Samora Machel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia nazwę sekcji; zmiany kosmetyczne
m lit.
Linia 20:
 
== Życiorys ==
Urodził się ponad 200 mil na północ od [[Maputo]], obecnej stolicy Mozambiku<ref name=B>{{cytuj stronę| url =http://www.britannica.com/biography/Samora-Machel| tytuł =Samora Machel| autor = | opublikowany = britannica.com| data = | język = en}}</ref>. Pochodził ze zubożałej rodziny, któaktóra w latach 50. musiała przekazać swoje ziemie w ręce osadników<ref name=SA>{{cytuj stronę| url =http://www.sahistory.org.za/people/samora-machel| tytuł =Samora Machel| autor = | opublikowany = sahistory.org.za| data = | język = en}}</ref>. Zdobył wykształcenie za pośrednictwem szkół misyjnych. Odrzucił propozycję wstąpienia do [[Seminarium duchowne|seminarium]] i rozpoczął pracę jako pielęgniarz w Maputo<ref name=B />. Zradykalizowany nierównościami w zarobkach między białymi a czarnymi i kiepską sytuacją finansową rodziny, zainteresował się poglądami [[marksizm]]u<ref name=SA />. Po odbyciu dziesięcioletniej praktyki zawodowej, wstąpił do niepodległościowego [[Front Wyzwolenia Mozambiku|Frontu Wyzwolenia Mozambiku]] (FRELIMO). Organizacja przerzuciła go na szkolenie wojskowe do [[Algieria|Algierii]]<ref name=B />. W 1964 roku w ramach [[wojna o niepodległość Mozambiku|wojny o niepodległość]] wziął udział w pierwszej militarnej akcji przeciwko [[Portugalia|portugalskim]] oddziałom<ref name=SA />. Jego pozycja w szeregach ruchu szybko wzrosła, a w 1970 roku, po portugalskim zamachu na dotychczasowego lidera [[Eduardo Mondlane]], został on wybrany nowym przywódcą FRELIMO<ref name=B />.
 
[[Rewolucja goździków]] z 1974 roku umożliwiła nadanie Mozambikowi niepodległości. W 1975 roku proklamowano niepodległą republikę, której Machela został prezydentem. Zainspirowany marksizmem lider przeprowadził [[nacjonalizacja|nacjonalizację]] wielu instytucji. Popierał również ruch narodowowyzwoleńczy z sąsiedniej [[Rodezja|Rodezji]], wsparciem prezydenta cieszył się [[Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe]] [[Robert Mugabe|Roberta Mugabe]], a także [[Afrykański Kongres Narodowy]] zwalczający [[apartheid]]<ref name=B />. Lewicowa postawa Machela doprowadziła do odwrotu od niego bardziej prawicowych członków FRELIMO. Zostali oni wykorzystani przez wywiad Rodezji który wsparł ich tworząc antyrządowy [[Narodowy Ruch Oporu Mozambiku]] (RENAMO). Formacja wdała się z rządem Mozambiku w długoletnią [[wojna domowa w Mozambiku|wojnę partyzancką]]<ref name=B />. Konflikt z RENAMO zradykalizował rządzących. Mozambik nawiązał bliższe relacje ze [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związkiem Radzieckim]] od którego otrzymał hojną pomoc gospodarczą, w 1977 roku FRELIMO przyjęło marksizm jako doktrynę<ref name=SA />. W 1984 roku zrezygnował z popierania ruchów wyzwoleńczych w państwach ościennych na gruncie [[Ugoda Nkomati|ugody Nkomati]] z rządem [[Południowa Afryka|Południowej Afryki]], która zobowiązała się w zamian wycofać swoje poparcie wobec RENAMO<ref name=B />.