Hipopotam: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: poprawki
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Zwierzę infobox
|nazwa rodzajowa = Hipopotam
|nazwa łacińska = ''Hippopotamus''
|TSN = 624941
|zoolog = [[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758{{r|Linnaeus}}
|okres istnienia =
|grafika = HippoHippopotamus podamphibius editin Tanzania 2830 Nevit.jpg
|opis grafiki = StadoPrzedstawiciel hipopotamówrodzaju nilowych– '''[[hipopotam nilowy]]''' (''H. amphibius'')
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
Linia 14 ⟶ 15:
|podrząd = [[świniokształtne]]
|rodzina = [[hipopotamowate]]
|rodzaj = ''Hippopotamus''hipopotam
|typ nomenklatoryczny = ''Hippopotamus amphibius'' <small>Linnaeus, 1758</small>
|synonimy =
* ''Hippopothamus'' <small>[[Pieter Boddaert|Boddaert]], 1785</small>{{r|Boddaert}}
* ''Tetraprotodon'' <small>[[Hugh Falconer|Falconer]] & [[Proby Cautley|Cautley]], 1836</small>{{r|Falconer&Cautley}}
* ''Tetraproctodon'' <small>[[John Edward Gray|J.E. Gray]], 1869</small>{{r|Gray}}
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
|wikispecies = Hippopotamus
|commons = Category:Hippopotamus
}}
'''Hipopotam''Hippopotamus'{{r|Cichocki&inni}} (''Hippopotamus'') – rodzaj [[ssaki|ssakówssaka]] [[parzystokopytne|parzystokopytnych]]go z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[hipopotamowate|hipopotamowatych]] (Hippopotamidae) obejmujący jeden gatunek współcześnie żyjący:.
 
* ''[[Hipopotam nilowy|Hippopotamus amphibius]]'' – [[hipopotam nilowy]]
== Zasięg występowania ==
oraz [[Gatunek wymarły|gatunki wymarłe]]:
Rodzaj obejmuje jeden współcześnie występujący gatunek występujący w [[Afryka|Afryce]]{{r|hmw2}}.
* †''[[Hippopotamus aethiopicus]]''
 
* †''[[Hippopotamus antiquus]]''
== Morfologia ==
* †''[[Hippopotamus creutzburgi]]''
Długość ciała 290–55 cm, ogona 40–56 cm, wysokość w kłębie 150–165; masa ciała 1000–4500 kg{{r|hmw2}}.
* †''[[Hippopotamus gorgops]]''
 
* †''[[Hippopotamus kaisensis]]''
== Systematyka ==
* †''[[Hippopotamus lemerlei]]''
=== Etymologia ===
* †''[[Hippopotamus madagascariensis]]''
* ''Hippopotamus'' (''Hippopothamus''): {{gr.|ιπποποταμος}} ''ippopotamos'' – hipopotam, od ιππος ''ippos'' – koń; ποταμος ''potamos'' – rzeka{{odn|Palmer|1904|s=[http://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/335/mode/1up 327]}}.
* †''[[Hippopotamus melitensis]]''
* ''Tetraprotodon'' (''Tetraproctodon''): gr. τετρα- ''tetra-'' – czworo-, od τεσσαρες ''tessares'' – cztery; πρωτο- ''prōto-'' – pierwszy; οδους ''odous'', οδων ''odōn'' – ząb{{odn|Palmer|1904|s=[http://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/679/mode/1up 671]}}. Gatunek typowy: ''Hippopotamus amphibius'' <small>Linnaeus, 1758</small>.
* †''[[Hippopotamus minor]]''
* †''[[Hippopotamus pentlandi]]''
=== Podział systematyczny ===
* †''[[Hippopotamus sirensis]]''
Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek{{r|hmw2|Cichocki&inni|msw3}}:
* ''[[Hipopotam nilowy|Hippopotamus amphibius]]'' – [[hipopotam nilowy]]
 
oraz [[Gatunek wymarły|gatunki wymarłe]]{{r|Petronio|paleodb}}:
* ''[[Hippopotamus aethiopicus]]''
* ''[[Hippopotamus antiquus]]''
* ''[[Hippopotamus creutzburgi]]''
* ''[[Hippopotamus gorgops]]''
* ''Hippopotamus guldbergi'' – [[hipopotam madagaskarski]]
* ''[[Hippopotamus kaisensis]]''
* ''Hippopotamus lemerlei'' – [[hipopotam malgaski]]
* ''[[Hippopotamus madagascariensis]]''
* ''[[Hippopotamus melitensis]]''
* ''[[Hippopotamus lemerleiminor]]''
* ''[[Hippopotamus pentlandi]]''
* ''[[Hippopotamus minorsirensis]]''
 
{{Przypisy|2|przypisy =
# <ref name="Linnaeus">{{cytuj książkę| autor = C. Linneaus| tytuł = Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/10277#page/89/mode/1up|rok = 1758|wydawca = Impensis Direct. Laurentii Salvii|miejsce = [[Sztokholm|Holmiae]]|wydanie = 10|tom = 1|strony = 74|język = la}}</ref>
# <ref name="Boddaert">{{cytuj książkę| autor = P. Boddaert| tytuł = Elenchus animalium, volumen I: sistens quadrupedia huc usque nota, eorumque varietates: ad ductum naturae, quantum fieri potuit disposita|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/89677#page/7/mode/1up|rok = 1784|wydawca = Apud C.R. Hake|miejsce = Roterodami |strony = [http://www.biodiversitylibrary.org/item/89677#page/98/mode/1up 52], [http://www.biodiversitylibrary.org/item/89677#page/211/mode/1up 165]|język = la}}</ref>
# <ref name="Falconer&Cautley">{{cytuj pismo |autor = H. Falconer & P. Cautley|tytuł = Note on the fossil Hippopotamus of the Sivalik Hills|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/137987#page/69/mode/1up|czasopismo = Asiatic Researches| wolumin = 19|wydanie = 1|strony = 51|rok = 1836 |język = en}}</ref>
# <ref name="Gray">{{cytuj książkę| autor = J.E. Gray| tytuł = Catalogue of carnivorous, pachydermatous, and edentate Mammalia in the British museum|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/116397#page/369/mode/1up|rok = 1869|wydawca = Printed by order of the Trustees|miejsce = London |strony = 357|język = en}}</ref>
# <ref name="Cichocki&inni">Nazwy polskie za: {{Cytuj książkę | autor = W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 169| język = pl | język2 = en}}</ref>
# <ref name="hmw2">{{Cytuj książkę | autor = D.E. Wilson & R.A. Mittermeier | tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = R. Lewison| rozdział = Family Hippopotamidae (Hippopotamuses)| część = 2 | tytuł części = Hoofed Mammals | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 318| isbn = 978-84-96553-77-4| rok = 2011 | język = en}}</ref>
# <ref name="msw3">{{MSW3 | id = 14200105| nazwa = ''Hippopotamus''| data = 2017-05-08}}</ref>
# <ref name="Petronio">{{cytuj pismo | autor = C. Petronio | tytuł = Note on the taxonomy of Pleistocene hippopotamuses | url = http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.403.5220&rep=rep1&type=pdf | czasopismo = Ibex | wolumin = 3 | strony = 53-55 | rok = 1995 | język = en}}</ref>
# [<ref name="paleodb">{{cytuj stronę | url = http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=42481&is_real_user=0| tytuł = ''Hippopotamus'' Linnaeus 1758 (hippo)| opublikowany = The Paleobiology Database]| (en)data [dostępdostępu 4= lutego2017-05-08| 2008]autor = | język = en}}</ref>}}
 
{{Przypisy|przypisy=
}}
== Bibliografia ==
# {{cytuj książkę| odn = tak | imię = T.S. | nazwisko = Palmer| autor link = Theodore Sherman Palmer|tytuł = Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals|url = http://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/9/mode/1up|rok = 1904|wydawca = Government Printing Office|miejsce = Waszyngton |seria = North American Fauna| strony = 71-718 |język = en}}
# [http://paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=42481&is_real_user=0 The Paleobiology Database] (en) [dostęp 4 lutego 2008]
# Petronio C. (1995): Note on the taxonomy of Pleistocene hippopotamuses. ''Ibex'' '''3''': 53-55. [http://www.mountainecology.org/IBEX3/pdf/Art_Capitolo1/note_taxonomy_pleistocene.pdf (format pdf)] (en)
 
[[Kategoria:Hipopotamowate]]