczyt Afryki – [[Kilimandżaro]] (od strony Kenii łatwiej się jest turystom dostać i stąd powszechne mniemanie, iż Kilimandżaro leży w Kenii) i Tanzania zamierza zwiększyć dochody z tego tytułu poprawiając infrastrukturę turystyczną (wzorem sąsiedniej Kenii). Oprócz Kilimandżaro bardzo atrakcyjny turystycznie jest rejon krateru [[Ngorongoro]], który wchodzi w skład krajobrazowo-zwierzęcego Rezerwatu Ngorongoro (w 1979 roku wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO), [[Tanganika (jezioro)|jezioro Tanganika]] i część jeziora Wiktorii. Inną wielką atrakcją turystyczną Tanzanii jest [[Park Narodowy Serengeti]], który co roku odwiedza ponad 90 000 turystów z całego świata. Tanzania posiada duże, różnorodne i wciąż niewykorzystane możliwości polepszenia stanu swojej gospodarki.▼
Tanzania jest jednym z najbiedniejszych krajów świata. W 2014 roku wartość [[Produkt krajowy brutto|PKB]] szacowano na 43,8 mld [[Dolar amerykański|dolarów]] lub 86,4 mld dolarów[[Parytet siły nabywczej|parytetu siły nabywczej]] (PPP)<ref name=":1">{{Cytuj|tytuł=Report for Selected Countries and Subjects|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=www.imf.org|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=66&pr.y=7&sy=2014&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=738&s=NGDPD,NGDPDPC,PPPGDP,PPPPC&grp=0&a=|język=en-US}}</ref>. Tanzania należy do [[Kraje rozwijające się|krajów rozwijających się]], z [[PKB per capita]] wynoszącym 1 813 dolarów (PPP)<ref name=":1" />, co stanowiło 32% średniej dla 45 krajów [[Czarna Afryka|Afryki subsaharyjskiej]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Report for Selected Country Groups and Subjects|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=www.imf.org|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=57&pr.y=113&sy=2014&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=603&s=PPPPC&grp=1&a=1|język=en-US}}</ref> oraz uplasowało Tanzanię na 23. miejscu wśród tych krajów<ref>{{Cytuj|tytuł=Report for Selected Countries and Subjects|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=www.imf.org|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=61&pr.y=18&sy=2014&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=614,668,638,674,616,676,748,678,618,684,624,688,622,728,626,692,628,694,632,714,636,716,634,722,662,718,642,724,643,199,644,733,646,734,648,738,652,742,656,746,654,754,664,698,666&s=PPPPC&grp=0&a=|język=en-US}}</ref>. W 2015 roku wzrost PKB wyniósł 3,7%<ref>{{Cytuj|tytuł=GDP per capita growth (annual %) {{!}} Data|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=data.worldbank.org|url=http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.KD.ZG?locations=TZ|język=en-us}}</ref>.
Od 2009 do 2013 roku PKB per capita Tanzanii (oparte na stałym kursie krajowej waluty) rosło średnio o 3,5% rocznie, więcej niż w innych krajach [[Wspólnota Wschodnioafrykańska|Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Report for Selected Country Groups and Subjects|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=www.imf.org|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=57&pr.y=113&sy=2014&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=603&s=PPPPC&grp=1&a=1|język=en-US}}</ref>.
Największymi partnerami handlowymi Tanzanii w 2012 roku były [[Południowa Afryka|RPA]], [[Szwajcaria]] i [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]], do których eksportowano towary o wartości 5,5 mld USD. Wartość [[Import|importu]] wyniosła 11,7 mld [[Dolar amerykański|USD]], a najwięcej importowano z Szwajcarii, Chin i [[Zjednoczone Emiraty Arabskie|Zjednoczonych Emiratów Arabskich]]<ref>{{Cytuj|tytuł=UNdata {{!}} country profile {{!}} United Republic of Tanzania|data=2016-12-25|data dostępu=2017-01-29|url=https://web.archive.org/web/20161225010909/http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=United%20Republic%20of%20Tanzania}}</ref>.
Tanzania przetrwała [[Wielka Recesja|Wielką Recesję]], która rozpoczęła się pod koniec 2008 roku, stosunkowo dobrze. Wysokie ceny [[Złoto|złota]], wzmocnienie [[Górnictwo|przemysłu wydobywczego]] kraju oraz słaba integracja Tanzanii z światowym rynkiem przyczyniło się do odizolowania kraju od spowolnienia<ref name=":2">{{Cytuj|autor=Lake Jospeh|rozdział=Economy|tytuł=Africa South of the Sahara|data=2013|isbn=1857436598|wydawca=Europa Publications and Iain Frame|s=1250}}</ref>. Po zakończeniu recesji Tanzania nastąpił dynamiczny rozwój kraju, dzięki silnemu sektorowi turystyki, telekomunikacji i bankowości<ref name=":2" />.
Według [[Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju|Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju]], gospodarka narodowa tylko w niewielkim stopniu skorzystała z wzrostu gospodarczego w ostatnich latach, pomijając większość ludności kraju<ref>{{Cytuj|tytuł=About Tanzania|data dostępu=2017-01-29|opublikowany=UNDP in Tanzania|url=http://www.tz.undp.org/content/tanzania/en/home/countryinfo|język=en}}</ref>. W 2013 roku Globalny Raport Głodu dla Tanzanii był gorszy niż w jakimkolwiek innym kraju [[Wspólnota Wschodnioafrykańska|Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej]], z wyjątkiem [[Burundi]]<ref>{{Cytuj|tytuł=2013 Global Hunger Index|data=2013|wydawca=International Food Policy Research Institute|s=15|url=http://web.archive.org/web/20141106133439/http://www.ifpri.org/sites/default/files/publications/ghi13.pdf}}</ref>.
=== Rolnictwo ===
Linia 138 ⟶ 147:
=== Przemysł ===
[[Plik:Williamson Diamond Mine, Mwazui, Tanzania.JPG|mały|Kopalnia diamentów Williamson]]
[[Górnictwo]] w Tanzanii skupia się przede wszystkim na wydobyciu kamieni szlachetnych i półszlachetnych, [[złoto|złota]] oraz [[Chlorek sodu|soli]]<ref name="T">{{Cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Geograficzna Świata II. Afryka | wydawca = OPRES | miejsce = Kraków | data = 1997 | isbn = 83-85909-21-4}}</ref>. W [[Mwadui]] wydobywa się [[diament]]y
=== Turystyka ===
[[Plik:Uhuru Peak Mt. Kilimanjaro 1.JPG|mały|Szczyt Uhuru na wulkanie [[Kilimandżaro|Kibo]] - 5895 m n.p.m]]
▲
=== Ubóstwo ===
| |||