Związek Syndykalistów Polskich: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 2:
'''Związek Syndykalistów Polskich''' (ZSP) – polska cywilno-wojskowa organizacja konspiracyjna o charakterze [[syndykalizm|syndykalistycznym]], działająca od kwietnia 1941 r. do 1945 r.
 
21 października 1939 r. powstał w [[Warszawa|Warszawie]] [[Związek „Wolność i Lud”]], bazujący na członkach przedwojennych organizacji o charakterze lewicowo-patriotycznym i syndykalistycznym, jak: [[Związek Patriotyczny]], [[Związek Związków Zawodowych]], [[Polski Związek Zachodni]], [[Światowy Związek Polaków z Zagranicy]], [[Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej]], [[Robotniczy Instytut Oświaty i Kultury imienia S. Żeromskiego]] oraz kilku mniejszych [[lewica|lewicowych]] i syndykalistycznych grup. Wśród założycieli byli m.in. prof. [[Kazimierz Zakrzewski (historyk)|Kazimierz Zakrzewski]], [[Jerzy Szurig]], [[Stanisław Bukowiecki]], [[Stefan Szwedowski]], L. Bigosiński, [[Stefan Kapuściński]]. Organizacja składała się z pionu cywilnego z Komitetem Centralnym na czele oraz wojskowego. Na czele ZSP stał Komendant Główny, którym byli kolejno: S. Kapuściński, [[Roman Galicz]] i por. [[Jerzy Złotowski]] ps. „Poręba”. Główne założenia programowe zostały przedstawione w deklaracji „Kujmy broń”<ref>Wizje Polski. Programy polityczne lat wojny i okupacji 1939-1944, wybór i opracowanie Kazimierz Przybysz, Warszawa 1992, s. 427.</ref>.
 
W grudniu 1939 r. utworzono własne oddziały bojowe pod nazwą Polskie Oddziały Syndykalistyczne „Wolność i Lud” (od 2 stycznia 1940 r. Oddziały Sabotażowo-Szturmowe), których komendantem został S. Kapuściński. Podlegały one bezpośrednio Komendantowi Głównemu. Ich zadaniem było prowadzenie bieżącej walki w formie głównie działań sabotażowo-dywersyjnych. Składały się one z głęboko zakonspirowanych „trójek” i „piątek” dywersyjnych. Ich członkom nie wolno było brać udziału w żadnych innych wojskowych i cywilnych komórkach ZSP i wykonywać innych prac organizacyjnych. Pion wojskowy ZSP współpracował blisko ze [[Związek Walki Zbrojnej|Związkiem Walki Zbrojnej]], prowadząc także początkowo akcje [[mały sabotaż|małego sabotażu]] w ramach grupy [[Wawer (organizacja)|„Wawer”]]. ZSP należał do organizacji, które w nomenklaturze ZWZ określano jako scalone II stopnia, czyli podporządkowane jedynie na szczeblu dowodzenia. Rozmowy w sprawie wojskowej współpracy prowadzili S. Szwedowski z ramienia KC ZSP i [[Franciszek Niepokólczycki]], szef [[Związek Odwetu|Związku Odwetu]], jako przedstawiciel ZWZ. Współdziałanie to było określane było w [[1941]] r. przez KG ZWZ jako lojalne.