Karol Olszewski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 176.111.123.171 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Swd. |
|||
Linia 4:
== Życie i badania ==
Był elo synem Jana (ziemianina, zabitego wkrótce po narodzinach Karola podczas [[rzeź galicyjska|rabacji galicyjskiej]]) i Anny ze Zwolińskich<ref>Zdzisław Wojtaszek, ''Olszewski Karol Stanisław'', ''[[Polski Słownik Biograficzny]]'', tom XXIV, 1979, s. 27.</ref>. Absolwent [[I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie|I Liceum Ogólnokształcącego]] w [[Tarnów|Tarnowie]]. Studiował [[chemia|chemię]] i [[fizyka|fizykę]] na Uniwersytecie Jagiellońskim (1866–1872), później kształcił się w [[Heidelberg]]u. Po powrocie do Krakowa został [[docent]]em, od 1876 był profesorem; kierował Katedrą Chemii Ogólnej, następnie Katedrą Chemii Nieorganicznej. Od 1888 był członkiem korespondentem, od 1896 członkiem rzeczywistym [[Akademia Umiejętności|Akademii Umiejętności w Krakowie]].
Wraz z [[Zygmunt Wróblewski|Zygmuntem Wróblewskim]] dokonał 5 kwietnia 1883 (według innych źródeł 29 marca) pierwszego na świecie [[Ciekły tlen|skroplenia tlenu]], zaś 13 kwietnia 1883 [[Ciekły azot|azotu]]. Później obaj uczeni zestalili także [[dwutlenek węgla]] i [[metanol]]. Użyli do tego celu [[Kaskadowa metoda skraplania|kaskadowej metody skraplania]] gazów pod zmniejszonym ciśnieniem, w której kolejne skroplone i wrzące gazy obniżały temperaturę dla kolejnych skropleń w niższych temperaturach. W 1895 skroplił i zestalił [[argon]]. Dzięki badaniom obu uczonych Kraków był w owym czasie jednym z niewielu ośrodków europejskich, w których osiągano temperatury poniżej –100 stopni{{r|Przewodnik}}. Początkowo osiągali oni temperaturę –105 stopni Celsjusza, a po udoskonaleniu aparatury zwiększyli zakres uzyskiwanych temperatur do –160 stopni{{r|Orlowski}}.
| |||