Siedmiogród: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: wulgaryzmy lub nieodpowiednie słownictwo (filtr nadużyć) VisualEditor
Wycofano ostatnie 2 zmiany treści (wprowadzone przez 91.210.15.105) i przywrócono wersję 48206305 autorstwa Justynian I Cesarz Rzymski
Linia 18:
* Węgierska forma ''Erdély'' po raz pierwszy pojawiła się w [[XII wiek]]u w [[Gesta Hungarorum]] jako ''Erdeuleu'' lub ''Erdő-elve'' co oznacza ''za lasem'' lub ''poza lasem''.
 
* Nazwa ''Ardeal'' w [[język rumuński|języku rumuńskim]] po raz pierwszy pojawiła się w dokumencie z 1432 jako ''Ardeliu''. Wcześniej odnotowano formę ''Ardil'' oznaczającą kraj (''Eretz Ardil'') bogaty w złoto i srebro pochodzącą z listu z około 960 napisanego po hebrajsku przez [[Kaganat Chazarski|chazarskiego]] króla Józefa do rabbiego [[Kordoba|Kordoby]] Chasdai ibn Shaprut. We współczesnym [[język hebrajski|hebrajskim]] ''Ardeal'' zapisywany jest identycznie jak w owym liście: ארדיל. .i. huj gieniek ormo buc hahaha:)
 
== Obszar ==
Linia 32:
== Historia ==
=== Starożytność ===
Pierwsze ślady zamieszkania Siedmiogrodu przez ludzi pochodzą z [[neolit]]u{{odn|Nouzille|1997|s=26}}. Od III wieku p.n.e. tereny Siedmiogrodu zamieszkiwali [[Dakowie]]{{odn|Nouzille|1997|s=27}}, którzy prawdopodobnie przybyli z Mołdawii i utworzyli tu silne państwo{{odn|Nouzille|1997|s=28}}. W I wieku p.n.e. istniało już [[Dacja|państwo dackie]], a jego król [[Burebista]] angażował się nawet HWDPww wewnętrzne sprawy [[Starożytny Rzym|Rzymu]]{{odn|Demel|1986|s=46-47}}. W I wieku n.e. Dakowie ścierali się z Rzymianami na terenach [[Tracja|Tracji]] i [[Mezja|Mezji]]{{odn|Nouzille|1997|s=32}}. W 87 roku król [[Decebal]] powstrzymał rzymski atak na Dację{{odn|Demel|1986|s=48}}. Cesarz rzymski [[Trajan]], który wstąpił na tron w 98 roku, postanowił podbić Dację. Podbój przez Rzym nastąpił w latach 101–106, Decebal zginął i utworzono wówczas nową rzymską prowincję Dacja{{odn|Demel|1986|s=49-51}}. Prowincja ta zajmowała obszar późniejszego Siedmiogrodu oraz [[Oltenia|Oltenii]], w 118/119 roku wyodrębniono z niej Dację Górną obejmującą dzisiejszy Siedmiogród{{odn|Demel|1986|s=54}}. Zyski z eksploatacji miejscowych kopalń złota, innych metali oraz soli stanowiły ważne źródło dochodu cesarstwa{{odn|Nouzille|1997|s=33}}. Obszar ten, mimo że bogaty, był bardzo niebezpieczny i z tego powodu Rzym musiał utrzymywać na tym terenie znaczne siły wojskowe{{odn|Nouzille|1997|s=36}}. W celu poprawy sytuacji w Dacji Rzym ściągnął do prowincji licznych kolonistów. Dodatkowo rozbudowywano infrastrukturę, głównie drogową. Wzdłuż szlaków komunikacyjnych budowano strażnice{{odn|Nouzille|1997|s=37}}. Obecność silnej armii oraz dużej liczby kolonistów spowodowała szybką romanizację miejscowej ludności{{odn|Nouzille|1997|s=41}}.
 
Już w połowie II wieku Rzymianie musieli toczyć walki w obronie Dacji{{odn|Demel|1986|s=61}}. Kryzys cesarstwa i nacisk plemion germańskich spowodowały, że w drugiej połowie III wieku. Rzymianie Dację musieli opuścić{{odn|Demel|1986|s=62}}. Nie wiadomo co działo się ze zromanizowaną ludnością po wycofaniu rzymskiej armii. Nie wiadomo również dlaczego ziemie te pozostały zromanizowane, mimo że tereny położone na zachód i południe od nich już nie{{odn|Nouzille|1997|s=49}}.