Michał Tokarzewski-Karaszewicz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Lowdown (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 73:
 
=== II Rzeczpospolita ===
W 1918 roku Tokarzewski ponownie objął dowodzenie 5 Pułku Piechoty Legionów i w grupie operacyjnej dowodzonej przez płk. Juliana Stachiewicza wspomógł oddziały polskie walczące z Ukraińcami o [[Przemyśl]], a 19 listopada 1918 roku zorganizował [[Bitwa o Lwów (1918–1919)|odsiecz dla walczącego Lwowa]], która zaważyła na utrzymaniu miasta. Przybył do Lwowa z odsieczą 20 listopada 1918<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych | wydawca = Straż Mogił Polskich Bohaterów / [[Oficyna Wydawnicza Volumen]] | miejsce = Lwów / Warszawa | data = 1930 / 1990 | strony = Tab. 99}}</ref>. Po zdobyciu Lwowa dowodził do początku 1919 roku oddziałami polskimi walczącymi na południe od miasta. W czerwcu 1919 został awansowany do stopnia [[pułkownik]]a. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w kwietniu 1919 brał udział w tzw. [[zajęcie Wilna|wyprawie wileńskiej]], w czasie której dowodził brygadą w [[1 Dywizja Piechoty Legionów|1 Dywizji Piechoty Legionów]]; następnie został zastępcą inspektora i szefem [[Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych|Departamentu I Piechoty M.S.Wojsk.]], w 1924 roku uzyskał nominację na dowódcę [[19 Dywizja Piechoty (II RP)|19 Dywizji Piechoty]] w Wilnie. 1 grudnia 1924 roku Prezydent RP [[Stanisław Wojciechowski]] na wniosek Ministra Spraw Wojskowych gen. dyw. [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] awansował go na generała brygady ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 19. lokatą w korpusie generałów<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku.</ref>. Nominację uzyskał jako jeden z najmłodszych w Wojsku Polskim. Był bardzo wysoko oceniany przez Piłsudskiego, który w 1925 sugerując prezydentowi Stanisławowi Wojciechowskiemu obsadę teki ministra spraw wojskowych, wymienił Karaszewicza-Tokarzewskiego obok generała Lucjana Żeligowskiego, Leona Berbeckiego i Leonarda Skierskiego. W czasie [[Przewrót majowy|przewrotu majowego 1926 roku]] opowiedział się po stronie zamachowców<ref>Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 169.</ref>. 17 marca 1927 został zwolniony ze stanowiska dowódcy dywizji i mianowany szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych i przewodniczącym [[Oficerski Trybunał Orzekający|Oficerskiego Trybunału Orzekającego]]<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 19 marca 1927 r., Nr 10, s. 93.</ref>. 21 marca 1929 został mianowany dowódcą [[25 Dywizja Piechoty (II RP)|25 Dywizji Piechoty]] z miejscem postoju dowództwa w [[Kalisz]]u<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 27 kwietnia 1929 r., Nr 9, s. 110.</ref>. W listopadzie 1935 został dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr III|Okręgu Korpusu Nr III]] w Grodnie. W poniedziałek 3 sierpnia 1936 roku Prezydent RP mianował go dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VI|Okręgu Korpusu Nr VI]] we Lwowie<ref>„Polska Zbrojna” Nr 212 z 4 sierpnia 1936 roku, s. 1.</ref>. W 1938 roku został dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII|Okręgu Korpusu Nr VIII]] w Toruniu. Na tym stanowisku pozostawał do 11 września 1939 roku.
 
1 grudnia 1924 roku Prezydent RP [[Stanisław Wojciechowski]] na wniosek Ministra Spraw Wojskowych gen. dyw. [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] awansował go na generała brygady ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 19. lokatą w korpusie generałów<ref>Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku.</ref>.
 
Nominację uzyskał jako jeden z najmłodszych w Wojsku Polskim. Był bardzo wysoko oceniany przez Piłsudskiego, który w 1925 sugerując prezydentowi Stanisławowi Wojciechowskiemu obsadę teki ministra spraw wojskowych, wymienił Karaszewicza-Tokarzewskiego obok generała Lucjana Żeligowskiego, Leona Berbeckiego i Leonarda Skierskiego.
 
W czasie [[Przewrót majowy|przewrotu majowego 1926 roku]] opowiedział się po stronie zamachowców<ref>Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 169.</ref>.
 
17 marca 1927 został zwolniony ze stanowiska dowódcy dywizji i mianowany szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych i przewodniczącym [[Oficerski Trybunał Orzekający|Oficerskiego Trybunału Orzekającego]]<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 19 marca 1927 r., Nr 10, s. 93.</ref>. 21 marca 1929 został mianowany dowódcą [[25 Dywizja Piechoty (II RP)|25 Dywizji Piechoty]] z miejscem postoju dowództwa w [[Kalisz]]u<ref>''Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych'' z 27 kwietnia 1929 r., Nr 9, s. 110.</ref>. W listopadzie 1935 został dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr III|Okręgu Korpusu Nr III]] w Grodnie. W poniedziałek 3 sierpnia 1936 roku Prezydent RP mianował go dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VI|Okręgu Korpusu Nr VI]] we Lwowie<ref>„Polska Zbrojna” Nr 212 z 4 sierpnia 1936 roku, s. 1.</ref>. W 1938 roku został dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII|Okręgu Korpusu Nr VIII]] w Toruniu. Na tym stanowisku pozostawał do 11 września 1939 roku.
 
W ramach obchodów 20-lecia Obrony Lwowa otrzymał tytuł członka honorowego Związku Obrońców Lwowa<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Gen. Tokarzewski honorowym członkiem Związku Obrońców Lwowa | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 1 | data = Nr 266 z 23 listopada 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94629}}</ref>, a 20 listopada 1938 jego imieniem nazwano jedną z ulic we Lwowie<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Symboliczne nadania nazw związanych z Obroną Lwowa szeregowi ulic we Lwowie | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 265 z 22 listopada 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94628}}</ref> oraz publicznej szkole publicznej we Lwowie-[[Bogdanówka (Lwów)|Bogdanówce]] nadano imię „Odsieczy Lwowa grupy ppłk. Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego”<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Szkoła powszechna na Bogdanówce przyjmuje nazwę gen. Tokarzewskiego | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 2 | data = Nr 267 z 24 listopada 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=94630}}</ref>. 19 listopada 1938 otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta [[Drohobycz]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Gen. Karaszewicz-Tokarzewski obywatelem honorowym Drohobycza | czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 3 | data = Nr 265 z 22 listopada 1938 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=94628}}</ref>.
Linia 91 ⟶ 83:
 
=== Po II wojnie światowej ===
Do 31 grudnia 1946 przebywał w Dowództwie [[2 Korpus Polski (PSZ)|2 Korpusu Polskiego]], a następnie [[Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia|Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia]]. Po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] pozostał na emigracji w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], biorąc czynny udział w życiu polskiej emigracji, wygłaszając liczne odczyty, między innymi na temat początków tworzenia Armii Krajowej<ref>''U podstaw tworzenia AK. Odczyt wygłoszony w 1951 w Montrealu, w 1952 r. w Nowym Jorku i w 1953 r. w Londynie.</ref>. Pracował zawodowo jako robotnik w fabryce sprzętu radiowego. Od 1954 był [[Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych|Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych]] i [[Ministerstwo Obrony Narodowej|ministrem obrony narodowej]] w rządzie Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. Zmarł 22 maja 1964 roku w Casablance<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 23 maja 1964r. | czasopismo = [[Dziennik Ustaw|Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej]] | strony = 16 | data = Nr 3 z 24 czerwca 1964 | url = http://eprints.hist.pl/271/1/1964-06-24_nr3.pdf}}</ref>. Pierwotnie został pochowany na cmentarzu Saint-Sauveur-des-Monts w prowincji [[Quebec]] w [[Kanada|Kanadzie]]<ref name="cm">{{Cytuj stronę | url = http://www.biblioteka.info/lista.doc | tytuł = Lista grobów polskich na cmentarzu w Saint-Sauveur-des-Monts | opublikowany = biblioteka.info | strony = 5 | data dostępu = 2015-11-21}}</ref>. We wrześniu 1992 urna z jego prochami została przeniesiona z Brompton Cemetery w [[Londyn]]ie na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|Cmentarz Powązkowski]] w [[Warszawa|Warszawie]].
 
== Działalność pozawojskowa ==
Linia 118 ⟶ 110:
 
== Ordery i odznaczenia ==
* [[Order Orła Białego]] – pośmiertnie (23 maja 1964 przez prezydenta RP na Uchodźstwie Augusta Zaleskiego)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 23 maja 1964r. o nadaniu Orderu Orła Białego | czasopismo = [[Dziennik Ustaw|Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej]] | strony = 16 | data = Nr 3 z 24 czerwca 1964 | url = http://eprints.hist.pl/271/1/1964-06-24_nr3.pdf}}</ref><ref>Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, [[2008]], s. 308.</ref><ref>{{cytuj książkę | autor = [[Krzysztof Filipow]] | tytuł = Order Orła Białego | wydanie = Białystok 1995}} s. 56</ref>
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari]]
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari]] (1922)<ref>Dekret Naczelnika Państwa L. 11310 V.M. Adj. Gen. z 1922 r. [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=64548 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 226)]</ref>
Linia 184 ⟶ 176:
[[Kategoria:Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918]]
[[Kategoria:Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR 1941–1942]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Brompton w Londynie]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie]]
[[Kategoria:Pochówki w Kanadzie]]
Linia 208 ⟶ 201:
[[Kategoria:Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia]]
[[Kategoria:Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Brompton w Londynie]]