Wikipedia

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
tabela
Linia 49:
'''Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1832 roku''' – dwunaste [[wybory prezydenckie]] w historii [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Na urząd prezydenta wybrano ponownie [[Andrew Jackson]]a, a wiceprezydentem został [[Martin Van Buren]].
 
== Kampania wyborcza ==
Wybory prezydenckie w 1832 roku były pierwszymi wyborami, gdzie pojawiła się trzecia siła polityczna – [[Partia Antymasońska]]<ref name="Bartnicki162">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 162Bartnicki162}}</ref>. Były także pierwszymi wyborami, w których kandydaci każdej partii zostali wysunięci na konwencjach<ref name="Pastusiak181">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Pastusiak | imię = L. | tytuł = Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej | strony = 181Pastusiak181}}</ref>. Kluczowe znaczenie w trakcie kampanii wyborczej miała sprawa Banku Stanów Zjednoczonych{{r|Bartnicki162}}. Stronnictwo [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|prezydenta]] [[Andrew Jackson|Jacksona]] było mocno przeciwne tej instytucji i usiłowało ją zlikwidować, nie czekając do 1836 roku, kiedy to miała wygasnąć jego licencja{{r|Bartnicki162}}. Aby do tego doprowadzić Jackson wycofał depozyty i umieścił je w bankach stanowych<ref name="Bartnicki163">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 163Bartnicki163}}</ref>. Decyzja ta miała istotne znaczenie przy nominacji [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|Partii Demokratycznej]]{{r|Bartnicki163}}. Jej kandydatem na [[Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych|wiceprezydenta]] został Martin Van Buren{{r|Pastusiak181}}. Kwestia Banku Centralnego była także istotna dla [[Henry Clay|Henry’ego Claya]], który zamierzał kandydować przeciwko Jacksonowi jako kandydat [[Narodowa Partia Republikańska|Narodowej Partii Republikańskiej]]<ref name="Bartnicki161">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Bartnicki | imię = A. | tytuł = Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki | strony = 161Bartnicki161}}</ref>. Nominację wiceprezydencką z jej ramienia otrzymał [[John Sergeant]]{{r|Pastusiak181}}. Partia Antymasońska, która powstała w 1826 roku, jako opozycja wobec Jacksona, zorganizowała jesienią 1831 roku konwencję w [[Baltimore]], argumentując że są jedną partią reprezentującą interesy ludu (uważała większość klasy politycznej za [[wolnomularstwo|masonów]], w tym prezydenta i Claya)<ref name="Jones171">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Jones | imię = M. | tytuł = Historia USA | strony = 171Jones171}}</ref>. Ich kandydatem na prezydenta został [[William Wirt]]<ref name="Jones172">{{Cytuj książkę r| nazwisko = Jones | imię = M. | tytuł = Historia USA | strony = 172Jones172}}</ref>.
 
==Wyniki głosowaniaKandydaci ==
=== Demokraci ===
Głosowanie powszechne odbyło się w listopadzie 1832 i wzięło w nim udział niecałe 1.3 mln osób<ref name="OC">{{Cytuj stronę | url = http://www.ourcampaigns.com/RaceDetail.html?RaceID=1974 | tytuł = US President - National Vote | opublikowany = Our Campaign | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>. Jackson uzyskał 54.2% poparcia wobec 37.4% dla Claya i 7.8% dla Wirta{{r|OC}}. Ponadto nieco ponad 7000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów{{r|OC}}. W głosowaniu [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]] (13 lutego 1833<ref name="biblioteka">{{Cytuj stronę | url = http://www.loc.gov/rr/program/bib/elections/election1832.html | tytuł = Presidential Election of 1832 | opublikowany = [[Biblioteka Kongresu]] | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>) Jackson uzyskał 219 głosów, przy wymaganej większości 144 głosów<ref name="NARA">{{Cytuj stronę | url = https://www.archives.gov/federal-register/electoral-college/scores.html#1832 | tytuł = Electoral College Box – 1832 | opublikowany = NARA | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>. Na Henry’ego Claya oddano 49 głosów, na [[John Floyd|Johna Floyda]] – 11, a na Williama Wirta – 7{{r|NARA}}. Wiceprezydentem został Martin Van Buren, otrzymując 189 głosów, wobec 49 dla Johna Sergeanta{{r|NARA}}. Dalsze miejsca zajęli: [[William Wilkens]] (30 głosów), [[Henry Lee (ekonomista)|Henry Lee]] (11 głosów) i [[Amos Ellmaker]] (7 głosów){{r|NARA}}. Dwa głosy elektorskie ze stanu [[Maryland]] nie zostały wzięte pod uwagę{{r|NARA}}.▼
<gallery mode="packed">
Plik:Jackson andrew.jpg|<center>'''[[Andrew Jackson]]'''
Plik:Martin Van Buren daguerreotype by Mathew Brady circa 1849 - edit 1 cropped.png|<center>'''[[Martin Van Buren]]'''
</gallery>
 
=== Narodowi Republikanie ===
<gallery mode="packed">
Plik:Henry Clay.JPG|<center>'''[[Henry Clay]]'''
Plik:JohnsergeantPA.jpg|<center>'''[[John Sergeant]]'''
</gallery>
 
=== Antymasoni ===
<gallery mode="packed">
Plik:William Wirt.jpg|<center>'''[[William Wirt]]'''
Plik:Amos Ellmaker.jpg|<center>'''[[Amos Ellmaker]]'''
</gallery>
 
=== Nullifikaci ===
<gallery mode="packed">
Plik:Johnfloydvirginia.jpg|<center>'''[[John Floyd]]'''
</gallery>
 
== Wyniki głosowania ==
▲Głosowanie powszechne odbyło się w listopadzie 1832 i wzięło w nim udział niecałe 1.3 mln osób<ref name="OC">{{Cytuj stronę r| url = http://www.ourcampaigns.com/RaceDetail.html?RaceID=1974 | tytuł = US President - National Vote | opublikowany = Our Campaign | język = en | data dostępu = 2017-05-16OC}}</ref>. Jackson uzyskał 54.2% poparcia wobec 37.4% dla Claya i 7.8% dla Wirta{{r|OC}}. Ponadto nieco ponad 7000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów{{r|OC}}. W głosowaniu [[Kolegium Elektorów Stanów Zjednoczonych|Kolegium Elektorów]] (13 lutego 1833<ref name="biblioteka">{{Cytuj stronę r| url = http://www.loc.gov/rr/program/bib/elections/election1832.html | tytuł = Presidential Election of 1832 | opublikowany = [[Biblioteka Kongresu]] | język = en | data dostępu = 2017-05-16biblioteka}}</ref>) Jackson uzyskał 219 głosów, przy wymaganej większości 144 głosów<ref name="NARA">{{Cytuj stronę r| url = https://www.archives.gov/federal-register/electoral-college/scores.html#1832 | tytuł = Electoral College Box – 1832 | opublikowany = NARA | język = en | data dostępu = 2017-05-16}}</ref>. Na Henry’ego Claya oddano 49 głosów, na [[John Floyd|Johna Floyda]] – 11, a na Williama Wirta – 7{{r|NARA}}. Wiceprezydentem został Martin Van Buren, otrzymując 189 głosów, wobec 49 dla Johna Sergeanta{{r|NARA}}. Dalsze miejsca zajęli: [[William Wilkens]] (30 głosów), [[Henry Lee (ekonomista)|Henry Lee]] (11 głosów) i [[Amos Ellmaker]] (7 głosów){{r|NARA}}. Dwa głosy elektorskie ze stanu [[Maryland]] nie zostały wzięte pod uwagę{{r|NARA}}.
 
{| class="wikitable" style="text-align:center"
Linia 72 ⟶ 96:
! [[Henry Clay]]
| [[Narodowa Partia Republikańska|Narodowi Republikanie]]
|| 484 205
|| 37.4%
| 49
Linia 85 ⟶ 109:
! [[William Wirt]]
| [[Partia Antymasońska|Antymasoni]]
|| 100 715
|| 7.8%
| 7
Linia 122 ⟶ 146:
|}
 
{{== Przypisy}} ==
{{Przypisy-lista|
<ref name="Bartnicki161">{{cytuj książkę|nazwisko=Bartnicki|imię=A.|tytuł=Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki|strony=161}}</ref>
<ref name="Bartnicki162">{{cytuj książkę|nazwisko=Bartnicki|imię=A.|tytuł=Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki|strony=162}}</ref>
<ref name="Bartnicki163">{{cytuj książkę|nazwisko=Bartnicki|imię=A.|tytuł=Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki|strony=163}}</ref>
<ref name="biblioteka">{{cytuj stronę|url=http://www.loc.gov/rr/program/bib/elections/election1832.html|tytuł=Presidential Election of 1832|opublikowany=[[Biblioteka Kongresu]]|język=en|data dostępu=2017-05-16}}</ref>
<ref name="Jones171">{{cytuj książkę|nazwisko=Jones|imię=M.|tytuł=Historia USA|strony=171}}</ref>
<ref name="Jones172">{{cytuj książkę|nazwisko=Jones|imię=M.|tytuł=Historia USA|strony=172}}</ref>
<ref name="NARA">{{cytuj stronę|url=https://www.archives.gov/federal-register/electoral-college/scores.html#1832|tytuł=Electoral College Box – 1832|opublikowany=NARA|język=en|data dostępu=2017-05-16}}</ref>
<ref name="OC">{{cytuj stronę|url=http://www.ourcampaigns.com/RaceDetail.html?RaceID=1974|tytuł=US President – National Vote|opublikowany=Our Campaign|język=en|data dostępu=2017-05-16}}</ref>
<ref name="Pastusiak181">{{cytuj książkę|nazwisko=Pastusiak|imię=L.|tytuł=Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej|strony=181}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wybory_prezydenckie_w_Stanach_Zjednoczonych_w_1832_roku”