|
[[PLIK:Klimagürtel-der-erde-warmgemäßigte-zone.png|thumb|262x262px|Obszary klimatu umiarkowanego według Köppena]]
{{Wikisłownik|klimat umiarkowany}}
Strefa '''klimatów umiarkowanych''' – jedna z pięciu głównych [[strefa klimatyczna|stref klimatycznych]] w klasyfikacji klimatów [[Wincenty Okołowicz|Wincentego Okołowicza]]. Obejmuje rozległą strefę klimatyczną, dzieląca się na [[Półkula północna|półkuli północnej]] na chłodniejszą północną i cieplejszą południową i na [[półkula południowa|półkuli południowej]] na cieplejszą północną i chłodniejszą południową. Średnia roczna temperatura waha się od 0 °C do 10 °C, a [[Opad atmosferyczny|opady atmosferyczne]] występują w różnych porach roku. Roczne amplitudy temperatur od około 20 °C w klimatach morskich do 45 °C w skrajnie kontynentalnych.
Charakterystyczną formacją roślinną dla klimatu umiarkowanego w części chłodniejszej jest [[tajga]], natomiast części cieplejszej [[las liściasty|lasy liściaste]] i [[las mieszany|mieszane]] (kraje Europy Środkowej i południowa, czasem też środkowa część [[Skandynawia|Skandynawii]]). [[Pory roku]] są w tej strefie łatwo rozpoznawalne i wyznaczane przez przebieg temperatury (ciepła, wilgotna [[wiosna]], ciepłe, zazwyczaj suche [[lato]], chłodna, wilgotna [[jesień]] i [[zima]], często z opadami śniegu).
Klimat umiarkowany dzieli się na:
* umiarkowany ciepły
** wybitnie morski i morski (mała roczna [[amplituda#W meteorologii i klimatologii|amplituda]] temperatury powietrza, znaczące opady w ciągu całego roku, np. [[Europa Zachodnia]])
** przejściowy (zmienne stany pogody, np. [[Polska]])
** kontynentalny, wybitnie kontynentalny oraz kontynentalny suchy, wybitnie suchy i skrajnie suchy (duża roczna [[amplituda#W meteorologii i klimatologii|amplituda]] temperatury powietrza, opady małe z dominacją letnich, np. [[Ukraina]], [[Białoruś]], płd. [[Rosja]], [[Kazachstan]])
oraz odmiany monsunowe (duża roczna amplituda temperatury, silne opady podczas [[monsun]]u letniego, np. północna [[Japonia]], północno-wschodnie [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]])
* umiarkowany chłodny
** morski (chłodne lata, łagodne zimy, silne opady przez cały rok, np. środkowa [[Norwegia]], płd. [[Islandia]], [[Nowa Fundlandia]], [[Falklandy]], [[Wyspy Campbella]], [[Archipelag Aleksandra]])
** kontynentalny, wybitnie i skrajnie kontynentalny (bardzo ciepłe, upalne lato i mroźna, siarczysta zima, na przykład środkowa [[Federacja Rosyjska]])
** przejściowy (zmienne stany pogody, np. [[Finlandia]])
oraz odmiany monsunowe (duża roczna [[amplituda#W meteorologii i klimatologii|amplituda]] temperatury powietrza, silne opady podczas [[monsun]]u letniego, południowo-wschodnia [[Rosja]])
{{Pory roku}}
== *uj wam w dupe Bibliografia ==
* Janusz Stasiak, Zbigniew Zaniewicz: ''Geografia. Vademecum maturalne''. Wydawnictwo Pedagogiczne „Operon”, Gdynia cop. 2006. {{ISBN|978-83-7461-942-4}}
* Wincenty Okołowicz: ''Strefy klimatyczne''. W: ''Atlas geograficzny''. [Oprac. red. Henryk Górski, Wanda Jędrzejewska ; red. map: Zofia Cukierska et al]. PPWK Warszawa, Wrocław 1990, Wydanie 23. {{ISBN|83-7000-011-8}}
| 