Beatnicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
linki zewnętrzne
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Beatnicy''', '''bitnicy''' (ang. ''Beat Generation''; również: '''Renesans z San Francisco'''<ref>J. Kerouac, ''Narodziny radości w poezji'', w: ''Drogi karmy i ścieżka [[Dharma|Dharmy]]. Antologia poezji buddyjskiej Ameryki'', Katowice 1993, str. 274</ref>) – nieformalny [[awangarda (sztuka)|awangardowy]] ruch literacko-kulturowy, propagujący idee [[anarchizm|anarchistycznego]] [[indywidualizm]]u, [[nonkonformizm]]u i swobody twórczej, który powstał w [[lata 50. XX wieku|latach 50. XX w.]] w [[Stany Zjednoczone|USA]]. Nazwa ruchu pochodzi od angielskiego słowa "beat". Jako przymiotnik słowo to jest związane ze "zmęczeniem" i "przegraniem" (np. "to be beaten"). Ma jednak także powiązania muzyczne, szczególnie podkreślone w powieści [[Jack Kerouac|Jacka Kerouaca]] ''[[W drodze (powieść)|W drodze]]''. Termin "upbeat" oznacza nieakcentowane uderzenie, często ostatnie w takcie, a w języku potocznym - "żywe, szybkie tempo"; "on the beat" z kolei, to "być w rytmie", "utrzymywać rytm". Istnieją interpretacje, jakoby Beat Generation oznaczało ''podbite pokolenie''<ref>http://www.webcitation.org/1K</ref><ref name=autonazwa1>J. Anders, ''Nowa poezja amerykańska'', str. 358</ref> czy pokolenie ''beautitude'' [[Zen Snyder|Zena Snydera]]<ref name=autonazwa1 />. Ruch beatników istniał analogicznie do ruchu [[Egzystencjalizm (filozofia)|egzystencjalistów]] w [[Europa|Europie]]<ref>J. Jarniewicz, ''Ginsberg: klasyk i debiutant'', str. 345-346</ref>; dał również podstawy do powstania w [[1960|latach 60.]] [[hippisi|rewolucji hippisowskiej]].
 
Typowy beatnik to buntownik, charakteryzujący się niechlujnym ubiorem i wrogością wobec [[konsumpcjonizm|konsumpcyjnego]] społeczeństwa, zainteresowany [[filozofia|filozofią]], zwłaszcza [[buddyzm|buddyjską]], dążący do prawd objawionych poprzez używanie [[narkotyki|narkotyków]] i [[Napój alkoholowy|alkohol]]u. W tradycji przyjęło się, że trzy sztandarowe dzieła ruchu Beat Generaton to ''[[W drodze (powieść)|W drodze]]'' [[Jack Kerouac|Jacka Kerouaca]], ''[[Skowyt (poemat)|Skowyt]]'' [[Allen Ginsberg|Allena Ginsberga]] i ''[[Nagi lunch]]'' [[William S. Burroughs|Williama S. Burroughsa]]<ref>Charters, Ann ed.The Portable Beat Reader published by Penguin books. {{ISBN|978-0-14-243753-7}}. The table of contents is online, and shows Kerouac, Ginsberg and Burroughs as the first three featured authors.</ref>. Duży wpływ na zdefiniowanie i ukształtowanie ruchu Beat Generation miała książka [[Aldous Huxley|Aldousa Huxleya]] ''[[Drzwi percepcji]]''.