Wersja z 10:30, 4 mar 2017 edytuj Gdarin (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 63 191 edycji m Wycofano edycje użytkownika 188.241.25.65 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 194.149.88.126. ← poprzednia edycja		Wersja z 11:57, 24 mar 2017 edytuj anuluj edycję 81.161.193.123 (dyskusja) →‎Okres Alamutu Znacznik: VisualEditor następna edycja →
Linia 4: == Historia == === Okres Alamutu === Początki nizaryzmu wiążą się z osobą przywódcy [[iran\|irańskich]] ismailitów [[Hasan ibn Sabbah\|Hasana-i ibn Sabbaha]] (zm. 1124), któremu na początku lat 90. XI wieku udało się zbudować na terenie Iranu niewielkie isma’ilickie państwo z ośrodkiem w twierdzy [[Alamut]]. W roku 1094 zmarł [[Fatymidzi\|fatymidzki]] [[kalif]] [[Al-Mustansir]] (pan. 1036-1094) i sprawujący rzeczywistą władzę [[wezyr]] [[Al-Afdal]] (zm. 1121) ustanowił jego następcą nie wcześniej wyznaczonego przez kalifa jego najstarszego syna Nizara (zm. 1095), ale młodszego [[Al-Musta'li]]ego (pan. 1094-1101). Nizar zbuntował się przeciwko tej decyzji i zginął w roku 1095. Hasan-i Sabbah to jednak jego uznał za prawowitego imama, który tym samym wraz z jego śmiercią miał przejść do [[ghajba\|ukrycia]]. Poprzez ten akt irańscy isma’ilici przestali uznawać zwierzchnictwo nadal rządzących w [[Egipt\|Egipcie]] Fatymidów. Byli oni odtąd rządzeni przez władców Alamutu, używających tytułu „hudżdża”, to jest „dowód, wskazówka” – w domyśle na istnienie nieobecnego imama, który powróci jako [[mahdi]]. Pierwsze kilkadziesiąt lat historii nizarytów to głównie walka z [[Sunnizm\|sunnickimi]] [[Wielcy Seldżucy\|Wielkimi Seldżukami]]. Największe sukcesy odnosili nizaryci w Iranie, gdzie ich walka miała podtekst zarówno narodowościowy ([[Persowie]] kontra [[ludy tureckie\|tureckie]] warstwy panujące), religijny (walka [[szyizm\|szyitów]] z sunnitami), jak i społeczny (uciskane i grabione przez Seldżuków niższe warstwy społeczne kontra związane z nimi warstwy panujące). Do połowy pierwszej dekady XII wieku, w dużej mierze dzięki pracy wysyłanych przez Hasana [[da'i]]ch, zdołali nizaryci opanować liczne terytoria w Iranie, ale także w [[Irak]]u i [[Syria\|Syrii]]. W okolicy Alamutu stworzyli dominium, które można by w zasadzie uznać za niewielkie państwo. Obalili władzę Seldżuków w odległym, położonym na zachód od [[Herat (miasto)\|Heratu]] [[Kuhistan]]ie. Objęli w posiadanie m.in. liczne fortece w [[Fars]]ie, [[Mazandaran]]ie, [[Kerman (ostan)\|Kermanie]]. Opanowali również miasto [[Tikrit]] w Iraku. Początkowy sukces kierowanej przez Hasana sekty głęboko wstrząsnął państwem Seldżuków. Prawdziwym szokiem było zwłaszcza opanowanie przez nizarytów, około roku 1100, cytadeli [[Szahdiz]], znajdującej się w bezpośredniej bliskości ówczesnej seldżuckiej stolicy, [[Isfahan (miasto)\|Isfahanu]].

Nizaryci: Różnice pomiędzy wersjami