Kościół Wolnych Chrześcijan w RP: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
stats
Linia 64:
}}
[[Plik:Open Brethren Lublin.JPG|thumb|240px|[[Zbór Kościoła Wolnych Chrześcijan w Lublinie|Zbór w Lublinie]]]]
'''Kościół Wolnych Chrześcijan w Rzeczypospolitej Polskiej''' – [[ewangelikalizm|ewangelikalny]] Kościół [[protestantyzm|protestancki]] w [[Polska|Polsce]], należący do nurtu [[Bracia plymuccy|braci plymuckich]]. Według danych z 2015 Kościół liczy 3039 wiernych w 42 zborach. Podczas Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 przynależność do Kościoła zadeklarowało 1643{{rodn|GUS2016Ciecieląg|Gudaszewski|Haponiuk|Sadłoń|Sebastiański|Zwalińska|2016|s=70}}. Przewodniczącym Rady Kościoła jest [[Jerzy Karzełek]].
 
== Historia ==
Za prekursorów ruchu [[Bracia plymuccy|braci plymuckich]] w [[Polska|Polsce]] Centralnej należy uznać trzech byłych [[ksiądz|księży]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolickich]]: Wacława Żebrowskiego, Antoniego Przeorskiego i Stanisława Bortkiewicza, którzy w 1912 roku w Warszawie zarejestrowali [[Zrzeszenie Zwolenników Nauki Pierwotnych Chrześcijan]] (tzw. pierwochrześcijanie). Równocześnie na [[Śląsk Cieszyński|Śląsku Cieszyńskim]] od 1909 roku za sprawą [[Józef Mrózek senior|Józefa Mrózka seniora]] odbywały się w Trzanowicach regularne nabożeństwa o charakterze zbliżonym do praktyki [[Bracia plymuccy|braci plymuckich]]. Niedługo potem utworzono zbór w [[Bogumin]]ie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości grupa wiernych skupionych wokół Józefa Mrózka seniora staje się częścią [[Zrzeszenie Zwolenników Nauki Pierwotnych Chrześcijan|Zrzeszenia Zwolenników Nauki Pierwotnych Chrześcijan]]. Po 1921 roku dzięki akcji misyjnej powstają nowe zbory pierwochrześcijan: w [[Kraków|Krakowie]], [[Tarnów|Tarnowie]], [[Nowy Sącz|Nowym Sączu]], [[Lublin]]ie, [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]], [[Kozakowice|Kozakowicach-Nierodzimiu]] i [[Chorzów|Chorzowie]].
 
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] część zborów zaprzestała swej działalności, a część związała się z wyznaniami, które w [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnym Gubernatorstwie]] utworzyły [[Związek Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów (baptyści)]]. 3 maja 1947 roku w [[Pszczyna|Pszczynie]] pierwochrześcijanie powołali [[Związek Wolnych Chrześcijan]], który 24 maja 1947 roku wszedł w skład [[Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego]] (ZKE). Na czele ugrupowania stał wtedy [[Stanisław Krakiewicz]], a innymi czołowymi przedstawicielami ruchu [[Bracia plymuccy|braci plymuckich]] we władzach ZKE byli [[Józef Mrózek senior]] i [[Józef Mrózek (junior)]].
 
Do roku 1975 wolni chrześcijanie byli dominującym ugrupowaniem w ZKE i kontrolowali większość kościelnych agentur. W roku 1975 pozbawiono ich tej uprzywilejowanej pozycji. „Niechrześcijańska postawa” Krakiewicza owocowała niechęcią innych ugrupowań względem wolnych chrześcijan. 8 marca 1980 na posiedzeniu Rady Kościoła omawiano „sprawę Krakiewicza” i I Zboru warszawskiego. Krakiewicza obwiniano za wszelkie zło w Kościele. Wolni chrześcijanie nie chcieli przyjąć do wiadomości, że Krakiewicz ponosi główną winę{{odn|Tomaszewski|2009|s=340}}. Wyeliminowanie Krakiewicza, ich przedstawiciela, oraz nierozwiązana sprawa w [[I Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Warszawie|I zborze warszawskim]] były powodem rosnącego niezadowolenia wśród wolnych chrześcijan. Najpierw przeprowadzili sondażowe rozmowy z [[Kościół Chrześcijan Baptystów w RP|PKChB]] o ewentualnej możliwości akcesu. Uczestnikom tego spotkania Prezydium ZKE udzieliło nagany. W tej sytuacji wolni chrześcijanie w oświadczeniu skierowanym do Prezydium Kościoła zarzucili, że trwa „akcja przechwytywania zborów przez ruch zielonoświątkowy” i wskazywali na przykłady „przejętych” lub majoryzowanych zborów. Domagali się większej swobody dla poszczególnych ugrupowań, nie podobał im się dyktat ze strony Prezydium i żądali reorganizacji Kościoła{{odn|Tomaszewski|2009|s=329}}. Ponieważ stawiane warunki nie zostały spełnione, 30 grudnia 1980 przesłano pismo do Urzędu ds. Wyznań z wnioskiem o rejestrację{{odn|Tomaszewski|2009|s=330}}.
 
W roku 1981 wolni chrześcijanie po opuszczeniu ZKE utworzyli '''Kościół Wolnych Chrześcijan''', który został zarejestrowany jako związek wyznaniowy{{r|GUS}}. Po opuszczeniu struktur ZKE Kościół nie uczestniczy w żadnych ekumenicznych inicjatywach, nawet ''stricte'' ewangelikalnych. Ugrupowanie to cechuje izolacjonizm i antyekumenizm{{odn|Jańczuk|2016|s=180}}.
 
W czasach PRL-u wielu ważnych działaczy tego Kościoła współpracowało ze Służbą Bezpieczeństwa (Krakiewicz{{odn|Michalak|2014|s=253}}, Folwarczny{{odn|Ciućka|2017}}, Turkanik).
 
== Nauka ==
Wolni chrześcijanie wierzą w trójjedynego [[Bóg|Boga]], a za podstawę swojej wiary uznają 39 kanonicznych ksiąg [[Stary Testament|Starego Testamentu]] i 27 kanonicznych ksiąg [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]. Praktykowana jest wiara w zmartwychwstanie ciała, pochwycenie wierzących i powtórne przyjście [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] na ziemię oraz ustanowienie przez Niego Tysiącletniego Królestwa. Nie praktykuje się chrztu niemowląt, tylko człowiek w wieku świadomym może zostać ochrzczony przez zanurzenie w wodzie. Komunię bracia wolni przyjmują pod dwiema postaciami: Chleba i Wina. Członkowie Zborów zgodnie z nauką [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]] są lojalnymi [[Obywatelstwo|obywatelami]] i starają się o pomyślność swej ojczyzny.
 
== Duchowni ==
W Kościele Wolnych Chrześcijan nie ma podziału na duchownych i laików. Według doktryny wierzący powinni być "duchowi", czyli pełni Ducha Świętego, by reprezentować Boga w świecie i zwiastować Jego zbawienie. Nie ma też hierarchii władzy, bo wszyscy są równi przed Bogiem. Jest natomiast podział ze względu na pełnioną służbę i odpowiedzialność (starsi, diakoni).
 
== Administracja Kościoła ==
Linia 99:
* członek Rady: Arkadiusz Łowicki
 
{{Przypisy|przypisy=3}}
 
<ref name="GUS">
{{Cytuj książkę |nazwisko=Ciecieląg (red.) |imię=Paweł |nazwisko2=Haponiuk |imię2=Mikołaj |nazwisko3=Lewandowska |imię3=Olga |nazwisko4=Krzysztofik
|imię4=Małgorzata |tytuł=Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2009-2011 |wydanie=drugie |wydawca=Główny Urząd Statystyczny |miejsce=Warszawa |rok=2013 |strony=88 |isbn=978-83-7027-519-8 | url=http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_wyznania_religijne_stow_nar_i_etn_w_pol_2009-2011.pdf}}</ref>
}}
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | imię = Paweł | nazwisko = Ciecieląg | imię2 = Grzegorz | nazwisko2 = Gudaszewski | imię3 = Mikołaj | nazwisko3 = Haponiuk | imię4 = Wojciech | nazwisko4 = Sadłoń | imię5 = Karol | nazwisko5 = Sobestiański | imię6 = Wioletta | nazwisko6 = Zwalińska | tytuł = Wyznania religijne w Polsce 2012-2014 | wydawca = GUS | miejsce = Warszawa | data = 2016 | strony = 70-71 | isbn = 978-83-7027-612-6 | odn = tak}}
* {{Cytuj stronę | imię = Adam | nazwisko = Ciućka | tytuł = Kościół pod nadzorem bezpieki | url = http://www.ekumenizm.pl/specjalne/pod-nadzorem/kosciol-nadzorem-bezpieki/ | opublikowany = Ekumenizm.pl | praca = | rok = 2017 | miesiąc = 08 marzec | odn = tak}}
* {{Cytuj pismo | imię = L. | nazwisko = Jańczuk | autor link = Leszek Jańczuk | tytuł = Ekumenizm polskiego środowiska ewangelikalnego | czasopismo = [[Roczniki Teologiczne]] | wydawca = KUL | rok = 2016 | oznaczenie = t. LXIII, z. 7 | strony = 171-189 | odn = tak}}
Linia 110 ⟶ 108:
* Józef Mrózek jun., ''Rys historyczny ruchu braci wolnych'', „Łaska i Pokój” wydanie specjalne 2009, s. 4-7.
* {{Cytuj książkę | imię = Ryszard | nazwisko = Michalak | autor link = Ryszard Michalak | tytuł = Polityka wyznaniowa państwa polskiego wobec mniejszości religijnych w latach 1945-1989 | wydawca = Uniwersytet Zielonogórski | miejsce = Zielona Góra | rok = 2014 | isbn = 978-83-7842-124-5 | odn = tak}}
* {{Cytuj książkę | autor = [[Henryk Ryszard Tomaszewski]] | tytuł = Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858-1939 | miejsce = Warszawa | rok = 2006 | strony = 103-112}}
* {{Cytuj książkę | imię = Henryk Ryszard | nazwisko = Tomaszewski | autor link = Henryk Ryszard Tomaszewski | tytuł = Zjednoczony Kościół Ewangeliczny 1947-1987 | wydawca = KOMPAS II | miejsce = Warszawa | rok = 2009 | isbn = 978-83-925744-5-3 | odn = tak}}
* {{Cytuj książkę | autor = [[Tadeusz Jacek Zieliński]] | tytuł= Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej |miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 248-249}}