Archangielsk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m Zmiana nazwy kategorii: Kategoria:Miasta obwodu archangielskiego → Kategoria:Miasta w obwodzie archangielskim (przy użyciu QRC)
Nie podano opisu zmian
Linia 51:
Zainteresowanie [[Piotr I Wielki|Piotra Wielkiego]] jedynym wówczas rosyjskim portem morskim wynikało również z zamysłu stworzenia floty. Piotr I przybył po raz pierwszy do Archangielska 30 lipca 1693 roku. Dla cara i jego świty na wyspie Mojżeszowej na Dwinie została postawiona niewielka „świetlica z sieniami”. Ponad dwa miesiące car przebywał w Archangielsku, zaznajamiając się ze sprawami statków i operacjami handlowymi i wydał polecenie wybudowania na wyspie [[Sołombała]] pierwszej w Rosji państwowej stoczni budującej okręty.
 
Od połowy XVIII wieku stocznia, posiadająca wówczas pochylnie, warsztaty, składy i inne zakłady wspomagające, zaczęła nazywać się Archangielską admiralicją. Po ukończeniukońcu [[WojnaIII Północnawojna północna|WojnyIII wojny Północnejpółnocnej]] stocznia została zamknięta, ale w 1733 roku budowa statków została wznowiona. Przez półtora wieku zostało tutaj zbudowane około 700 dużych i małych statków.
 
18 września 1693 Piotr I osobiście rozpoczął budowę morskiego okrętu handlowego ''Św. Paweł'', a podczas swojego kolejnego pobytu w mieście, 20 maja 1694 roku, odrąbał podpory już zbudowanego statku i spuścił go na wodę. Wówczas to Piotr odbył podróż morską do [[Monastyr Sołowiecki|Klasztoru Sołowieckiego]]. Piotr I po raz trzeci przyjechał do Archangielska 30 maja 1702 roku, wziąwszy ze sobą syna [[Aleksy Romanow (1690–1718)|Aleksego]], wielką świtę i pięć batalionów gwardii.
[[Plik:Newdvina.jpg|mały|Plan twierdzy nowodwińskiej]]
Zamieszkał w specjalnie zbudowanym dla niego domku na wyspie Markowej naprzeciw budowanej [[Twierdza Nowodwińska|Twierdzy Nowodwińskiej]], ażeby osobiście kierować jej budową. 6 sierpnia car na czele eskadry udał się na [[Wyspy Sołowieckie]], a potem ku przystani we wsi Niuchcza. Stąd gwardziści razem z Piotrem rozpoczęli legendarny marsz do jeziora [[Onega (jezioro)|Onega]]. Wybudowana w lesie i wyłożona na błotach droga, po której przewleczone zostały dwie zbudowane w Archangielsku fregaty, otrzymała nazwę „Gosudariewa”. Marsz zakończył się wzięciem [[Szlisselburg|Noterburga]] (Orieszka). Domek Piotra w 1877 roku został przewieziony z wyspy Markowej do Archangielska, a w 1934 roku – do wsi [[Kołomienskoje]], gdzie znajduje się do dziś.
 
W 1708 roku pośród 8 guberni Cesarstwa Rosyjskiego utworzona została [[gubernia archangielska]], ze stolicą w Archangielsku. Pierwszym gubernatorem został wojewoda dwiński [[P.A.Piotr Golicyn]]. Od 1713 r. car Piotr I swoimi ukazami zaczął ograniczać handel przez Archangielsk, faktycznie poświęcając jego interesy na korzyść nowego portu bałtyckiego – [[Petersburg|Sankt Petersburga]]. Do Archangielska pozwolił przywozić tylko taką ilość towarów, jaka była niezbędna „dla wyżywienia ludności”. W 1718 roku Piotr wydał ukaz, zabraniający eksportu chleba i importu dużej części zagranicznych towarów przez Archangielsk. Liczba statków, przypływających do miasta, gwałtownie spadła. O ile w 1715 roku do portu przypłynęło 230 statków, to w 1724 już tylko 19.
 
=== Lata 1725–1916 ===
[[Plik:Coat of Arms of Arkhangelsk (Arkhangelsk oblast) (1781).png|mały|upright=0.5|[[Herb Archangielska|Herb]] (1781)]]
W 1762 roku [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] zdjęła ograniczenia na handel zewnętrzny przez Archangielsk, pozostawiwszy wysokie cło, ale miasto nie odzyskało już statusu głównego portu Rosji, chociaż w okresie wojen napoleońskich i w związku z tak zwaną [[blokada kontynentalna|blokadą kontynentalną]] Wielkiej Brytanii w latach 1807–1813 Archangielsk osiągnął nowy poziom ekonomiczny, ponieważ był naonczas jedynym w Rosji portem, do którego mogły trafiać towary kolonialne. Miasta w dalszym ciągu pozostawało dużym ośrodkiem budowy okrętów. W jego stoczniach pod kontrolę [[MichałMichaił Łazariew|MichałaMichaiła Łazariewa]], jego przyszłego kapitana, w 1826 roku był zbudowany 74-działowy okręt ''Azow''„Azow” – pierwszy, który w rosyjskiej flocie otrzymał [[flaga św. Jerzego|flagę św. Jerzego]] i proporzec za bohaterskie uczestnictwo w [[Bitwa pod Navarino (1827)|bitwie pod Navarino]].
[[Plik:Archangel 1900.jpg|mały|lewo|Widok na Archangielsk z rzeki Dwiny w 1900 r.]]
[[Plik:Archangel riverbank.jpg|mały|Nabrzeże Archangielska w 1912 r.]]
W końcu XIX – początku XX wieku Archangielsk przeobraził się w największy w kraju ośrodek przemysłu i eksportu drzewnego. Służył także jako ważna baza dla opanowania [[Arktyka|Arktyki]] i uruchomienia żeglugi po północnym szlaku morskim. Z cumowisk portu wyprawiło się ponad 200 polarnych ekspedycji naukowych, m.in. [[WasylWasilij Cziczagow|WasylaWasilija Cziczagowa]], [[F.P. Litke]], [[WładymirWładimir Rusanow|WładymiraWładimira Rusanowa]], [[P.K. Pastuchow]]a, [[Gieorgij Jakowlewicz|Gieorgija Jakowlewicza]]. W 1915 przy zarządzie portu handlowego w Archangielsku otwarto Biuro Lodołamaczy, któremu podlegało 13 [[lodołamacz]]y i łamiących lód okrętów, dających początek flotylli lodołamaczy. Owe statki zimową porą ubezpieczały przepływanie okrętów z Morza Białego do Archangielska. Rozwijające się miasto posiadało nawet własną komunikację tramwajową, uruchomioną w roku 1916.
 
W 1899 w Archangielsku urodził się [[Władysław Pobóg-Malinowski]] – polski historyk, porucznik artylerii Wojska Polskiego II RP.