Eucharystia (sakrament): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 94.240.60.231 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Korniger.
uzup. Augustyn o Eucharystii
Linia 103:
 
Akta starożytnych synodów ukazują, że w Eucharystii uczestniczyli jedynie ci, którzy nie trwali w grzechu, zgodnie ze słowami [[1. List Jana|1 Listu Jana]] 3,6: ''Każdy, kto trwa w Nim, nie grzeszy, żaden zaś z tych, którzy grzeszą, nie widział Go ani Go nie poznał''. Do komunii nie był dopuszczony nikt, kto należał do stanu pokutników – aż do dnia, w którym biskup pojednał go ze wspólnotą [[Kościół (teologia)|Kościoła]]. Kanon 29 [[Synod w Epaone|synodu w Epaone]] (517 r.) w [[Galia|Galii]] mówi o tym, że jedynie [[Apostazja|apostaci]] mają opuścić zgromadzenie razem z [[Katechumenat|katechumenami]] przed rozpoczęciem Eucharystii. Świadczy to prawdopodobnie o tym, że w Kościele starożytnym jedynie ta grupa pokutników nie mogła być obecna podczas sprawowania liturgii Eucharystii. Pozostali pokutnicy uczestniczyli w liturgii, ale nie byli dopuszczeni do ''Stołu Pańskiego''{{odn|Vogel|1982|s=36}}. Synod precyzował także zasady odbywania pokuty po grzechu śmiertelnym. Np. w kanonie 22 synod polecił, by [[ksiądz|kapłana]] lub [[diakon]]a, który popełnił [[grzech]] śmiertelny zwolnić z jego obowiązków i zamknąć w klasztorze, gdzie mógł uczestniczyć w Eucharystii jedynie jako świecki. Kanon 3 ustalił, że ci, którzy w przeszłości byli w stanie pokutnym nie mogli być dopuszczeni do stanu duchownego<ref>[[Synod w Epaone]], [[Corpus Christianorum|CCL]] 148A, s. 29-30 oraz 25.</ref>{{odn|Vogel|1982|s=193}}.
 
Na początku V w., [[Augustyn z Hippony]] ([[354]]-[[430]]) ukazywał jako podstawowe znaczenie Eucharystii to, że jako [[sakrament]] buduje ona wspólnotę [[Chrzest|ochrzczonych]] tworząc z nich jedno Ciało Chrystusowe. W homilii 227, wygłoszonej w [[Wielkanoc|Niedzielę Wielkanocną]], zapewne już wieczorem, po odpoczynku, mówił do [[Katechumenat|nowo ochrzczonych]]:
{{Cytat| Pamiętam o mojej obietnicy. Tym z was, którzy zostaliście ochrzczeni, obiecałem homilię objaśniającą [[Sakrament]] Stołu Pańskiego, który teraz tu widzicie, i którego zeszłej nocy staliście się uczestnikami. (...) Powierza się wam w tym chlebie to, jak bardzo powinniście miłować jedność. Czyż bowiem ów chleb uczyniony został z jednego ziarna? Czy nie wiele było ziaren pszenicy? Przez wodę zostały połączone po pewnego rodzaju skruszeniu (''contritio''). Pszenica bowiem, jeśli nie zostanie zmielona i pokropiona wodą, nie osiąga bynajmniej jednorodnej postaci, którą określa się mianem chleba. Tak i wy przedtem zostaliście zmieleni upokorzeniem postu i sakramentem egzorcyzmu. Przyszedł moment chrztu i zostaliście jakby pokropieni (''conspersi''), by przyjąć postać chleba. Ale nie ma chleba bez ognia. Co zaś oznacza ogień, czyli namaszczenie olejem /{{Lang|la}} ''chrisma olei''/? Tak, sakrament karmi ogniem Ducha Świętego...<ref>''[http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_298_testo.htm Sermo 227 De sacramentis habitus die sancto Paschae ad infantes]'', [[Sources chrétiennes|SCh]] 116, 234-242, wyd. S. Poque /1966/.</ref><ref>Por. {{Cytuj książkę | tytuł = Études Augustiniennes | inni =H. Rondet (red.)| miejsce = Paryż | rok = 1953 | rozdział = Sacramentum et mysterium dans l'œuvre de Saint Augustin| autor r = C. Couturier| strony = 185}}</ref><ref>Por. {{Cytuj książkę | tytuł = Wybór mów. Kazania świąteczne i okolicznościowe | autor = Św. Augustyn | inni = Jan Jaworski (przekład), Emil Stanula (wstęp i oprac.) | seria = Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 12 | wydawca = Akademia Teologii Katolickiej | rok = 1973 | miejsce = Warszawa| strony = 159-161}}</ref>.}}
 
Biskup Hippony wyróżniał w celebrowaniu Eucharystii różne poziomy. Najpierw poziom zewnętrzny, czysta symbolika, przemawiająca do wyobraźni i umysłu. Za tą symboliką kryje się poziom rzeczywistości sakramentalnej. Staje się on obecny poprzez samą celebrację. Jest to Eucharystia jako prawdziwe ciało i krew Chrystusa, ale pod postacią chleba i wina. Augustyn używa do tego słowa ''sakrament'', późniejsza teologia nazwie to: ''res et sacramentum'' (''rzeczywistość i sakrament''). W wyniku połączenia ciała i krwi Chrystusa pod sakramentalnymi postaciami z tymi, którzy celebrują Eucharystię – łącząc się w jednym ''ciele'' dzięki łasce [[Duch Święty|Ducha Świętego]] – powstaje ostateczna rzeczywistość Eucharystii (''res''), czyli jedność Kościoła jako ciała Chrystusa. Do tego właśnie ciała Chrystusa, jak zauważył Liam G. Walsh OP, kieruje w swej teologii eucharystycznej Augustyn większość swej uwagi.
 
Augustyn tłumaczył też jakie jest chrześcijańskie znaczenie Eucharystii jako ofiary – w odróżnieniu do pogańskiego rozumienia ofiar. rozwinął nauczanie o znaczeniu ''ofiary'' w rozumieniu pogan i chrześcijan. W księdze X [[Państwo Boże|Państwa Bożego]], w rozdz. 4 i 5 podkreślał, że chrześcijańskie przeżywanie ofiary cechuje wewnętrzność i duchowość. Stwierdził, że ''widzialna ofiara jest [[sakrament]]em, czyli pewnym świętym znakiem niewidzialnej ofiary''. Określenie to cieszyło sie popularnością teologów średniowiecznych. Podobnie jak inne jego stwierdzenie z początku rozdz. 6 :
{{Cytat|Prawdziwą ofiarą jest przeto każde dzieło, które się przyczynia do połączenia nas świętą wspólnotą z Bogiem, to znaczy dzieło odnoszące się do owego najwyższego dobra, dzięki któremu możemy stać się naprawdę szczęśliwi (X,6).}}
Augustyn ukazywał, że życie w służbie Boga jest składaniem ofiar Bogu (por. [[List do Rzymian|Rz]] 12,1). Nie składają je sami chrześcijanie – ofiara ich życia jest składana Bogu przez [[Pomazaniec|Chrystusa]], który jest Najwyższym Kapłanem. On sam, jako Głowa ciała Kościoła ofiarował się w swej Męce, aby uczynić ich członkami swego ciała. To właśnie chrześcijanie przeżywają w [[Eucharystia (sakrament)|sakramencie Eucharystii]]. Eucharystia jest ofiarą, ponieważ jest sakramentem lub świętym znakiem tej jednej rzeczywistości, która jest ofiarą Chrystusa, głowy i członków{{odn|Walsh|1988|s=227}}.
 
{{Sekcja stub}}