Ulica św. Jana w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
linki zarchiwizowane
m drobne techniczne
Linia 39:
W latach 60. XIX wieku w Katowicach powstały pierwsze kanały. Odprowadzały one nieczystości z zabudowań dworskich. Kanały biegły między innymi od skrzyżowania ''Querstraße'' (dziś − ul. Staromiejska) z ulicą ''Johanesstraße'' (dziś − ul. św. Jana), następnie obok [[Ulica Pocztowa w Katowicach|ulicy Pocztowej]]. Nieczystości wpadały do stawu hutniczego [[Huta Marta|Huty Marta]] (powstał z rozlewiska rzeki [[Rawa (rzeka)|Rawy]] − obecnie nie istnieje)<ref>{{cytuj stronę| url = http://warszawa.naszemiasto.pl/artykul/215891,historia-zatoczyla-kolo-czyli-jak-wodociagi-powrocily-w,id,t.html| tytuł = Historia zatoczyła koło, czyli jak wodociągi powróciły w ręce miasta| data dostępu = 2011-06-27| język =pl | opublikowany = www.naszemiasto.pl}}</ref>. W latach 70. XIX wieku istniało przedłużenie ulicy, będące przejazdem przez tory kolejowe. Przejazd kolejowy nie był wystarczający dla rozwijającego się ruchu w kierunku szlaków wylotowych z miasta. W 1882 ukończono bezkolizyjny wiadukt kolejowy nad ulicą Świętego Jana<ref>''Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta.'' Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 104.</ref>.
 
W 1912 przy ulicy wybudowano [[Kinoteatr Rialto|kino Rialto]] (wzniesione przez Martina Tichauera)<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.esil.pl/Kinoteatr_Rialto_Katowice,katalog_firm,pe,1021.html| tytuł = Kinoteatr Rialto| data dostępu = 2011-06-27|opublikowany=www.esil.pl}}</ref>. Pod numerem ''12'' w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonował oddział towarzystwa ubezpieczeniowego "Port"<ref name="wj51"/>, a pod numerem ''11'' − sklep z konfekcją męską Gruenpetera<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 84| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. W okresie [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy Niemieckiej]] (do 1922)<ref name="lol">[[Jadwiga Lipońska-Sajdak|J. Lipońska-Sajdak]], ''Katowice wczoraj. Kattowiz gestern'', Gliwice 1995, s. 5.</ref> ulica nosiła nazwę ''Johannesstraße''<ref name="Deutsch">{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/home_kattowitz.htm| tytuł = Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch| data dostępu = 2011-06-27| język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref> (nazwa to obowiązywała również w okresie [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|niemieckiej okupacji Polski]]<ref>[http://www.grytzka-genealogie.de/images/plan_katt_1942.jpg Plan Katowic z 1942 roku] www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-06-27]</ref>), a w czasach [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] − ''15 Grudnia'', na pamiątkę dnia, w którym powstała PZPR<ref name="dziewiecosiem">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy | autor = Jerzy Abramski |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 98| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. W wyniku podpaleń dokonanych przez wojska radzieckie w 1945 spłonęła część śródmieścia pomiędzy ulicą św. Jana i [[Ulica Pocztowa w Katowicach|ul. Pocztową]]. Około połowy lat 50. XX wieku domknięto od strony północnej blok kamienic pomiędzy [[Ulica Pocztowa w Katowicach|ulicą Pocztową]] i ulicą Świętego Jana późnosocrealistycznym budynkiem, który utworzył południową pierzeję nowego placu rynkowego<ref name="Lokalny"/>. Uchwałą [[Rada Miasta Katowice|Rady Miasta]] z 28 lutego 1990 przywrócono nazwę ''ulica Świętego Jana''<ref name="dziewiecosiem"/>.
 
Dnia 20 sierpnia 2010 na fasadzie kamienicy na rogu [[Rynek w Katowicach|Rynku]] i ul. św. Jana odsłonięto mosiężną pamiątkową tablicę ku czci [[Henryk Sławik|Henryka Sławika]] − [[Sprawiedliwy wśród Narodów Świata|Sprawiedliwego wśród Narodów Świata]], powstańca śląskiego, ratującego w czasie II wojny światowej Żydów. Kamienica, na której zawisła tablica, stoi w miejscu, gdzie przed wojną stał dom; w nim w latach 1928−1939 mieszkał Henryk Sławik<ref>{{cytuj stronę| url = http://katowice.naszemiasto.pl/artykul/540906,odslonieto-tablice-powstanca-henryka-slawika,id,t.html| tytuł = Odsłonięto tablicę powstańca Henryka Sławika| data dostępu = 2011-06-27| język =pl | opublikowany = www.katowice.naszemiasto.pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wnp.pl/wiadomosci-agencyjne/pap/katowice-tablica-i-rajd-motocyklowy-pamieci-henryka-slawika,k99111.html| tytuł = Katowice: Tablica i rajd motocyklowy pamięci Henryka Sławika| data dostępu = 2011-06-27| język =pl | opublikowany = www.wnp.pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://polskalokalna.pl/news/odslonieto-tablice-upamietniajaca-henryka-slawika,1521237| tytuł = Odsłonięto tablicę upamiętniającą Henryka Sławika| data dostępu = 2011-06-27| język =pl | opublikowany = www.polskalokalna.pl}}</ref>. Planowane jest wykonanie przekładki torów tramwajowych z ul. Pocztowej w ulicę św. Jana<ref name="Lokalny"/><ref>{{cytuj stronę| url = http://katowice.naszemiasto.pl/artykul/804140,rynek-czyli-wielka-zagadka-kto-zgadnie-kiedy-bedzie-i-za,id,t.html#c579fd383c3580fd,1,3,5| tytuł = Rynek, czyli wielka zagadka, kto zgadnie kiedy będzie i za ile lat?| data dostępu = 2011-06-27| język =pl | opublikowany = www.katowice.naszemiasto.pl}}</ref><ref>[http://katowice.wyborcza.pl/katowice/1,72739,9175038,Tramwaje_juz_nie_skreca_z_Warszawskiej_w_strone_ronda.html Tramwaje już nie skręcą z Warszawskiej w stronę ronda] www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-06-27]</ref>.