Twierdza Przemyśl: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Twierdze w Polsce" za pomocą HotCat |
dr |
||
Linia 2:
[[Plik:Hermann Kusmanek von Burgneustadten.jpg|thumb|upright|[[Hermann Kusmanek von Burgneustädten]], dowódca Twierdzy Przemyśl]]
'''Twierdza Przemyśl''' – potężny zespół obiektów obronnych, jedna z 200 wielkich [[Fortyfikacja stała|fortyfikacji stałych]] istniejących w [[Europa|Europie]] w 1914 roku oraz trzecia co do wielkości [[twierdza]] (po [[Antwerpia|Antwerpii]] i [[Verdun (Moza)|Verdun]])<ref name="rozanski">Jan Rożański: ''Twierdza Przemyśl'', Rzeszów 1983, {{ISBN|83-03-00025-X}}.</ref>. Wyróżnia się jednak wśród nich aż trzema [[oblężenie|oblężeniami]] (rzeczy niespotykanej w dotychczasowej historii wojen) oraz najdłuższym okresem oblężenia w oderwaniu od stałego rodzimego [[Front (wojsko)|frontu]] (173 dni). Więcej wytrzymały jedynie; francuska [[Bitwa pod Verdun|twierdza Verdun]] oraz [[Imperium Rosyjskie|carska]] niezdobyta [[Twierdza Osowiec]] (203 dni)<ref>Bogusław Perzyk: ''Twierdza Osowiec'', Warszawa 2004, {{ISBN|83-907405-1-6}}.</ref>, które jednak nigdy nie walczyły w całkowitym okrążeniu.
Jej budowę rozpoczęto w latach [[Wojna krymska|wojny krymskiej]] (1853-1856), gdy stosunki między Rosją a [[Cesarstwo Austriackie|Austrią]] uległy znacznemu pogorszeniu, a nowa wojna była nieunikniona. Głównym celem twierdzy miała być obrona [[Brama Przemyska|Bramy Przemyskiej]] na styku [[Kotlina Sandomierska|Kotliny Sandomierskiej]] i [[Karpaty|Karpat]], którą od stuleci wiódł szlak handlowy z Polski i [[Ruś|Rusi]] na [[Węgry]]. Jej znaczenie dodatkowo wzrosło, gdy pod koniec XIX wieku [[Przemyśl]] stał się ważnym węzłem [[Transport kolejowy|kolejowym]] i drogowym na trasie z [[Wiedeń|Wiednia]] do [[Lwów|Lwowa]]. Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] twierdza nie odegrała już ważniejszej roli, z czasem ulegając dewastacji. Jest ona obecnie ważnym zabytkiem południowo-wschodniej Polski.
== Budowa twierdzy ==
Linia 11:
W 1772 r., kiedy dokonano [[I rozbiór Polski|I rozbioru Polski]], [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicja]] dostała się pod panowanie [[Austria|Cesarstwa Austriackiego]]. Obszar ten, nazwany odtąd Królestwem Galicji i Lodomerii stał się ważny ze względów politycznych i militarnych. Pogarszające się stosunki między Austrią i Rosją, w szczególności po [[Wojna krymska|wojnie krymskiej]], wymusiły rozpoczęcie fortyfikacji austriackich miast.
Po aneksji Galicji, Rada Wojenna Dworu powołała Państwową Komisję Fortyfikacyjną, która wyznaczyła grupę oficerów w celu odnalezienia najlepszego miejsca do budowy twierdzy. Pod uwagę brano takie miejscowości jak [[Stryj (miasto)|Stryj]],
Projekt budowy ukończono w 1873 r. Koszt fortyfikacji pierwotnie wyliczono na 24 miliony [[gulden]]ów, a czas budowy określono na 24 lata.
Linia 50:
[[Plik:Nastepca tronu w twierdzy przemysl.jpg|thumb|Następca tronu w twierdzy po pierwszym oblężeniu]]
{{osobny artykuł|I oblężenie Twierdzy Przemyśl}}
Po przegranych bitwach pod Lwowem (6 września 1914) oraz [[Rawa Ruska|Rawą Ruską]] (11 września), Naczelne Dowództwo Austriackie nakazało odwrót w dniu 12 września 2, 3 i 4 Armii za linię Sanu przez Przemyśl. Twierdza miała za zadanie odeprzeć rosyjskie natarcie i zabezpieczyć odwrót wojsk austriackich. Po odrzuceniu żądania poddania i kapitulacji twierdzy, wojska rosyjskie przeprowadziły szturm.
Oblężenie rozpoczęło się 17 września 1914. Wzięło w nim udział 91 800 żołnierzy rosyjskich dowodzonych przez 133 oficerów liniowych. Szturmem dowodził generał Szczerbaczow.
|